Charakterystyka Wertera

Tytułową postacią powieści epistolarnej Johanna Wolfganga Goethego jest Werter. Jego cechy charakteru i usposobienia uczyniły z niego jedną z najważniejszych postaci w historii światowej literatury, i najważniejszym bohaterem epoki romantyzmu. Jest on buntującą się jednostką, która sprzeciwia się panującym zasadom i normom. Werter pochodził z rodzimy mieszczańskiej, co było dla niego jednym z powodów ciągłych upokorzeń, bólu i cierpień. Dzieciństwo spędził w poczuciu zamknięcia na świat i prowincjonalnej ciasnoty intelektualnej. Marzył o szerszym, odleglejszym świecie, w którym mógłby realizować swoje marzenia.

Tytułową postacią powieści epistolarnej Johanna Wolfganga Goethego jest Werter. Jego cechy charakteru i usposobienia uczyniły z niego jedną z najważniejszych postaci w historii światowej literatury, i najważniejszym bohaterem epoki romantyzmu. Jest on buntującą się jednostką, która sprzeciwia się panującym zasadom i normom. Werter pochodził z rodzimy mieszczańskiej, co było dla niego jednym z powodów ciągłych upokorzeń, bólu i cierpień. Dzieciństwo spędził w poczuciu zamknięcia na świat i prowincjonalnej ciasnoty intelektualnej. Marzył o szerszym, odleglejszym świecie, w którym mógłby realizować swoje marzenia. Otrzymał prawnicze wykształcenie, odbył też studia filozoficzne. Był zatem człowiekiem inteligentnym, wykształconym, a także uzdolnionym plastycznie. Bohater uwielbiał czytać książki. Gdy był szczęśliwy chętnie zagłębiał się w „Odysej” Homera. Gdy jego duszą targały ból i rozpacz rozczytywał się w mrocznych „Pieśniach Osjona”. Werter przyjechał do Wahlheim by uciec od skandalu związanego z jego romansem z siostrą Eleonory. Bohater uciekał w ten sposób przed odpowiedzialnością za popełnione czyny. Po przyjeździe na wieś Werter odnalazł wewnętrzny spokój dzięki kontakcie z przyrodą. Bohater czuł się szczęśliwy na łonie natury o czym pisał w liście do przyjaciela 10 maja: „Przytulony do ziemi, dziwuję się rozlicznym trawkom, czuję blisko serca rojowisko mnóstwa małych robaczków (…). Wówczas czuję żywo obecność Wszechmocnego, który stworzył nas na swój obraz i podobieństwo…” Bohater uważał, że człowiekowi do szczęścia wystarczy kontakt z przyrodą. Jego samego natura zbliżała do Boga – stwórcy świata. W nowym miejscu Werter chętnie nawiązywał kontakty z prostymi ludźmi, przy których mógł poczuć się dobroczyńcą i kimś wyżej postawionym w hierarchii społecznej. Bohater zdawał sobie sprawę z tego, że jest mądrzejszy od innych a prości ludzie nigdy mu nie dorównają. Do ludzi z wyższych sfer miał krytyczny stosunek, gardził nimi. Uważał, że są ludźmi sztucznymi i bezwartościowymi, krytykował ich stosunek do niższych warstw : „Ludzie z wyższych sfer trzymają się zawsze w pewnym chłodnym oddaleniu od prostego ludu, jakby się obawiali, że stracić coś mogą na zbliżeniu”. Równocześnie Werter akceptował klasowy podział społeczny, o czym pisał w liście 15 maja: „Wiem, że nie jesteśmy równi i równi być nie możemy”. Niezwykłą sympatią Werter darzył dzieci, które były dla niego symbolem niewinności, czystości oraz wrażliwości. 16 czerwca to dzień, w którym Werter po raz pierwszy spotkał Lotę, córkę komisarza Wahlheim, i od razu zauroczył się jej osobą. Mężczyzna wiedział, że jest ona zaręczona z Albertem, co w pełni akceptował. Urok bohaterki sprawił, że zakochał się w niej bez pamięci. Werter był pewny tego, że Lotta odwzajemnia jego uczucia. Przeżywał wówczas najpiękniejsze chwile swojego życia. W liście do przyjaciela z dnia 24 lipca pisał: „Zaprawdę, nigdy nie czułem się szczęśliwszym, nigdy me odczuwanie przyrody, aż do najdrobniejszego kamyczka czy trawki, nie było pełniejszym, głębszym…”. Powrót Alberta zburzył radość młodzieńca. Werter nie mógł spotykać się z ukochaną już tak często jak kiedyś. Zmienił swoje zdanie na temat narzeczonego Loty, zaczął uważać, że nie zasługuję on na jej miłość. Werter czuje sie nieszczęśliwy z powodu nieodwzajemnionej miłości. Wówczas zmianie ulega nawet jego spojrzenie na świat przyrody. Staje się ona dla niego groźnym, dzikim żywiołem. Na początku września 1771 roku Werter przyjął propozycję ministra i zajął wole miejsce przy poselstwie. Wyjazd na placówkę dyplomatyczną uważał za najlepszy sposób na ucieczkę od cierpień. Bohater nadal pozostał nieszczęśliwy, ponieważ musiał podporządkować się ludziom, których nie szanował. Przepełniała go tęsknota za Lotą, dlatego po pewnym czasie powrócił do Wahlheim. Nie mógł jednak znieść widoku kobiety z ukochanym. Werter postanowił popełnić samobójstwo. W liście pożegnalnym skierowanym do Loty obwiał ją o to, że jest winna jego samobójczej śmierci. Był egocentrykiem, skupił się wyłącznie na swoich uczuciach. Życie Wertera było krótkie, lecz obfitujące w silne wrażenia, emocje i namiętności. Manifestacją osiągnięcia absolutnej wolności była samobójcza śmierć. Bohater stworzony przez Goethego stał się symbolem określonej postawy życiowej, zwanej werteryzmem.