Obciach

Słowo „Obciach” wywodzi się z języka dawnej więziennej grypsery. Znaczenia słowa „obciach” wg autora: – przyłapanie kogoś na gorącym uczynku przyłapanie kogoś na czymś wstydliwym, niestosownym coś nieadekwatne w stosunku do kultywowanego przez grypy wzorcotwórcze gustu obawa złodzieja przed wpadką lęk przed wykluczeniem z dobrego towarzystwa. Względność „poczucia obciachu” wynika z faktu istnienia dobrego towarzystwa, które orzeka, co jest aktualnie na topie, a czego należy się wystrzegać. „Towarzystw” takich jest wiele, każde propaguje inną modę, styl życia, gust estetyczny.

  1. Słowo „Obciach” wywodzi się z języka dawnej więziennej grypsery.

  2. Znaczenia słowa „obciach” wg autora: – przyłapanie kogoś na gorącym uczynku

  • przyłapanie kogoś na czymś wstydliwym, niestosownym
  • coś nieadekwatne w stosunku do kultywowanego przez grypy wzorcotwórcze gustu
  • obawa złodzieja przed wpadką
  • lęk przed wykluczeniem z dobrego towarzystwa.
  1. Względność „poczucia obciachu” wynika z faktu istnienia dobrego towarzystwa, które orzeka, co jest aktualnie na topie, a czego należy się wystrzegać. „Towarzystw” takich jest wiele, każde propaguje inną modę, styl życia, gust estetyczny.

  2. przynależność stylistyczna „na topie” – moda, styl życia, gust estetyczny, muzyka synonim „na topie” – idol, na szczycie kariery

  3. Akapit 4 uzupełnia i rozszerza informacje zawarte w akapicie 3 - akapit 4 podaje przykład twórcy obciachowego, idola jednego z „dobrych towarzystw”, o których mowa w akapicie 3.

  4. Kicz jako nieudolne naśladownictwo sztuki „wysokiej” to przykład obciachu w kręgach elitarnych, w kręgach artystycznych.

  5. Demokracja sprzyja upowszechnianiu kultury, jako edukacji, na co dzień oferuje jednak odbiorcom kulturę przyjemności i technicznych gadżetów. Sprzyja też przede wszystkim rozwojowi kultury masowej, a nie tradycyjnej sztuki.

  6. Dzisiejsze społeczeństwo widzi sztukę i twórczość artystyczną w znaczeniu rozrywki i konsumpcji. Dlatego też galeria oznacza dzisiaj centrum handlowe - centrum rozrywki i konsumpcji.

  7. Odbiorca współczesnej kultury masowej to człowiek spragniony sensacji, plotek i ciekawostek, osoba wychowana na telewizji rozrywkowo-informacyjnej.

  8. Sięganie do przeszłości przez przemysł rozrywkowy uwarunkowuje współczesny odbiorca pragnący powracać do „sztuki” jego młodości: starych przebojów muzycznych, filmów i dawnych bohaterów.

  9. Przejaw sentymentu Polaków do przeszłości: chęć słuchania starych przebojów muzycznych, oglądania starych filmów ze starymi bohaterami, którzy wpływali na wyobraźnię ogółu.

  10. Paradoksy światowej i polskiej kultury:

  • nastawianie się odbiorcy na zmienność – z jednej strony, z drugiej zaś nostalgiczna tęsknota za zmitologizowaną przeszłością
  • starocie – dla starszych ewentualnie obiekt nostalgii, zaś dla młodych coś nowego, co sprzedaje się jako nowość.
  1. Zjawiska, które wpłynęły na ukształtowanie się współczesnej kultury masowej: awangarda w sztuce i kulturze, umasowienie, demokracja, globalizacja.

  2. Autor wyjaśnia, że czym innym jest niestosowność gustu, zachowania czy języka, która jest wykorzystywana świadomie i z premedytacją, a czym innym taka, której nie towarzyszy dystans i którą przyjmuje się jako normę lub oczywistość.

  3. „Obciach uwznioślony” – dopuszczanie generalnie wszystkich form, przejawów „sztuki” do popkultury w Polsce, niezależnie od tego, jak bardzo obciachowe są to działania i ocenianie ich jako coś szczytnego, szlachetnego, uwznioślonego.