Fragment powieści „Ludzie bezdomni” Stefana Żeromskiego obrazuje doskonały przykład politycznego i społecznego emigranta. Jest nim Wiktor Judym, brat głównego bohatera Tomasza. Jest to człowiek spracowany, niepokorny, a także zbuntowany. Nie potrafi ugiąć się przed zwierzchnikami i pracodawcami. Postawa ta jest spowodowana okropnymi warunkami pracy. W zakładach unosił się dym, pomieszczenia były ciasne, a pracownicy byli narażeni na utratę życia, ponieważ obowiązki bezpieczeństwa i higieny pracy były nieprzestrzegane. Mimo tak ciężkich realiów, robotnicy nadal byli nazywani bezmyślnymi maszynami, które jedynie wykonują polecenia, a pensja nie pozwoliła na utrzymanie rodziny. Fakty te skłoniły Wiktora do emigracji do Szwajcarii. Dla dobra rodziny udaje się w nieznane licząc, że za granicą za dobrze wykonaną robotę zapłacą mu więcej. Tęsknota sprawia, że mężczyzna nakłania swoją żonę Teosię, aby przyjechała do niego wraz z dziećmi. Kobieta wyrobiła paszport i sprzedała trochę majątku, aby było ją stać na bilet. Kolejną przeszkodą był brak umiejętności porozumiewania się w obcym języku. Przez Judymowi przemawiał strach przed nieznanym . Przeplatał się z wizją nowego lepszego życia wraz ze złymi wspomnieniami pracy w warszawskiej fabryce cygar. Gdy dotarła , bardzo bliski stał się dla niej towarzysz Judyma, ponieważ jako jeden z niewielu mówił w jej ojczystym języku. Judymowej na obczyźnie nie jest tak kolorowo, jak się jej wydawało. Już w pierwszych chwilach pobytu z izbie męża, spotyka się z oskarżeniem przez nieznajomego o zrywanie przez dzieci liści winogron , które on hodował. Sam Wiktor sam przyznaje żonie, że to dziwny naród i narzeka na restrykcje, które w nim panują. Oświadcza również o zamiarach wyjazdu do Ameryki w celu powiększenia swoich zarobków i zastrzega, że nie zamierza powrócić do Warszawy. Wiktor jest symbolem wszystkich emigrantów, którzy opuszczają ziemię ojczystą ‘za chlebem’, jednocześnie narażając siebie i swoją rodzinę. Jednakże nie tylko bieda była powodem emigracji. Główny bohater Tomasz Judym w swoim dorosłym życiu nieustannie zmienia miejsce zamieszkania. Wierność wobec własnych ideałów i jego utopijne projekty nie znajdywały aprobaty w świecie skorumpowanymi nastawionym na zyski świecie. Nie potrafi tego zaakceptować, dlatego decyduje się na dalsze odkrywanie miejsc, w których ktoś poprze jego tezy. Bezdomność Tomasza to świadomy wybór. Kolejną postacią borykającą się z problemem emigracji jest Joanna Podborska. Ze względu na wykonywanie pracy guwernantki mieszkała w domach swoich wychowanków, traktując spotykane rodziny jako swoje własne. Jej brata również spotkało przesiedlenie, jednak w najbardziej dramatycznym znaczeniu tego słowa. Wacław został zesłany na Syberię, najprawdopodobniej z powodów politycznych i tam umiera. Podobnym emigrantem jest także Leszczykowski. Opuścił Polskę po powstaniu styczniowym. Jego powrót do ojczyzny był uniemożliwiony i choć mieszkał w Konstantynopolu prowadził humanitarne działania i pomagał Polakom na uchodźctwie. Tytułowa bezdomność powinna być rozumiana nie tylko dosłownie jako utrata dachu nad głową, ale także jako ta wynikająca z utraty ojczyzny, czego konsekwencją była emigracja. „Ludzie bezdomni” ukazują świat wewnętrznie rozdarty pomiędzy skontrastowanymi środowiskami: ziemiaństwem, burżuazją i klasą pracującą. Ta wymieniona ostatnia żyje w warunkach skrajnie ekstremalnych, ledwo wystarczających do przetrwania kolejnego dnia. Tak podła rzeczywistość sprawiała, że społeczeństwo podążało w poszukiwaniu lepszego życia wszędzie gdzie było to możliwe. Stefan Żeromski mimo maksymalnego zaakcentowania biedy i ubóstwa, podkreślił, że w takim warunkach żyją ludzie tak naprawdę odpowiedzialni za tworzenie materialnych podstaw społecznego dobrobytu. Ukazał ich jako pięknych i silnych w podejmowaniu radykalnych decyzji, a także wytrwałych oraz odpornych pod ciężarem szarej rzeczywistości.