Każdy człowiek żyjąc w określonej przestrzeni, określonym czasie, wśród określonej społeczności wchłania w siebie te elementy. Toteż ludzkie życie naznaczone jest miejscem, czasem i obecnością innych ludzi. Śmiało więc można powiedzieć, że na to co robimy ogromny wpływ ma to - kim jesteśmy. Słuszną wydaje się teza, iż biografia stanowi klucz do odczytania twórczości pisarza. W literaturze mamy wiele utworów, których głębsze zrozumienie jest możliwe dzięki temu, że znamy fakty z życia autora. Relacje zachodzące pomiędzy biografią autora a jego utworem , podkreślone zostały przez pisarzy takich jak Jan Kochanowski w Trenach, Fiodor Dostojewski w Zbrodni i Karze czy też Gustaw Herling – Grudziński tworząc utwór pt, Inny świat. Spośród różnych twórców postanowiłam przedstawić Adama Mickiewicza którego biografia stanowi rozwiązanie zagadki jego twórczości. Z biografii Mickiewicza wiemy że w 1818 r. podczas wypoczynku w Tuchanowicach, poeta zakochał się w Maryli Wereszczakównie. Była to panna pochodząca z zamożnego domu. Miłość ta była romantyczna ale też nieszczęśliwa ponieważ rodzice dziewczyny nie wyraziła zgody na ślub. Powodem była niższa pozycja społeczna i majątkowa poety. Odmówiono mu więc ręki dziewczyny i wydano ją za Wawrzyńca Puttkamera co wywarło silny wpływ na emocje poety/ Z tym epizodem jego biografii związany jest także wiersz pod tytułem “Do M…” Który rozpoczyna się słowami: “Precz z moich oczu…” Mickiewicz opisał w nim swoje wspomnienia o kobiecie którą kochał i dał tym samym do zrozumienia, że ona na zawsze pozostanie w jego pamięci. Ale nie tylko on nie zapomni - ostatni wers ‘’Moja i twoja pamięć nie posłucha" sugeruje, że pamięć o kochanku przetrwa także w sercu dziewczyny. Wszystko co ich kiedyś łączyło w przeszłości nie spotka w żadnej ze stron zapomnienia. Dzięki temu lirykowi możemy się już przekonać jak słuszne jest włączenie biografii autora do interpretacji jego dzieł. Zostawmy jednak romans Mickiewicza i przyjrzyjmy się innemu utworowi.

chciałabym przytoczyć “Sonety krymskie”. Ten niewielki zbiorek liczący zaledwie 18 sonetów jest jakby literackim pamiętnikiem Mickiewicza z pobytu na Krymie. Bohater sonetów to wędrowiec, podróżnik, wygnaniec, opuszczony przez wszystkich, pogodzony z losem, który zachwyca się otaczającą go przyrodą. Wędruje po Krymie i w obserwowaniu otaczającego go świata i przyrody szuka ukojenia dla swoich cierpień. Przyroda w “Sonetach” stoi ponad człowiekiem i jest niezależna od niego, wieczna i niepojęta. Budzi ona zachwyt podmiotu lirycznego ale także wzmaga poczucie samotności i obawy przed zabłądzeniem. Zachwyt nad pięknem oglądanej przyrody nie uwalnia myśli bohatera od wspomnień i żalu. Swoje uczucia wyraża on bezpośrednio i pośrednio poprzez opisy przyrody. Mickiewicz podziwia przepiękne krajobrazy Krymu ale jednocześnie ma świadomość, że nic nie jest w stanie zagłuszyć tęsknoty jego serca za Polską. Ten pielgrzym z sonetów może być utożsamiany z samym poetą - jego wędrówka i tęsknota za ojczyzną znajdują swoje lustrzane odbicie w biografii wieszcza Kolejne wydarzenie z życia Mickiewicza, do którego chciałabym nawiązać, to epizod z czasów studenckich. Jak wiemy z “suchej biografii” Mickiewicz był współzałożycielem Towarzystwa Filomatów, za co został aresztowany i uwięziony w Wilnie. Czy to nam czegoś nie przypomina Otóż Cela, w której został uwięziony poeta została nazwana Celą Konrada od imienia głównego bohatera “Dziadów” części III. Poruszony do głębi klęską powstania gorący patriotą jakim był Mickiewicz nie mógł przejść obok tego wydarzenia obojętnie. Z rozpaczy i złości uczynił poeta natchnienie do stworzenia III części “Dziadów”. Mickiewicz chciał dać świadectwo męki i poświęcenia Polaków, bezdomnych bez własnej ojczyzny, Dziady" część III rozpoczynają się od prologi, dzięki któremu zostajemy poinformowani o zwolnieniu Gustawa z aresztu i zesłaniu do na tułaczkę. Na murach swojej celi bohater napisał - “umarł Gustaw, narodził się Konrad” Bohater “Dziadów” ma wiele wspólnego z postacią autora. Podobnie jak Mickiewicz jest poetą, należy do Towarzystwa Filomatów za co podobnie jak poeta zostaje skazany na więzienie. Podobnie też jak Mickiewicz nieszczęśliwie się zakochuje o czym dowiadujemy się w ostatniej scenie,. Na uwagę zasługuje tez fakt, że praktycznie wszystkie zdarzenia, które opisał Mickiewicz w “Dziadach” zdarzył się naprawdę , wykluczając sceny mityczne.czytając więc “Dziady” i śledząc koleje losu Konrada jednocześnie śledzimy biografię poety.

W biografii odnajdujemy wydarzenia, które stały się inspiracją do napisania utworu, pierwowzory postaci, autentyczne przeżycia przekształcone w literacką fikcję. Niekiedy okazuje się, że twórczość jest owocem określonego czasu historycznego.W swojej pracy starałam się więc wykazać kontekst historyczno literacki, polegający na przełożeniu wydarzeń historycznych z czasów życia autora ra elementy jego twórczości. W moim odczuciu utwory, które tutaj zaprezentowałam jako przykłady słusznie dowodzą temu, że często łatwiej zrozumieć twórczość poety jeśli znamy koleje jego życia