Pan Tadeusz

Po powstaniu listopadowym i klęsce Polaków, naród polski dotknęły jeszcze większe represje ze strony zaborców. Polska armia uległa likwidacji, uczestnicy zrywu zostali zesłani na Syberię, a wiele wybitnych jednostek musiało udać się na emigrację. Taką osobą był Adam Mickiewicz, który poprzez napisanie Pana Tadeusza pragnął pokrzepić serca rodaków. Utwór jest wyrazem jego bólu i tęsknoty za ojczyzną, czego dowodem jest sama Inwokacja rozpoczynająca dzieło. Utwór jest wyrazem miłości do kraju, nostalgicznym spojrzeniem na czasy świetności ojczyzny, które bezpowrotnie minęły: “tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną…” W Inwokacji poeta pragnie choćby w myślach powrócić do swego dzieciństwa, przeżyć raz jeszcze związane z nim chwile.

Po powstaniu listopadowym i klęsce Polaków, naród polski dotknęły jeszcze większe represje ze strony zaborców. Polska armia uległa likwidacji, uczestnicy zrywu zostali zesłani na Syberię, a wiele wybitnych jednostek musiało udać się na emigrację. Taką osobą był Adam Mickiewicz, który poprzez napisanie Pana Tadeusza pragnął pokrzepić serca rodaków. Utwór jest wyrazem jego bólu i tęsknoty za ojczyzną, czego dowodem jest sama Inwokacja rozpoczynająca dzieło. Utwór jest wyrazem miłości do kraju, nostalgicznym spojrzeniem na czasy świetności ojczyzny, które bezpowrotnie minęły: “tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną…” W Inwokacji poeta pragnie choćby w myślach powrócić do swego dzieciństwa, przeżyć raz jeszcze związane z nim chwile. Wyczerpująco opisuje malowniczy obraz litewskiej przyrody: błękitny Niemen, pozłacane zbożem pola przepasane rumianymi od koniczyny łąkami i zielonymi miedzami, mnogość barw, zapachów, odgłosów. W tak pięknej i idyllicznej okolicy, na pagórku znajduje się drewniany, lecz podmurowany dom Sędziego. Na białych ścianach domostwa widnieją cienie topól. Domek nie należy do największych, ale panuje w nim ład i porządek. Prowadząca do dworu brama stoi otwarta dla gości. W oddali znajduje się stodoła przepełniona zbożem, kopce ze słomy i pługi.Mistrzowskie operowanie różnorodnymi środkami stylistycznymi przez poetę sprawia, że przyroda ożywa, staje się drugim bohaterem utworu. Dzięki plastyczności opisów, czytelnik ma wrażenie jakby oglądał malarskie przedstawienie. Mnogość opisów to ogromne możliwości dla wyobraźni czytelnika. Przyroda towarzyszy człowiekowi w jego codzienności, wytycza rytm jego życia. Przyroda współodczuwa, sama żyje. Mickiewicz dokonuje uosobienia natury, nadając jej cechy fizyczne i zachowania właściwe człowiekowi. Wnętrze dworku po wielu latach wcale nie uległo zmianie. Stoją tam te same meble, z tymi samymi obiciami, nadal piękne i zadbane, a na ścianach wiszą portrety tych samych narodowych bohaterów. Wizerunki polskich patriotów takich jak- Kościuszko gotowy , ofiarować własne życie w staraniu o wolność ojczyzny , Rejtan, wolący zadać sobie śmierć niż żyć w zaborach, Jasiński i Korsak, młodzi, odważni, zacięci w walce o obronę stolicy, która z góry jest przegrana, przypominają o heroizmie Polaków, ich zdolności do poświęceń, o sile polskiego narodu. W domu stoi również stary zegar kurantowy wydzwaniający Mazurka Dąbrowskiego, patriotyczną pieśń towarzyszącą Legionom Polskim we Włoszech, kiedy to Polski nie było na mapie Europy, a naród nadal żył i walczył o jej wolność. Panuje tutaj swoisty kult polskości, który wraz z obyczajami i wystrojem domu nie ulegającym zmianom czyni to miejsce ciepłym, zapewniającym stabilizacje, dającym poczucie zadomowienia. Można powiedzieć, że jest to miejsce wymarzone, bajkowe, gdzie wszystko musi zmierzać ku dobremu. Taką właśnie funkcję miał pełnić dwór w zamiarze autora – miał być i jest miejscem kojarzonym z najpiękniejszymi polskimi tradycjami i cechami ludzi, które wciąż są pożądane, np. gościnnością, życzliwością, spokojem, uporządkowaniem, poszanowaniem godności. W podanym fragmencie I księgi ,,Pana Tadeusza” świat został poddany zabiegowi sakralizacji. Soplicowo ukazane jako świętość w odróżnieniu od wielkiego, dynamicznego miasta jakim jest Paryż, zdaje się być idylliczną krainą, dającą ukojenie i spokój. Tutejsza ludność, nawet o różnych kulturach i urodzeniu, w zestawieniu do sprzeczających się ze sobą emigrantów żyje w zgodzie. Natura natomiast jest bliska, jasna, zrozumiała i zdaje się być poddana człowiekowi. Każdy element pejzażu ma swoje miejsce, od góry lasy, łąki, w centrum płynąca rzeka, pola obfite w rozmaite zboża i inne rośliny uprawne, świadczące o dobrobycie. Dzięki bogactwu ciepłych barw, światłocieni, porównań, metafor w opisie tego krajobrazu, jego portret maluje się niezwykle plastycznie, realnie i emocjonalnie.