Bitwa warszawska

Warszawska bitwa, decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921, stoczona 13-15 sierpnia 1920 przez wojsko polskie z Armią Czerwoną. Rozegrana zgodnie z planem operacyjnym opracowanym wg koncepcji J. Piłsudskiego przez szefa Sztabu Generalnego generała T. Rozwadowskiego, pułkownika T. Piskora oraz kapitana B. Regulskiego. Warszawska bitwa rozpoczęła się 13 sierpnia obroną wschodnich przedpoli Warszawy i północno-wschodnich przedpoli Modlina. Siły polskie zostały zmuszone do wycofania się w rejonie Radzymina na drugą linię obrony, wyznaczoną przez ciąg wzniesień między Nieporętem a Rembertowem.

Warszawska bitwa, decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921, stoczona 13-15 sierpnia 1920 przez wojsko polskie z Armią Czerwoną. Rozegrana zgodnie z planem operacyjnym opracowanym wg koncepcji J. Piłsudskiego przez szefa Sztabu Generalnego generała T. Rozwadowskiego, pułkownika T. Piskora oraz kapitana B. Regulskiego.

Warszawska bitwa rozpoczęła się 13 sierpnia obroną wschodnich przedpoli Warszawy i północno-wschodnich przedpoli Modlina. Siły polskie zostały zmuszone do wycofania się w rejonie Radzymina na drugą linię obrony, wyznaczoną przez ciąg wzniesień między Nieporętem a Rembertowem. Obrona na kierunku modlińskim trwała do 14 sierpnia, przechodząc następnie w działania zaczepne (5 armia generała W. Sikorskiego do 20 sierpnia odzyskała Nasielsk, Serock, Pułtusk, Ciechanów, Przasnysz oraz Mławę).

15 sierpnia przez kaliski 203. Pułk Ułanów zdobył sztab 4. armii sowieckiej w Ciechanowie, a z nim - kancelarię armii, magazyny oraz jedną z dwóch radiostacji, służących Rosjanom do łączności z dowództwem w Mińsku. Dzięki przestrojeniu polskiego nadajnika na częstotliwość sowiecką i rozpoczęciu zagłuszania ich nadajników, druga z sowieckich radiostacji nie mogła odebrać rozkazów z Mińska. Brak łączności praktycznie wyeliminował więc 4. armię z bitwy o Warszawę.

Faza obronna na kierunku warszawskim trwała do 16 sierpnia przechodząc następnie w rozstrzygające kontrnatarcie tzw. grupy manewrowej (5 dywizji piechoty, 1 brygada kawalerii) dowodzonej przez J. Piłsudskiego, która przełamując linie obrony radzieckiej w rejonie Kocka i Cycowa przedostała się na tyły wojsk atakujących Warszawę, wyzwalając następnie Białą Podlaską, Łuków, Międzyrzec Podlaski, Siedlce. 19 sierpnia armia polska zmusiła armię M.N. Tuchaczewskiego do odwrotu nad Niemen. 19-25 sierpnia jednostki Wojska Polskiego wyzwoliły szereg miejscowości (m.in. Brześć Litewski, Białystok, Łomżę, Ostrołękę), docierając do granicy z Prusami Wschodnim i odcinając drogę odwrotu głównie siłom bolszewickim.

W wyniku bitwy po stronie polskiej zginęło ok. 4,5 tys. żołnierzy, 22 tys. zostało rannych i 10 tys. zaginionych. Straty radzieckie nie są dokładnie znane, wg szacunków 25 tys. poległych lub było ciężko rannych, 60 tys. trafiło do polskiej niewoli, zaś 45 tys. zostało internowanych przez Niemców.

Bitwa warszawska zdecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę oraz zatrzymała rozprzestrzenienie się rewolucji bolszewickiej na Europę Zachodnią. Została uznana za 18. przełomową bitwę w historii świata.