Zagadnienia z Antyku do powtórek maturalnych
Literatura i kultura antyczna – zagadnienia: Nazwa i granice chronologiczne epoki antyku. Charakterystyka wierzeń starożytnych Greków (politeizm, definicja mitu, klasyfikacja i funkcje mitów, antropomorfizacja w przedstawianiu bogów, archetyp). Filozofia (Platon – twórca idealizmu; Sokrates – twórca etyki; Arystoteles – etyka „złotego środka”; Zenon z Kition – stoicyzm; Epikur z Samos – epikureizm). Epika: twórczość Homera: a) kwestia homerycka i znaczenie twórczości Homera dla literatury; b) cechy eposu homeryckiego (w zakresie rodzaju, tematu, kreacji świata przedstawionego, narratora i narracji, stylu, kompozycji, kreacji bohaterów); c) odmiany gatunkowe epopei na przykładzie „Iliady” i „Odysei” (temat dzieł, czas powstania, tytuły); d) Achilles i Hektor jako bohaterowie heroiczni, cechy etosu wojownika; e) Idea naśladownictwa w „Iliadzie” na przykładzie fragm.
Literatura i kultura antyczna – zagadnienia:
Nazwa i granice chronologiczne epoki antyku.
Charakterystyka wierzeń starożytnych Greków (politeizm, definicja mitu, klasyfikacja i funkcje mitów, antropomorfizacja w przedstawianiu bogów, archetyp).
Filozofia (Platon – twórca idealizmu; Sokrates – twórca etyki; Arystoteles – etyka „złotego środka”; Zenon z Kition – stoicyzm; Epikur z Samos – epikureizm).
Epika: twórczość Homera: a) kwestia homerycka i znaczenie twórczości Homera dla literatury; b) cechy eposu homeryckiego (w zakresie rodzaju, tematu, kreacji świata przedstawionego, narratora i narracji, stylu, kompozycji, kreacji bohaterów); c) odmiany gatunkowe epopei na przykładzie „Iliady” i „Odysei” (temat dzieł, czas powstania, tytuły); d) Achilles i Hektor jako bohaterowie heroiczni, cechy etosu wojownika; e) Idea naśladownictwa w „Iliadzie” na przykładzie fragm. „Tarcza Achillesa”; f) konwencja fantastyczna w „Odysei”; Terminy : epos, inwokacja, topos homo viator, heksametr, heroizm, porównanie homeryckie, epitet stały, patos, mimesis, fantastyka, retrospekcja, inwokacja
Dramat: tragedia antyczna ( „Król Edyp”) a) geneza dramatu i tragedii antycznej; b) cechy gatunkowe tragedii antycznej; c) cel tragedii antycznej (kategoria estetyczna katharsis); d) elementy kompozycyjne tragedii antycznej i ich funkcja; e) budowa greckiego amfiteatru; f) cechy bohatera tragicznego na przykładzie Edypa; g) koncepcja ludzkiego losu w tragedii .
Liryka: twórczość Horacego a) cechy gatunkowe pieśni (carmina) Horacego; b) Pieśń „Exegi monumentum” – jako przykład liryki autotematycznej z elementami autobiograficznymi; topos exegi monumetum (pomnika poetyckiego), „non omnis moriar”(wiecznej sławy) - antyczna koncepcja poety i poezji; c) Pieśni patriotyczno-obywatelskie: charakterystyka etosu horacjańskiego patriotyzmu ; pojęcie „virtus”, alegoryczny sens obrazu okrętu; d) Pieśni filozoficzno - refleksyjne: udowodnić z odwołaniem do cytatów wpływ filozofii stoicyzmu i epikureizmu na filozofię życiowa Horacego; koncepcja Fortuny; hasła „carpe diem”, „aurea mediocritas”(„złoty środek”);
e) liryka biesiadna Anakreonta: cechy epigramatu i anakreontyków
- Antyczna koncepcja piękna na przykładzie rzeźby greckiej (definicja kategorii estetycznej piękna; triada wartości platońskich, zasady antycznego piękna).