Analiza systemu bezpieczeństwa wybranego państwa: Francja.

Francja- państwo, którego część metropolitarna znajduje się w Europie Zachodniej, posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach. Republika Francuska jest unitarnym państwem demokratycznym, w którym ważną rolę odgrywa prezydent. Jest również piątym najlepiej rozwiniętym krajem świata i jedenastym w rankingu warunków życia. Francja ze względu na swoją liczbę ludności, potencjał gospodarczy, pozycję w Europie, silną armię (trzeci po Rosji i USA arsenał nuklearny), uchodzi za jedno z najpotężniejszych państw świata. Francja jest państwem które to próbuje realizować własną wizję polityki obronnej UE, która odzwierciedlałaby w pełni priorytety polityczne oraz ambicje stworzenia autonomicznych struktur bezpieczeństwa i obrony.

Francja- państwo, którego część metropolitarna znajduje się w Europie Zachodniej, posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach. Republika Francuska jest unitarnym państwem demokratycznym, w którym ważną rolę odgrywa prezydent. Jest również piątym najlepiej rozwiniętym krajem świata i jedenastym w rankingu warunków życia. Francja ze względu na swoją liczbę ludności, potencjał gospodarczy, pozycję w Europie, silną armię (trzeci po Rosji i USA arsenał nuklearny), uchodzi za jedno z najpotężniejszych państw świata. Francja jest państwem które to próbuje realizować własną wizję polityki obronnej UE, która odzwierciedlałaby w pełni priorytety polityczne oraz ambicje stworzenia autonomicznych struktur bezpieczeństwa i obrony. Warto wymienić tutaj chociażby po części dokumenty programowe odpowiedzialne za strategię bezpieczeństwa Francji. We Francji koncepcja bezpieczeństwa i obrony podlegała procesowi przeglądu przez niemal dekadę, licząc od momentu upadku systemu blokowego. Pierwszym dokumentem ważnym dla obronności Francji była wydana w 1994 roku Biała Księga na temat bezpieczeństwa (livre Blanc sur la Defense), którą sformułowano po 22 latach od opublikowania poprzedniej. Niemniej istotne były wydawane kolejnych latach ustawy o planowaniu wojskowym (Loi de Programmation Militaire LPM) – od 1989 roku ukazało się ich pięć (obejmowały lata: 1990-1993, 1992-1992-1994, 1995-2000, 1997-2002, 2003-2008). Warto wspomnieć, że w samym czasie uchwalono także 18 corocznych budżetów obronnych, które na podstawie kolejnych LPM uszczegóławiały wydatki obronne. Szczególne znaczenie dla obronności Francji miały taki czynniki jak m.in.: zmieniona dwukrotnie doktryna odstraszania nuklearnego, Biała Księga wobec Terroryzmu (La France face an terrorism Livre blanc du Gouverment sur la securite interieure face terrorism), oraz plan rozwoju na 30 lat. Inne bardzo istotne dokumenty które mają znaczenie dla systemu bezpieczeństwa Francji: -ustawa o planowaniu wojskowym (LPM na lata 1990-1993, została jednak zdeaktualizowana na wskutek zakończenia zimnej wojny, wojny w zatoce perskiej oraz upadku ZSRR, -kolejna LPM na lata 1992-1994 była pierwszym dokumentem nowej ery o charakterze strategicznym w jego założeniach były zapisy między innymi o zwolnieniu modernizacji Francuskiego programu nuklearnego (nastąpiła zmiana kierunku z którego mogło nadejść zagrożenie), o zwiększeniu wydatków na zasoby wywiadowcze oraz nacisku na wielonarodowe operacje militarne.Dosyć istotny był też program : „Optimar 95” który zrestrukturyzwał francuską marynarkę wojenną celem zwiększenia możliwości jej projekcji siły w świecie (przesunięto nawet najważniejsze zasoby do bazy w Toulonie na morzu Śródziemnym). Drugi etap reformy Sił Zbrojnych Francji przypadł na lata 2003- 2008. Nowa LPM potwierdziła wcześniejsze kierunki strategiczne. W tym dokumencie określono priorytety:

  • usprawnienie zarządzania wyposażeniem,
  • zmodernizowanie wyposażenia i przygotowanie się na nowe zagrożenia,
  • zakończenie profesjonalizacji sił zbrojnych (miała miejsce od 2002 roku we Francji),
  • podniesienie poziomu wyszkolenia Sił Zbrojnych,
  • znaczny wzrost środków na zakupy i ulepszenie bazy sprzętowej,
  • wzrost nakładów na badania i rozwój, Sformułowano również cele w zakresie systemu sił: -odgrywanie roli państwa ramowego w operacjach prowadzonych w ramach UE. Oznaczało to konieczność inwestowania w systemy informacji i komunikacji oraz wywiadu (satelity „Helios II „A” i „Helios II „B” oraz satelita komunikacyjny „Sycrause III”) -wzmocnienie zdolności uderzenia precyzyjnego na większe odległości, -utworzenie do 2015 roku floty powietrznej związanej z lotniskowcem, -pozyskanie nowego wyposażenia dla sił specjalnych, -wprowadzenie elementów systemu obrony rakietowej w teatrze działań, -obrona przed bronią biologiczną, -przeznaczenie sił powietrznych i marynarki wojennej do ochrony oraz wzmocnienia żandarmerii. Dnia 8 czerwca 2001 roku zmieniono doktrynę odstraszania nuklearnego, po raz pierwszy od 1960 roku. Jacques Chirac powiedział wtedy że (w wielkim skrócie i uproszczeniu) jest przeciwko używaniu jej, ale ma ją (broń masowego rażenia) i będzie nią dysponować jako wiarygodnym środkiem odstraszania. Zmiana koncepcji oznaczała możliwość ataku na polityczne, gospodarcze, militarne centrum agresora. Jednocześnie potencjalne użycie broni miało być bardziej dostosowane do sytuacji i niosło mniejsze zniszczenia, a jej zasięg miał być zwiększony. Kolejna zmiana w myśleniu strategów bezpieczeństwa Francji miała miejsce po atakach terrorystycznych na Europejskie miasta. Ogłoszona była 19 stycznia 2006 roku. Nowym elementem jest skupienie się na państwach, które sponsorują terroryzm. Ze zmienionej nieco doktryny wynika też gotowość Francji do rozpoczęcia ostatecznego uderzenia strategicznego. Następnym bardzo istotnym dokumentem jest Biała księga w sprawie terroryzmu. Powstała ona w 2006 roku (La France face an terrorism Livre blanc du Gouverment sur la securite interieure face an terrorism). We wstępie tego dokumenty podkreślano, że nigdy zagrożenie terroryzmem nie nie było tak duże. Pierwsza część dokumentu przedstawia analityczny opis zagrożenia, jego korzenie i sposoby oddziaływania oraz nakreśla siedem scenariuszy aktu terrorystycznego:
  • powtarzające się przez kilka miesięcy ataki bombowe w miejscach publicznych,
  • samobójcze ataki bombowe w budynkach użyteczności publicznej,
  • jednoczesne ataki terrorystyczne w kilku sąsiednich państwach na statek transportowy, terminal naftowy, elektrownie jądrową, system informatyczny celem zniszczenia systemu odpowiedzi kryzysowej, -detonacja „brudnej bomby” w metrze,
  • atak z użyciem broni chemicznej w miejscach publicznych, w porze wielkiego natężenia ruchu w celu spowodowania jak największej liczby ofiar,
  • użycie groźnych bakterii i wirusów (atak biologiczny) w wielu różnych miejscach, by spowodować długotrwałą epidemię, -eksplozja bomby nuklearnej w przemysłowym centrum państwa. Trzeba powiedzieć, że lista możliwych scenariuszy wcale nie jest zamknięta. Odchodząc od tematu terroryzmu przejdziemy teraz do ewolucji koncepcji bezpieczeństwa Francji. Na podstawie oceny obecnego stanu środowiska strategicznego zostały sformułowane trzy cele polityki obronnej: -zapewnienie możliwie jak najlepszej obrony interesów egzystencjalnych przed różnymi zagrożeniami,
  • czynny udział w konstruowaniu struktur europejskich oraz stabilnego porządku międzynarodowego , -stworzenie całościowego systemu obrony, który nie ograniczałby się jedynie do aspektów militarnych lecz powinien obejmować całokształt funkcjonowania państwa i być stałym elementem polityki danego państwa. Z oceny środowiska międzynarodowego oraz sformułowanych celów politycznych Francji wynika konieczność oparcia działań na płaszczyźnie międzynarodowej na dwóch zasadach jakimi są: autonomia i solidarność. Z kolei organizacja obrony powinna opierać się na: -globalności-obejmuje całe społeczeństwo i dotyczy wszystkich sektorów życia, -trwałości-jest organizowana i przygotowywana także w czasie pokoju, -jedności-jest w spójny sposób nadzorowana i koordynowana przez rząd, -dekoncentracji-istnieją władze odpowiedzialne za każdy szczebel systemu obronnego. Zgodnie z założeniami polityki francuskiej siły zbrojne pełnią cztery strategiczne funkcje: -odstraszanie, -zapobieganie, -rozmieszczenie sił zbrojnych, -ochrona, Wnioskami jakie płyną z analizy Francuskiego systemu bezpieczeństwa jest to, że system ten jest:mocarstwowy, zeuropeizowany, oparty na szerokim wachlarzu instrumentów wykonawczych, łatwą adaptacją do impulsów płynących ze środowiska strategicznego państwa. Innym faktem jest to, że Francja jako państwo członkowskie UE będzie chciało załatwiać poprzez wspólnotę swoje interesy związane z bezpieczeństwem.