Pustynia to obszar o znacznej powierzchni, pozbawiony pokrywy roślinnej (lub z bardzo ubogą szatą roślinną) na skutek bardzo małej ilości opadów (średnio < 250 mm rocznie) i bardzo wysokich temperatur powietrza (średnio ok. 30°C). Pustynie powstają w klimacie zwrotnikowym, podzwrotnikowym lub umiarkowanym, gdzie parowanie znacznie przewyższa opady czyli występuje deficyt wody. Parowaniu sprzyja gorące powietrze i suche, porywiste wiatry. Na pustyniach nazywanych gorącymi występują znaczne wahania temp. miedzy dniem, a nocą, dochodzące nawet do 45°C, natomiast na pustyniach chłodnych notuje się ujemne temperatury. Tereny pustynne zajmują ok. 29 mln km2 , co stanowi 19% powierzchni lądów na powierzchni Ziemi. Na poszczególnych kontynentach udział pustyń jest zróżnicowany Największe przestrzenie pustynne występują w: Afryce – 30% powierzchni kontynentu, Azji – 26% i Australii – 45%. Podstawową przyczyną powstawania pustyń są czynniki klimatyczne. Pustynie zwrotnikowe związane z opadaniem suchych mas powietrza w strefie ok. 30 stopnia szerokości geograficznej. Suchość klimatu jest rezultatem wytworzenia się pasa wysokiego ciśnienia w tej strefie. Sporadycznie tylko pojawia się układ niżowy przynoszący deszcz. Przykładem powstałej z tej przyczyny pustyni jest np. Sahara i Wielka Pustynia Piaszczysta. Niektóre pustynie związane są z występowaniem zimnych prądów morskich, które u wybrzeży kontynentów schładzają zaległe nad nimi powietrze, nie dopuszczając do intensywnej kondensacji pary wodnej, co uniemożliwia skraplanie się jej i tym samym powoduje zanikniecie opadów. Do pustyń powstałych w związku z występowaniem zimnych prądów morskich należą: Atacama i Namib. Pustynie mogą się również tworzyć w tzw. “cieniu opadowym” , po zawietrznej stronie gór na obszarach, gdzie panują suche wiatry np. Takla Makan, Mojave, lub na wybrzeżach, gdzie bryza morska, niosąca wilgotne powietrze, wyzwala wilgoć dopiero w głębi lądu. Pustynie występują również w środkowej części dużych kontynentów, gdzie nie docierają wilgotne masy powietrza, znad akwenów morskich i oceanicznych – Gobi, Kyzył – Kum Dla zainteresowanych: Największe pustynie na świecie Nazwa pustyni powierzchnia Sahara 9100 Gobi 1300 Ar-Rab al-Chali (Półwysep Arabski) 660 Wielka Pustynia Wiktorii (Australia) 650 Wielka Pustynia Słona (USA) 480

Atakama – pustynia piaszczysto – kamienista w Ameryce Pd, należy do najsuchszych obszarów na świecie. Roczna suma opadów nie przekracza 100 mm, co jest związane z położeniem w strefie zwrotnikowej. Jedną z głównych przyczyn tak suchego klimatu jest zimny prąd peruwiański. Na powstanie pustyni Gobi wpływ miało kilka czynników. Do głównych z nich należą: • duże roczne amplitudy temperatur (w lecie temperatury dochodzą do ok. +º45C, a w zimie spadają nawet do -40ºC); • duże amplitudy dobowe; • brak opadów atmosferycznych (średnia roczna suma opadów wynosi 50 - 200 mm), spowodowany dużymi odległościami od oceanów oraz bliskością obszarów górskich (np. Himalajów), które są naturalną barierą dla wilgotnych mas powietrza. • silne wiatry - przyczyniają się do niszczenia skał i tym samym kształtują powierzchnię pustyni. Powodują także burze pyłowe.