Definicja grzechu

„Grzech - to czyn, słowo lub pragnienie przeciwne prawu wiecznemu” św. Augustyn

Źródło grzechu „Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwo, czyny nierządne, kradzieże, fałszywe świadectwa, przekleństwa. To właśnie czyni człowieka nieczystym” (Mt 15, 19-20a)

Źródła pokus  Człowiek , Świat, Szatan

Świat - Świat (otoczenie) jest dobry, bo stworzył go Bóg, jednak i w naszym otoczeniu mamy do czynienia z wieloma pokusami (zachętami do grzechu).

Szatan Nie może człowieka skłonić wprost do grzechu, ale może to czynić podsuwając konkretne obrazy i pobudzając naszą wyobraźnię.

Człowiek wobec pokusy

• Grzechem jest zgoda woli na pokusę, a nie samo odczuwanie pokusy
• Nie wolno narażać się na pokusę
• Mamy obowiązek być czujni i przygotowani na jej odparcie Pokusa może mieć dodatni wpływ na człowieka, jako czynnik mobilizujący jego siły duchowe

Skutki grzechu——–Grzech osłabia lub niszczy człowieka w trzech sferach:

Relacji człowieka do Boga
człowieka do innych ludzi,
człowieka do siebie samego

Podział grzechów Podział klasycznyze względu na wagę: Grzech lekki (powszedni) Grzech ciężki (śmiertelny) Warunki popełnienia grzechu ciężkiego

Pełna świadomość , Pełna dobrowolność,
Poważna materia Warunki te muszą wystąpić jednocześnie

Pełna świadomość  Pełna świadomość ma miejsce gdy potrafię rozeznać rangę grzechu i jego konsekwencje  Świadomość może ograniczyć ignorancja. Rozróżniamy dwa rodzaje ignorancji: . Zawiniona - zwiększa odpowiedzialność . Niezawiniona - może zmniejszyć a nawet uwolnić od ciężkiej odpowiedzialności

Pełna dobrowolność Do popełnienia grzechu ciężkiego (śmiertelnego) potrzeba całkowitej dobrowolności. Nie tylko dopuszczam się grzechu, ale jednocześnie pragnę go popełnić.

Poważna materia Materię ciężką uściśla dziesięć przykazań zgodnie z odpowiedzią jaką Jezus udzielił bogatemu młodzieńcowi:

Reakcja łańcuchowa „Grzech powoduje skłonność do grzechu; rodzi wadę wskutek powtarzania tych samych czynów” KKK 1865 W rezultacie grzech umacnia się w człowieku, ale nie może całkowicie zaćmić zmysłu moralnego człowieka. Mówimy wtedy o wadzie, która może prowadzić do grzechów głównych. Dlatego „główne”, bo powodują popełnianie innych grzechów i powodują powstawanie innych wad. Wymiar społeczny grzechu Grzech to czyn osobisty, ale w niektórych sytuacjach możemy ponosić współodpowiedzialność za grzechy innych.

Sytuacja taka ma miejsce gdy:  Uczestniczymy w nich bezpośrednio i dobrowolnie  Nakazujemy je, zlecamy, pochwalamy lub aprobujemy  Nie wyjawiając ich lub nie przeszkadzając im, mimo że jesteśmy do tego zobowiązani  Chroniąc tych, którzy popełniają zło  Milczenie na grzech cudzy  Pochwalanie grzechu cudzego

Próby uporządkowania Już św. Paweł Apostoł próbował usystematyzować naukę o grzechu, tworząc tzw. katalogi grzechów: Rz 1, 28-32 1 Kor 6, 9-10 Ga 5, 19-23 Ef 5, 3-5 Kol 3, 5-8 1 Tm 1, 9-102 Tm 3, 2-5

Grzechy główne według św. Grzegorza Wielkiego

Pycha Pycha to nadmierna wiara w siebie, swoje możliwości, stanowi obrazę Boga i jego łaski. Pychę uważa się za jest grzech z którego powstają wszystkie inne. Chciwość Chciwość jest to nieumiarkowane umiłowanie dóbr doczesnych. Chciwość jest rodzajem zniewolenia rzeczami lub pieniędzmi. Zniewolenie to sprawia, że rzeczy zaczynają znaczyć więcej, niż ludzie i relacje z nimi. Nieczystość Grzechem nieczystości jest wszystko, co obraża i narusza cnotę wstydliwości, bez względu na to, czy uczynek został popełniony sam ze sobą, czy z innymi. Grzechem jest wszystko co bezwstydne, nieskromne, nieczyste, i wszystko jedno czy to będą myli, pragnienia, spojrzenia, słowa czy uczynki. I trzeba dodać, że wszystkie grzechy nieczyste są z natury swojej grzechami śmiertelnymi chyba że, nie były uczynione w pełni świadomie czy dobrowolnie. Zazdrość Zazdrość jest formą nienawiści drugiego człowieka, a przejawia się jako smutek z powodu cudzego szczęścia i radość i powodu jego nieszczęścia. Zazdrość wynika z niezadowolenia, że jestem tym kim jestem, albo mam to co mam. Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu prowadzi do swoistego przewartościowania. Człowiek traci zdolność cieszenia się przy stole obecnością ludzi. Przy stole pojawia się tylko i wyłącznie w celach napchania sobie brzucha. Gniew Gniew to reakcja emocjonalna na niepowodzenie lub wzburzenie emocjonalne, czasami z nastawieniem agresywnym. Grzech gniewu przejawia się w ciągłych rozmowach prowadzonych z samym sobą, w których wewnętrznie złościmy się na kogoś, życzymy mu źle, osądzamy, szukamy słabych miejsc w jego wypowiedziach na nasz temat, a wtedy rozprawiamy się z nim w myślach, kompromitujemy go, ośmieszamy. Lenistwo Lenistwo to apatyczny stan ducha powodujący zaniechanie jakiegoś wymaganego działania lub działań i powodujący przedłużenie czasu wypoczynku ponad uznane w danej chwili i dziedzinie normy. W skrajnej postaci skłonność do unikania jakiegokolwiek zajęcia może być symptomem apatii i prowadzić do depresji.

Grzechy główne sprzeciwiają się siedmiu cnotom: 1.Pokorze - Pycha
2 Szczodrobliwości - Chciwość
3.Czystości –Nieczystość 4.Życzliwości Zazdrość 5.Umiarkowaniu - Nieumiarkowanie
6.Łagodności –Gniew
7.Pilności w dobrym - Lenistwo

“Każdy grzech i bluźnierstwo będą odpuszczone ludziom, ale bluźnierstwo przeciwko Duchowi nie będzie odpuszczone” (Mt 12, 31) Powyższe słowa wypowiedział Jezus po cudownym uzdrowieniu człowieka opętanego. Zdumieni świadkowie cudu obwołali Jezusa Synem Dawida, czyli Mesjaszem. Jednak zaślepieni faryzeusze .oświadczali: “On tylko przez Belzebuba, władcę złych duchów, “wyrzuca złe duchy” (Mt 12,24). To posadzenie o zmowę z szatanem Jezus uznał za bluźnierstwo przeciwko Duchowi Świętemu. Przez Chrystusa bowiem działał sam Duch Boży. Chrystus, broniąc się przed tym bluźnierczym zarzutem, oznajmia, że ten grzech nigdy nie zostanie odpuszczony, ani w tym życiu, ani w przyszłym. Bluźnierca bowiem zatwardziałe trwa w złym i dobrowolnie odłącza się od miłosierdzia Bożego.

Grzechy przeciwko Duchowi Świętemu „Kto by… zbluźnił przeciwko Duchowi Św., nigdy nie otrzyma odpuszczenia, lecz winien jest grzechu wiecznego” (Mk 3, 29) Miłosierdzie Boże nie zna granic, lecz ten, kto świadomie odrzuca przyjęcie ze skruchą miłosierdzia Bożego, odrzuca przebaczenie swoich grzechów i zbawienie darowane przez Ducha Świętego. Taka zatwardziałość może prowadzić do ostatecznego braku pokuty i do wiecznej zguby. (por. KKK 1864) Grzech przeciwko Duchowi Świętemu polega na nazwaniu tego co dobre złym, a tego, co złe dobrym. Jest buntem polegającym na odrzuceniu tego, co pochodzi od Boga i przypisywaniu tego szatanowi. Grzech przeciwko Duchowi Świętemu jest jedynym niewybaczalnym grzechem, mającym wieczne skutki.

Grzechy przeciwko Duchowi Świętemu

1. Grzeszyć zuchwale w nadziei Miłosierdzia Bożego.
2. Rozpaczać albo wątpić w łaskę Boża.
3. Sprzeciwiać się uznanej prawdzie chrześcijańskiej.
4. Nie życzyć lub zazdrościć bliźniemu łaski Bożej.
5. Mieć zatwardziałe serce na zbawienne natchnienia.
6. Umyślnie zaniedbywać pokutę aż do śmierci.

1.Grzeszyć zuchwale w nadziei Miłosierdzia Bożego.

To pierwszy z grzechów przeciw Duchowi Świętemu. Bywają tacy ludzie, którzy mówią: “Dlaczego mam pokutować w tak młodym wieku? Jak się zestarzeję, to się będę dużo modlił, a Pan Bóg jest miłosierny, to mi na pewno wybaczy”. Często tacy ludzie dopuszczają się bardzo ciężkich grzechów, w nadziei, że Pan Bóg im wybaczy, bo jest miłosierny. (np. Nie zachowam postu w piątek, a potem się wyspowiadam z tego grzechu).Nie wolno jednak zapominać, że Bóg jest także sprawiedliwy, bo za dobre wynagradza, a za złe karze. Żaden dobry uczynek nie pozostaje bez nagrody i żaden zły bez kary. Grzeszyć, dlatego, że Bóg jest miłosierny, jest równoznaczne z ubliżaniem Mu i lekceważeniem Jego dobroci.

2. Rozpaczać albo wątpić w łaskę Bożą.

Ktoś na przykład nie chce dać się skłonić do pokuty za grzechy, bo uważa, że dla niego nie ma już litości. Stan taki nazywamy rozpaczą. Jako że grzech ten zamyka drogę do zbawienia, jest grzechem przeciw Duchowi Świętemu. Tak samo jest, gdy ktoś dobrowolnie wątpi, że łaska Boża może go ocalić Postawę rozpaczy przyjął Judasz.

3. Sprzeciwiać się uznanej prawdzie chrześcijańskiej.

   Są tacy ludzie, którzy oszukują swoje sumienie. Mówią np. “Ja w Boga wierzę, nikomu nic złego nie robię, wierzę w to, czego uczą w Kościele, ale za nic nie uwierzę, by Bóg mógł być tak surowy, żeby mnie karać za to, że żyję bez ślubu”. Jeśli ktoś utwierdza się w takim stanie, przeżyje całe życie w grzechu śmiertelnym i w końcu umrze bez pokuty i żalu, to śmierć w takim stanie oznacza potępienie wieczne

4. Nie życzyć lub zazdrościć bliźniemu Łaski Bożej.

   W Starym Testamencie mamy przykład króla Saula, który zazdrościł Dawidowi łaski i upodobania Bożego. Zazdrościł do tego stopnia, że usiłował go zabić. Tymczasem łaska Boża jest dobrowolnym Bożym darem i powinniśmy być wdzięczni Bogu, że Swoich łask użycza nam i naszym bliźnim.

5. Mieć zatwardziałe serce na zbawienne natchnienia.

   Jeśli ktoś popadł w grzechy śmiertelne. Brnie z jednego grzechu ciężkiego w drugi. Ale Boże miłosierdzie chce go ratować, bo może ktoś modli się za niego. Pan Bóg przypomina wtedy takiemu grzesznikowi o nagrodzie i karze wiecznej, czasem stawia na jego drodze kogoś, kto go wzywa do opamiętania. Wszystko na próżno. Grzesznik taki prawie siłą tłumi w sobie myśli o Bogu i życiu wiecznym, bo na przykład chce zaimponować swojemu bezbożnemu towarzystwu albo boi się, że będzie musiał zrezygnować z popełniania takiego czy innego grzechu, do którego już jest mocno przywiązany. Powody takie postępowania mogą być różne. Jednak uporczywe odrzucanie myśli o pokucie, prowadzi do zatwardziałości sumienia i w efekcie do śmierci w grzechu śmiertelnym.

6. Umyślnie zaniedbywać pokutę aż do śmierci.

   Wielu ludzi się zawiodło i przegrało swoje życie na wieki, bo liczyli na to, że dopóki śmierć jest daleko, to można grzeszyć. “Jak śmierć będzie blisko, to się nawrócę” - mówili sobie. A tymczasem śmierć przyszła niespodziewanie, wcale nie czekała na starość ani chorobę. Wiele ludzi wychodzi rano w zdrowiu ze swego domu, by do niego już nigdy nie wrócić. Śmierć przychodzi nagle i niespodziewanie: zawał serca, wylew krwi do mózgu, wypadek, itd. Przyczyn może być mnóstwo. Jakże bardzo oszukują się ci, którzy nawet nie pomyślą o pokucie za swoje grzechy, bo liczą na to, że będą żyć długo. Śmierć niekiedy przychodzi do człowieka jak złodziej, kiedy się jej nikt nie spodziewa i nie ma czasu na nawrócenie w ostatniej chwili. Grzechy przeciw Duchowi Świętemu są wyjątkowo niebezpieczne, bo bezpośrednio narażają nas na utratę wiecznego zbawienia. Wszystkie prowadzą do zatwardziałości serca, a więc stanu, w którym człowiek nie jest zdolny żałować za swe grzechy albo z rozpaczy, albo z niewiary i cynizmu. Powinniśmy często prosić Boga, aby nas od tych grzechów zachował.

Grzechy wołające o pomstę do nieba Krew Abla - bratobójstwo (Rdz 4, 10) Grzech Sodomitów (Rdz 18, 20) Skarga cudzoziemca, wdowy i sieroty (Wj 22, 20-22) Niesprawiedliwość względem najemnika (Pwt 24, 14-15; Jk 5, 4)

Na koniec pozytywnie Z grzechem należy walczyć, Walkę toczy Jezus, ja mam się przyłączyć,
Walka ta odbywa się przez pokutę, nawrócenie i odmianę serca,,
Nieustanna praca nad sobą,
Trwanie w łasce uświęcającej Przystępowanie regularne do sakramentów (szczególnie pojednania i Eucharystii)