W Potopie Henryka Sienkiewicza przedstawiony został obraz Polaków. Dwa fragmenty utworu przedstawiają różniące się od siebie opinie. W XVIIw Podczas konfliktów, działania wojenne były zawsze zależne od najwyższych warstw społecznych. Gdyż to one miały podwładnych, pieniądze i zasoby potrzebne do stawiania oporu najeźdźcom zagrażającym ziemiom Polski. W pierwszym fragmencie podczas rozmowy Wrzeszczowa z Kmicicem, ten pierwszy, opisuje sytuację w kraju i zachowanie szlachty polskiej, której nie brakowało niczego. Bogactwa zdobyte w czasach dobrobytu zawróciły w głowach i sprowadziły szlachtę na złą drogę. Polacy przestali przejmować się sytuacją w kraju a za to zwrócili się głównie ku własnym zachciankom. W utworze przedstawiane pijaństwa i rozboje pokazywały jak bardzo szlachta odwróciła się od króla i własnego kraju. Nie liczyli się z prawem, nie bali się niczego. Porzucili wszelkie wartości. Egoizm którym zaczęli się kierować zniszczył autorytet króla, zaszkodził państwie. Szlachta była przekupna, zrywała sejmy by nie wprowadzać reform w państwie, które ograniczyałyby ich przywileje. Każdy patrzył tylko na swoje prywatne sprawy jak i dobrobyt. Nie dostrzegali tego, że takim działaniem, gdy zagrożenie nadejdzie, oni nie będą w stanie już nic zrobić. Dlatego też Wrzeszczow uważa że zasługują na całe zło które nadciąga i że sami są temu winni. Jedyną zaletą była jazda konna. To jednak za mało. Kmicic przyznał przed samym sobą, że tak negatywna opinia była niestety prawdziwa. Królowa miała odmienne zdanie. Fragment opowiadania w którym zabrała głos na temat postawy narodu Polskiego ukazał jej bohaterską naturę oraz wyrozumiałość. Jej wypowiedź była patetyczna i budziła wiarę w zwycięstwo. Opisywani przez nią rodacy to honorowi ludzie. Nie zdolni do popełniania okropnych zbrodni takich jak królobójstwo czy skrytobójstwo, które choć skuteczne, uważane były za niegodziwe. Naród w prawdzie sam sprowadził na siebie klęski, lecz dostrzega swoją winę i pokutuje. Jest gotów oddać zycie za króla i swoją ojczyznę. Obydwa fragmenty są wobec siebie kontrastem. Przeciwne zdanie o Polakach z jednej strony w oczach Królowej a z drugiej w oczach zdradzieckiego szlachcica. Opinia jest dość subiektywna i chociaż obydwie wypowiedzi są uzasadnione to skupiają się tylko na swojej racji. Królowa ukazuje swój kraj z bardzo dobrej strony, nie wacha się swojej ocenie. Natomiast Wrzeszczow całkowicie oczernia Polaków. Wyolbrzymiając cechy narodu powstały dwa obrazy, kontrastujące między sobą. Jeden czarny, drugi biały. I tak złożonymi ludzmi byli przedstawieni przez Sienkiewicza Polacy. Racja leżała po obu stronach, lecz tak jak to powiedziała królowa, ‘’pokutę i poprawę rozpoczął”. Polacy ucząc się na swoich błędach z lekceważących wszystko egoistów, stali się walecznymi partiotami.