Okupacja Polski

Podział ziem polskich:  28 IX 1939 – traktat o granicach i przyjaźni podpisany przez ZSRR i Niemcy,  Przesunięcie granic lekko na wschód (rzeki Plisa, Bug, Narew, San) – granice uznane przez strony za ostateczne i niezmienne,  Początkowo istniała koncepcja utworzenia sczątkowego państwa polskiego (forsowana przez Hitlera), jednak w toku rozmów została ona zdecydowanie odrzucona,  Słowacja otrzymała tereny przygraniczne,  Litwa wcieliła wileńszczyznę ( w zamian za zgodę na tworzenie radzieckich baz militarnych i podpisanie traktatu o wzajemnej pomocy),  ZSRR w czerwcu 1940 roku, rzekomo w wyniku nieprzestrzegania warunków sojuszu i na prośbę ludnośći,  Współpraca ZSRR i Niemiec przy zwalczaniu polskiego podziemia,  Nieprzestrzeganie prawa międzynarodowego (m.

Kup dostęp do treści Dodaj artykuł aby odblokować treść
  1. Podział ziem polskich:  28 IX 1939 – traktat o granicach i przyjaźni podpisany przez ZSRR i Niemcy,  Przesunięcie granic lekko na wschód (rzeki Plisa, Bug, Narew, San) – granice uznane przez strony za ostateczne i niezmienne,  Początkowo istniała koncepcja utworzenia sczątkowego państwa polskiego (forsowana przez Hitlera), jednak w toku rozmów została ona zdecydowanie odrzucona,  Słowacja otrzymała tereny przygraniczne,  Litwa wcieliła wileńszczyznę ( w zamian za zgodę na tworzenie radzieckich baz militarnych i podpisanie traktatu o wzajemnej pomocy),  ZSRR w czerwcu 1940 roku, rzekomo w wyniku nieprzestrzegania warunków sojuszu i na prośbę ludnośći,  Współpraca ZSRR i Niemiec przy zwalczaniu polskiego podziemia,  Nieprzestrzeganie prawa międzynarodowego (m.in. praw i zwyczajów wojny lądowej przyjętych w 4. konwencji haskiej z 1907) – narzucenie własnego prawodastwa, dokonanie aneksji, konfiskaty mienia.
  2. Okupacja radziecka:  Uznanie przez ZSRR po klęsce wrześniowej państwa polskiego za nieistniejące,  Tereny polskie podlegają pełnej władzy radzieckiej,  Na zajętych terenach zostały przeprowadzone wybory do Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi (możliwość zgłaszania kandydatów jedynie przez zakłady pracy, komitety miejskie i wiejskie oraz instytucje społeczne kierowane przez NKWD,  Propaganda przedwyborcza, represje wobec osób namawiających do bojkotu wyborów,  Wybory miały miejsce 22 IX 1939 – zwycięstwo komunistów i decyzje o włączeniu ziem Zachodniej Ukrainy i Białorusi do ZSRR (sesje zgromadzeń w Białymstoku i Lwowie),  Rada Najwyższa ZSRR podjęła w dniach 31 X – 2 XI 1939 decyzje o włączeniu nowych ziem do BSRR i USRR,  Mieszkańcom nowowcielonych obszarów narzucono obywatelstwo, administrację i prawo radzieckie,  Język polski nadal językiem urzędowym – polskie szkoły funkcjonują w dalszym ciągu, podobnie instytucje kulturalne (teatry, huczne obchody 95. rocznicy śmierci Adama Mickiewicza),  Na uniwersytetach (Uniwersytet Lwowski i Politechnika Lwowska) język polski powoli zostaje zastąpiony przez ukraiński,  Współpraca przedstawicieli polskiej inteligencji związanej z lewicą,  Ścisła kontrola wszechobecnego NKWD.
  3. Terror radziecki:  Dążenie do sowietyzacji społeczeństwa polskiego,  Propagowanie haseł walki klasowej (w celu wzbudzenia nienawiści niższych warstw społecznych do warstw bogatszych),  Prześladowanie elit – inteligencji i ludzi zamożnych, masowe konfiskaty mienia i nacjonalizowanie przedsiębiorstw,  Wprowadzenie do obiegu rubla, pomimo jego mniejszej wartości w stosunku do złotówki,  Aresztowania i zsyłki elementu kontrrewolucyjnego (urzędnicy, oficerowie, policjanci, właściciele ziemscy, fabrykanci) – najczęściej zsyłane Polaków na półwysep Kola, w okolice Archangielska, na wybrzeża Morza Białego, do kopalni złota na Kołymie i ołowiu na Czukotce,  Pod dowództwem generała Iwana Sierowa dokonywane były powszechne deportacje (np. do Kazachstanu) – 400 tys. osób deportowano z terenów zajętych przez ZSRR (w tym 260 tys. Polaków),  Straszne warunki życia spowodowały śmierć ok. 20 % przesiedleńców,  200 tys. wcielono przymusowo do Armii Czerwonej (polacy najczęściej trafiali do batalionów budowlanych),  Represje dotknęły ok. milion polskich obywateli, jednak pod koniec 1940 osłabły.
  4. Katyń:  Nieuznawanie konwencji genewskiej przez Rosjan,  Oficerowie zostali zgrupowani w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie,  W Ostaszkowie więziono także polskich policjantów i żołnierzy KOP,  Biuro Polityczne partii podjęło 5 III 1940 decyzję o rozstrzelaniu polskich jeńców,  Egzekucje na przestrzenii marca i kwietnia 1940 dokonywane w Miednoje, Katyniu i Piatichatkach (koło Charkowa),  W Katyniu eksterminowano elitę państwa polskiego.
  5. Ziemie wcielone do Niemiec:  8 X 1939 dekretem Hitlera zostają wcielone do Rzeszy: Pomorze, Poznańskie, część województwa łódzkiego z Łodzią, Górny Śląsk, Zagłębie Dabrowskie, zachodnie powiaty województwa warszawskiego (okręg ciechanowski) oraz Suwalszczyznę. 1 IX 1939 zostało włączone do Rzeszy również Wolne Miasto Gdańskm  Dążenie do pełnej germanizacji ziem włączonych do Rzeszy (w ciągu 10 lat), zakazano polskiej działalności sportowej i kulturalnej,  Wysiedlenie około 1,5 mln Polaków i sprowadzenie 200 tys. Niemców w latach 39 – 41,  Powstanie tzw. Volkslisty.
  6. Generalne Gubernatorstwo:  Dekret Hitlera z 12 X 1939 utworzył z ziem niewłączonych do Niemiec Generalne Gubernatorstwo składające się z województwa warszawskiego z Warszawą, części województwa łódzkiego, województwa kieleckiego, lubelskie i krakowskie (bez powiatów zachodnich) oraz część województwa lwowskiego na zachód od Sanu,  Do GG 1 VIII 1941 zostały przyłączone także województwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie,  Po 22 VI 1941 pozostałe obszary wschodniej Polski zostały włączone do niemieckich okręgów generalnych – Białorusi, Litwy i Komisariatu Rzeszy Ukraina,  GG było oddzielone od Rzeszy granicą celną, walutową i policyjną,  Zachowano prawo polskie, jeśli nie stało w sprzeczności z niemieckim,  Administracja GG należała do generalnego gubernatora Hansa Franka,  Frankowi podporządkowani zostali szefowie dystryktów – gubernatorzy,  Polska administracja została zlikwidowana, burmistrzowie i wójtowie pozostawieni na czele gmin (najczęściej Polacy), byli funkcjonariuszami administracji GG powoływanami przez gubernatorów dystryktów,  Języki urzędowe – polski, niemiecki, ukraiński,  Zamknięto wyższe szkoły, zostawiono jednak podstawowe i średnie zawodowe z których progamu wycięte zostały historia i literatura polski – szkoły te miały uczyć absolutnych podstaw (czytanie, pisanie, prosta matematyka),
  7. Terror hitlerowski:  GG miało początkowo stanowić rolnicze zaplecze Rzeszy,  Niemcy nie dążyli do zdobycia przychylności Polaków – chcieli jedynie bezwzględnego posłuszeństwa,  1941 – Generalplan Ost (usunięcie 85 % mieszkańców GG poprzez wywózki na Syberię, lub eksterminację,  Pozostali Polacy mieli zostać zgermanizowani a do polski zamierzano sprowadzić 10 mln niemieckich osadników w przeciągu 20 – 30 lat,  Plany całkowitej likwidacji polskich elit – redukcja szkolnictwa, zachęcanie do picia alkoholu,  Konfiskaty mienia, nałożenie na rolników kontyngentów, zakaz handlu na czarnym rynku (kara śmierci), obowiązek pracy w wieku 14 – 60 lat,  Łapanki – wysyłanie ludzi na przymusowe roboty do Niemiec (2 mln w ciągu całej wojny),  Obozy koncentracyjne – 9000, więziono w nich 18 mln ludzi, z czego 11 mln zginęło,  Obozy zagłady – natychmiastowe esterminowanie więźniów (nie wykorzystywano ich ekonomicznie),  Mordy nazistów już we wrześniu 39 – Einsatzgruppen mordowało osoby, które Rzesza uznała za groźne (duchowni, powstańcy śląscy i wielkopolscy, nauczyciele etc.),  Do końca 1939 rozstrzelano 40 tys. osób,  XI uwięzienie 200 pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego i AGH zaproszonych na wykład Stosunek Rzeszy Niemieckiej i narodowego socjalizmu do nauki i uniwersytetów - presja międzynarodowa wymusiła na Niemcach uwolnienie profesorów, jednak ok. 20 z nich zmarło,  W połowie 1940 została przeprowadzona została akcja AB - aresztowano i rozstrzelano wtedy tysiące osób,  Dokonywanie zbiorowych, publicznych mordów i pacyfikacje wsi, co raz częściej od 1941 roku.
  8. Holocaust:  Niższa rasa (Juden),  Stopniowa konfiskata mienia,  Obowiązek osiedlania się w gettach (ok. 400 w Polsce) – największe warszawskie liczyło 450 tys. mieszkańców,  Żydowskie samorządy w gettach i podporządkowa Niemcom żydowska policja porządkowa,  Z głodu i chorób zmarło w gettach około 500 tys. ludzi,  Wielu Żydów uważało, że tylko pełne posłuszeństwo może ich uratować przed zagładą, wątpiono, że Niemcy zrezygnują z tak licznej siły roboczej,  Po ataku na ZSRR, na nowozajętych ziemiach dokonywano masowych mordów Żydów, za część z nich odpowiedzialni są Polacy,  I 1942 – konferencja w Wannsee dotycząca ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej pod kierownictwem esesmana Reinhard Heydrich, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy – decyzja o eksterminacji całego narodu żydowskiego,  Obozy zagłady w Chełmnie, Majdanku, Treblince, Oświęciumiu - Brzezince, Bełżec, Sobibór,  Mordowanie w komorach gazowych (cyklon B),  Śmierć 5 mln Żydów, w tym 3 mln obywateli polskich,
  9. Powstanie w getcie warszawskim:  Bunty w Treblince, Sobiborze i Oświęcimiu,  Wybuch powstania 19 IV 1943 w momencie rozpoczęcia likwidacji getta przez Niemców,  Działalność Żydowskiej Organizacji Bojowej pod przewodnictwem Mordechaja Anielewicza,  Zgromadzono spory arsenał broni, wykopywano tunele i bunkry,  Niemcy ściągnęli 2 tys. żołnierzy i niszczyli dom po domu, Do 16 maja zniszczenie całego getta