Doktryna Monroe została wprowadzona w dniu 2 grudnia 1823 roku podczas 7 dorocznego orędzia Prezydenta James’a Monroe’a do Kongresu. Autorem doktryny nie był jednak sam prezydent, a sekretarz stanu John Quincy Adams. Doktryna ta wprowadzała pewne zasady do polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych. Deklarowała ona utworzenie strefy amerykańskich wpływów na wschodzie czym sama potwierdziła politykę tzw. izolacjonizmu. O co w tym wszystkim chodziło? Otóż chodziło o brak zainteresowania się Stanów Zjednoczonych sprawami Europy oraz jej kolonii pod warunkiem, że i mocarstwa europejskie nie będą ingerowały w sprawy półkuli zachodniej. Stany Zjednoczone oświadczyły, że nie będą się mieszać w sprawy Europy, ale tym samym oczekują w tej kwestii tego samego od państw europejskich. Obszarem wpływów USA stały się zatem kraje amerykańskie co oznaczało, że ingerencja państw trzech traktowana była jako naruszenie interesów amerykańskich.

Zmodyfikowana wykładnia doktryny Monroe’a przyznawała USA prawo do ingerencji w sprawy wewnętrzne państw regionu, co powodowało niekiedy interwencje np. na Karaibach.  Założenia doktryny osłabły jednak tuż po II wojnie światowej.

W 7 dorocznym orędziu do Kongresu, prezydent James Monroe przedstawił zasady polityk zagranicznej Stanów Zjednoczonych, a brzmiały one tak:

 Żaden z amerykańskich kontynentów nie może być obecnie ani w przyszłości obiektem kolonizacji;  Stany Zjednoczone sprzeciwiają się jakimkolwiek próbom restauracji europejskich, niedemokratycznych systemów monarchicznych w Ameryce;  Stany Zjednoczone nie będą ingerować w problemy kolonii europejskich (np. Kanady);  Stany Zjednoczone odżegnują się od jakiejkolwiek ingerencji w wewnętrzne sprawy państw europejskich.

Doktryna jest jednym z wielu, choć najbardziej znanym przykładem jednostronnej deklaracji mocarstwa o uznaniu określonego regionu za jego strefę wpływów. I choć oświadczenie prezydenta Monroe’a nie zawierało sformułowania „strefa wpływów” to sens jego wypowiedzi odnośnie do charakteru przyszłych stosunków pomiędzy USA a pozostałymi państwami sprowadzał się do wciągnięcia ich w Amerykańską strefę wpływów.

Bibliografia:

• „The Monroe Doctrine” – President James Monroe’s 7th annual message to Congress, December 2, 1823; • „Historia stosunków międzynarodowych w czasach nowożytnych 1815-1945” - Wiesław Dobrzycki, Warszawa 2002, Wydawnictwo Scholar, s. 81.