CHARAKTERYSTYKA WILGOTNYCH LASÓW RÓWNIKOWYCH. Wzdłuż równika rozciągają się najdorodniejsze i najbogatsze w faunę i florę, wiecznie zielone wilgotne lasy równikowe. Lasy te nazywane są czasem równikowymi lasami deszczowymi lub puszczami równikowymi. Wg słownika są to wiecznie zielone formacje leśne strefy międzyzwrotnikowej. Występuje na ubogich glebach laterytowych, w klimacie przez cały rok jednostajnie gorącym i wilgotnym. Na skutek szybkiego rozkładu materii organicznej roślinność jest gęsta i bujna. Lasy te cechuje brak sezonowej rytmiki w życiu roślin, ogromne bogactwo gatunkowe drzew (na 1 hektarze lasu tropikalnego występuje ok. 200 gatunków drzew, podczas gdy w lesie strefy umiarkowanej dziesięciokrotnie mniej), wielowarstwowy układ drzewostanu oraz obfitość lian i epifitów. Drzewa mają proste, wysokie (do 80 m) pnie, dość pospolite jest zjawisko kauliflorii (kwiaty wyrastają bezpośrednio z pnia). Wnętrze lasu jest bardzo cieniste, wskutek czego słabo wykształca się warstwa krzewów i runa. Istnienie tej formacji wynika z dużych i równomiernie rozłożonych w ciągu roku opadów (2000-4000 mm) oraz wysokiej temperatury (25-280C). Najniższa temperatura (przed wschodem słońca) wynosi ponad 20 °C, a najwyższa (po południu) – ponad 30 °C. Takie warunki zapewniają nieprzerwany wzrost i rozwój roślin. Brak wyraźnych pór roku sprzyja wegetacji, dlatego są to najbardziej rozwinięte ekosystemy lądowe, najbogatsze pod względem różnorodności gatunkowej. Ponieważ nie ma zróżnicowania pór roku, dlatego rośliny nie zrzucają liści. Szacuje się, że lasy te tworzy i zamieszkuje od kilkuset tysięcy do ok. 5 mln gatunków organizmów. Ogólna liczba gatunków samych tylko drzew sięga prawdopodobnie 50 tysięcy. Wielkie lasy równikowe rozciągają się na Nizinie Amazonki, w Afryce równikowej oraz na wyspach Indonezji. Biom ten występuje w strefie równikowej, w trzech głównych obszarach: dorzeczu Amazonki w (Ameryce Południowej), w dorzeczu Kongo w Afryce oraz na Archipelagu Malajskim. Poza tym występuje w dorzeczu Orinoko, na przesmyku Ameryki Środkowej, w dorzeczu górnego Nigru oraz nad Zambezi, częściowo na Madagaskarze, w północno-wschodniej Australii. Lasy równikowe mają strukturę warstwową. Piętro pojedynczych drzew (drzewa przestojowe) sięgających 60-80 m., przykładowe rośliny: puchowiec pięciopręcikowy („Drzewa Giganty”). Piętro koron drzew stanowią wiecznie zielone drzewa, osiągające wysokość 30-50 m. Powierzchnia koron drzew, tworzy zielony rozległy baldachim. Drzewa często oplątane są lianami. Piętro to jest doskonałym przystosowaniem dla owadów i małych zwierząt (pająków, gadów, ptaków). Charakterystyczne rośliny – w koronach hebanowców, mahoniowców, palm żyją epifity: paprocie, storczyki, glony, grzyby, mchy, porosty. Piętro średnie – piętro lian, nagich pni i konarów stanowią niższe drzewa, zaś poniżej nich (8-15 m) występuje zwarta warstwa koron drzew. W tym piętrze występują epifity. Należą do nich storczyki, kaktusowate, ananasowate oraz niektóre figowce. Piętro najniższe – piętro zarośli i runa ponieważ gęste korony drzew ograniczają dostęp światła słonecznego (1-2%) do dolnych partii, runo leśne jest słabo rozwinięte i czasami w ogóle nie występuje. Z powodu słabego dostępu światła na dnie lasu występują rośliny cieniolubne i cienioznośne, głównie rośliny zielne, paprotniki i mchy, liczne są grzyby rozkładające szczątki organiczne. Występują tu także pasożytnicze rośliny bezzieleniowe z rodzin bukietnicowatych i gałecznicowatych Drzewa w lasach równikowych mają gładkie, ostro zakończone liście, co sprzyja spływaniu po nich wody deszczowej. Pnącza wykorzystują inne rośliny jako podpory, dzięki czemu mają zapewniony dostęp do światła. W lasach równikowych rosną drzewa: bananowce, kakaowce, palma olejowa, paproc drzewiasta, mahoniowce, hebanowce. A także pnącza, liany, filodendrony, wanilia. Lasy deszczowe cechuje także bogactwo gatunków zwierząt. Spośród ssaków występują. małpy, człekokształtne (małpiatki), hipopotamy, bawoły, okapi. Część zwierząt wykazuje przystosowanie do życia w gęstwinach leśnych, np. zmniejszenie rozmiaru ciała (słoń afrykański leśny). Tereny lasów równikowych zamieszkiwane są przez plemiona zajmujące się łowiectwem, zbieractwem, a także uprawą roli – przykład - afrykańscy Pigmeje i Bantu, malajscy Semangowie, Papuasi z Nowej Gwinei, Indianie południowoamerykańscy i inni. Roślinność wilgotnych lasów równikowych dostarcza ludziom produktów, jak cynamon, pieprz, goździki oraz szlachetne gatunki drewna: mahoń, heban, balsy i palisander. Z niektórych tropikalnych roślin uzyskuje się substancje wykorzystywane do produkcji leków. Lasy deszczowe pomagają stabilizować światowy klimat poprzez pochłanianie dwutlenku węgla z atmosfery. Są one najważniejszym producentem tlenu w skali kuli ziemskiej. Nadmiar dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do zmiany klimatu – wpływa na globalne ocieplenie, więc lasy deszczowe pełnią ważną rolę w jego zapobieganiu. Lasy deszczowe wpływają także na lokalne warunki pogodowe poprzez zwiększanie parowania oraz przez ograniczanie wahań temperatur. Mają wpływ na cykl hydrologiczny Ziemi. W procesie obiegu wody, lasy zwiększają jej parowanie poprzez transpirację. W atmosferze para wodna tworzy chmury deszczowe, uwalniające wodę z powrotem na lasy deszczowe. W puszczy amazońskiej, w każdym cyklu 50-80 procent wody pozostaje w obrębie ekosystemu. Po wycięciu lasów, zmniejsza się ilość wody uwalniana do atmosfery i tym samym zmniejszają się opady, co z czasem powoduje suszę.

.