EUROPEJSKIE ORGANIZACJE TERRORYSTYCZNE – STRONA NOTATEK Slajd 1. Witam. Temat Mojej dzisiejszej prezentacji są „europejskie organizacje terrorystyczne”. Pragnę przedstawić Państwu podstawowe informacje oraz przybliżyć obszar w obrębie organizacji terrorystycznych, utworzonych i siejących spustoszenie na terenie Europy. Slajd 2. Główne zagadnienia które chciałbym dzisiaj poruszyć, to:

1. POCZĄTKI TERRORZYMU W EUROPIE
2. TERRORYZM W NIEMCZECH
3. TERRORYZM WE WŁOSZECH
4. TERRORYZM WE FRANCJI
5. TERRORYZM W IRLANDII – PÓŁNOCNEJ
6. TERRORYZM W HISZPANI Slajd 3. Lata sześćdziesiąte XX wieku można nazwać „złotą erą” europejskiego terroryzmu. Powszechnie uważa się, Że współczesny terroryzm europejski datuje się od 1968 r., kiedy to na całym świecie, jak grzyby po deszczu, zaczęły się wyłaniać siły radykalnej lewicy . Organizacje te sprzeciwiały się najczęściej kapitalizmowi, autorytarnym rządom oraz imperializmowi. Powstawały również organizacje terrorystyczne o charakterze etnicznym czy separatystycznym. Przedstawione w tej prezentacji ugrupowania terrorystyczne, są najbardziej znanymi i stanowią stadium rozwoju terroryzmu w Europie Zachodniej. Slajd 4. Rozpatrując zjawisko terroryzmu w Republice Federalnej Niemiec należy zwrócić uwagę, Iż był on wewnętrznie zróżnicowany. Różnica polegała przede wszystkim w przesłankach ideologicznych. Wraz ze wzrostem niepokojów młodzieżowych w 1966 roku, nastąpił rozłam na nowej lewicy. Głównym powodem rozłamu, była kwestia stosowania przemocy. W wyniku tego podziału powstały dwa nurty. Pierwszy z nich nazywany był „czerwoną linią”, drugi „czarną linią”. Zwolennicy „czerwonej linii” kategorycznie odrzucali przemoc jako metodę swojego działania. Kierowali się neoanarchizmem, odwołując się do doktryn anarchistycznych z przełomu XIX oraz XX wieku. Za jeden z głównych celów, jak pisze Maria Tomczak, wyznaczonych sobie była:… likwidacja państwa, będącego – w ich mniemaniu – tworem sztucznym, ograniczającym lub wręcz likwidującym wolność jednostek. Zwolennicy drugiego nurtu, tak zwanej „czarnej linii”, byli zdania, iż należy jak najszybciej podjąć siłową walkę z państwem. Główną ideą tego nurtu były poglądy Herberta Marcusego, który łączył teorię Marksa z psychoanalizą Freuda. Najsłynniejszą organizacją terrorystyczną, działającą na terenie Republiki Federalnej Niemiec, była Frakcja Czerwonej Armii. Slajd 5. Najsłynniejszą organizacją terrorystyczną, działającą na terenie Republiki Federalnej Niemiec, była Frakcja Czerwonej Armii (Rote Armee Fraktion, RAF), zwana również Grupą Baader-Meinhof. Początek działalności datuje się na, kiedy to Ulrike Meinhof, wraz z towarzyszami, podjęła udaną próbę odbicia Andreasa Baadera (jeden z przywódców RAF). Badacze terroryzmu zachodnioniemieckiego uważają, iż uwolnienie Baadera było momentem przełomowym, który zdecydowanie przypieczętował powstanie grupy terrorystycznej.

Slajd 6. Główne cele tej organizacji to: • obalenie obecnego systemu politycznego, społecznego oraz ekonomicznego • proponowali system „powszechnej równości, wolności i sprawiedliwości” • ukierunkowanie działalności terrorystycznej na zachodnioniemieckie korporacje oraz amerykańskie instalacje wojskowe na terenie RFN Slajd 7. GENEZA: 3 ETAPY ORGANIZACJI 1.Pierwszą zbrojną akcją organizacji było uwolnienie z więzienia Andreasa Baadera 14 maja 1970 przez grupę kierowaną przez Ulrike Meinhof. Po tym organizację nazywano początkowo “grupą Baader-Meinhof”. Po szkoleniu w Palestynie grupa rozpoczęła działalność zbrojną, wtedy też pojawiła się nazwa RAF i manifest programowy organizacji nawiązujący do założeń lewicowych. • 2. nasilenie ataków terrorystycznych w 1974 r., po 2 latach uśpienia • kontakty nowej generacji terrorystów z bliskim wschodem • brutalizacja działań • 24 kwietnia 1975 RAF zaczął okupację ambasady RFN w Sztokholmie • w maju 1976 r. ginie Ulrike Meinhof 3. trzecia generacja: • raf zmienia metody i cele • nieliczne ataki po zjednoczeniu niemiec • zaprzestanie działań: 20 kwietnia 1998 roku Slajd 8. NAJWAŻNIEJSZE ATAKI RAF: 29 września 1970 – trzy napady na banki, rabunek 220 tys. marek niemieckich, 24 maja 1972 – zamach bombowy w Heidelbergu na kwaterę główną armii amerykańskiej w Europie – zginęło trzech żołnierzy, 10 lutego 1974 – zamach bombowy na budynek Federalnego Związku Przemysłu Niemieckiego, 24 kwietnia 1975 – zajęcie przez członków RAF ambasady RFN w Sztokholmie – żądali uwolnienia 26 przebywających w więzieniach członków ugrupowania. W odpowiedzi na odmowę, dwóch dyplomatów zostało zabitych, a budynek wysadzony w powietrze. Dwóch zamachowców zostało zabitych, a czterech złapanych i przekazanych władzom RFN. 7 kwietnia 1977 (Wielki Czwartek) – zastrzelenie prokuratora generalnego Siegfrieda Bubacka oraz jego kierowcy i jednego urzędnika prokuratury nieopodal budynku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe, 30 lipca 1977 – zabójstwo Jürgena Ponto, prezesa zarządu Dresdner Banku w Oberursel, 5 września – 18 października 1977 – porwanie, a następnie zabójstwo Hannsa Martina Schleyera i 3 policjantów, 1 lutego 1985 – zabójstwo Ernesta Zimmermana, szefa koncernu zbrojeniowego MTU w Gauting, 8 sierpnia 1985 – Birgit Hogefeld zwabiła do swojego domu w Wiesbaden amerykańskiego żołnierza, który został zamordowany przez członków RAF. Jego dokumenty umożliwiły wejście do bazy Rhein-Main Air Base we Frankfurcie nad Menem. Terroryści podłożyli bombę, której wybuch zabił dwie osoby i ranił kilkanaście[3]. 9 lipca 1986 – zabójstwo w zamachu bombowym w Straßlach Karla Heinza Beckurtsa, członka zarządu Siemens AG i jego kierowcy, 30 listopada 1989 – zabójstwo w zamachu bombowym w Bad Homburg Alfreda Herrhausena, prezesa zarządu Deutsche Banku, 1 kwietnia 1991 – zabójstwo w Düsseldorfie Detleva Rohweddera, prezesa Urzędu Powierniczego (Treuhandanstalt), niemieckiej agencji państwowej, odpowiedzialnej za prywatyzację majątku państwowego w byłej NRD. Slajd 9. Jednym z najważniejszych, oprócz Frakcji Czerwonej Armii, niemieckich ugrupowań terrorystycznych skrajnej lewicy, był Ruch 2 Czerwca (R2C). Organizacja została założona w 1972 roku przez Bommi Baumana. Ruch 2 Czerwca odnosił się do ideologii neoanarchistycznej. Organizowane przez nich zamachy były kierowane raczej przeciwko przedmiotom oraz budynkom, które w ich mniemaniu były symbolami znienawidzonego systemu społeczno-politycznego. Ruch 2 Czerwca wprowadził nową formę działania wśród metod jakimi dotychczas posługiwali się niemieccy terroryści. Ową metodą był tak zwany „terroryzm indywidualny”, który polegał na zastosowaniu przemocy wobec konkretnej osoby, reprezentującej poglądy obecnego systemu społeczno-politycznego. Najczęstszą stosowaną formą przemocy były uprowadzenia. Wśród ofiar takich porwań znalazł się Peter Lorenz – chadecki kandydat na burmistrza Berlina. W zamian za jego Zycie porywacze zażądali zwolnienia z więzień członków swojej organizacji. Z uwagi na czas w jakim dokonano porwania władze przystały na warunki przedstawione przez R2C. Lorenza wypuszczono następnego dnia.
Slajd 10. Organizacje terrorystyczne działające pod wpływem ideologii lewicowej występowały również we Włoszech. Tam terroryzm miał jednak nieco inne uwarunkowania niż miało to miejsce w Niemczech. Slajd 11. Największą i najsłynniejszą włoską organizacją terrorystyczną były lewackie Czerwone Brygady (Brigate Rosse, BR). Ugrupowanie zostało założone 20 październiku 1970 roku przez Renato Curcio, Margherite Cagol, Franco Triano, Giorgio Semeria, Corado Simoni. Czerwone Brygady rozpoczęły działalność jako niewielka grupa marksistów. Renato Curcio wraz z jego żoną, byli pierwszymi przywódcami organizacji. BR skuteczność działania zawdzięczały strukturze organizacyjnej przypominającej piramidę oraz ścisłej konspiracji. Otóż taka struktura organizacyjna pozwalała na centralizację ośrodka decyzyjnego i decentralizację ośrodka wykonawczego. Slajd 12. Działalność terrorystyczna: Pierwsze strzały oddane przez członków Brigate Rosse miały miejsce w Padwie w 1974 roku, kiedy to w siedzibie MSI zastrzeleni zostali dwaj członkowie partii neofaszystowskiej. Wśród osób porwanych przez Czerwone Brygady był m.in. Ettore Amerio, szef personalny koncernu FIAT, a w lutym 1973 r. na 5 godzin porwano Brunona Lubate, funkcjonariusza związków zawodowych. Terroryści ogolili mu głowę, zdjęli spodnie i przykuli do bramy fabryki Fiata z przytwierdzoną tablicą, która głosiła, że jest on zdrajcą sprawy robotniczej. Takimi działaniami Czerwone Brygady „demaskowały” przedstawicieli związków zawodowych. W związku z aktywną, a zarazem coraz brutalniejszą działalnością Czerwonych Brygad, włoska prasa określa rok 1977 mianem „roku krwi”. Było to dwanaście miesięcy porwań, zamachów i zabójstw. Terroryści z Brigate Rosse szczególnie „upodobali” sobie Turyn jako miejsce swoich akcji. W przeciągu roku w samym tylko Turynie doszło do 160 zamachów, 85 eksplozji bomb podłożonych Rok 1978 okazał się „udanym” dla terrorystów. Od początku roku ginęli sędziowie i policjanci, dyrektorzy przedsiębiorstw i zwykli pracownicy – głównie był to personel firm Fiat oraz Sit-Siemensa. Również w tym roku doszło do spektakularnego uprowadzenia premiera Włoch Aldo Moro. Dramatyczne wydarzenia, które wstrząsnęły Włochami, jak również światową opinią, trwały pięćdziesiąt cztery dni. 9 maja 1978 roku zwłoki premiera Moro zostały odnalezione w porzuconym samochodzie na jednej z ulic Rzymu. Kolejnym posunięciem ze strony Brygadzistów było uprowadzenie w 1981 roku amerykańskiego generała Jamesa Doziera. W tym jednak przypadku włoska policja była wspomagana przez amerykańskie jednostki specjalne Delta Force i po czterdziestu dwóch dniach antyterrorystom udało się uwolnić generała. Po tym wydarzeniu wielu członków ugrupowania zostało aresztowanych, a cała organizacja została poważnie osłabiona. Pod koniec lat 80 XX wieku, organizacja została definitywnie rozbita, dzięki skutecznym aresztowaną. Slajd 13. Zjawisko terroryzmu nie jest obce również Francji. Slajd 14. Najbardziej znaną i rozpoznawalną francuską organizacją terrorystyczną była Akcja Bezpośrednia (Action Directe, AD). Była ugrupowaniem o podłożu lewackim. Za początek działalności przyjmuje się datę 1 maja 1979 roku, kiedy to Akcja Bezpośrednia ostrzelała siedzibę zrzeszenia pracodawców francuskich. Akcja Bezpośrednia postawiła sobie za cel walkę z międzynarodowym imperializmem. Grupa powstała z połączenia dwóch skrajnie lewicowych grup GARI: (Groupes d’Action Révolutionnaire Internationalistes) i NAPAP (Noyaux Armés pour l’Autonomie Populaire). Za cel obrała sobie walkę z imperializmem i obronę proletariatu. W sierpniu 1982 rząd francuski uznał grupę za nielegalną. Action directe odpowiedzialna była za około 50 ataków zbrojnych m.in. na federację przedsiębiorców, budynki rządowe i francuskiej armii, a także zakłady zbrojeniowe. Grupa Action directe dokonała również zamachów na menadżera francuskiej firmy handlującej bronią oraz na byłego dyrektora Renaulta. Od 1984 rozpoczęła współpracę z niemiecką grupą terrorystyczną Frakcją Czerwonej Armii. Lata 1986-1987 to schyłek działalności Akcji Bezpośredniej. Na skutek przeprowadzonych przez francuską policję aresztowań udało się zatrzymać czołowych przywódców organizacji. Slajd 15. Jednym z pierwszych ugrupowań terrorystycznych działających na terenie Francji była Organizacja Tajnej Armii (Organisation de lArmée Secréte, OAS). Głównym celem tejże organizacji było zwalczanie idei niepodległej Algierii. OAS była ugrupowaniem ultraprawicowym, założonym w 1961 roku w Madrycie przez generała Raoula Salana. Skutki działania Organizacji Tajnej Armii miedzy 1 maja a 13 października 1961 roku to 726 zamachów dokonanych na ludziach bądź budynkach na terenie całej Francji. Najgłośniejszą akcją w wykonaniu OAS była próba zamachu na prezydenta de Gaulle'a w Petit-Clamart w 1962 roku. W tym samym roku Algieria ogłosiła niepodległość. W wyniku działań francuskich sił bezpieczeństwa aresztowano czołowych przywódców Organizacji Tajnej Armii. Pozostali członkowie organizacji oraz siatka jaką tworzyli została rozbita pod koniec 1963 roku. Slajd 16. W latach siedemdziesiątych na terenie Francji zaczęły pojawiać się nowe ugrupowania terrorystyczne. Jedną z tego typu organizacją była Grupa Akcji Międzynarodowych Rewolucjonistów (Grupes dAction R`evolutionnaires Internationalistes, GARI). Założona została we wrześniu 1973 roku przez anarchistów hiszpańskich mieszkających we Francji. GARI za głównego wroga uznawała frankistowski reżim w Hiszpanii. Już w 1974 roku przeprowadzili oni ponad dwadzieścia zamachów bombowych na terenie południowej Francji oraz w Paryżu. Na konto Grupy Akcji Międzynarodowych Rewolucjonistów należy zapisać zamach na konsulat generalny Hiszpanii w Tuluzie w lipcu 1974 roku. Po tym zamachu policja wpadła na trop organizacji …a po upadku reżimu Franco grupa straciła rację bytu, ale nie rozwiązała się…
Slajd 17. Terroryzm etniczno-separatystyczny jest obecnie, oprócz terroryzmu o podłożu religijnym, najczęstszym rodzajem tegoż zjawiska. Taki rodzaj terroryzmu odnajdziemy w Irlandii Północnej oraz w Hiszpanii. Są to dwa najaktualniejsze i wciąż żywe przykłady działalności europejskich ugrupowań terrorystycznych. W przypadku Irlandii Północnej mamy do czynienia z przypadkiem terroryzmu etnicznego czy też narodowościowego oraz z separatyzmem. Slajd 18. Najbardziej znanym ugrupowaniem walczącym o niepodległość Irlandii Północnej jest Irlandzka Armia Republikańska (Irish Republican Army, IRA) oraz jej polityczne skrzydło – partia Sinn Féin. Irlandzka Armia Republikańska (IRA; ang. Irish Republican Army; irl. Óglaigh na hÉireann, czyli Irlandzcy Ochotnicy) – organizacja zbrojna walcząca początkowo o niepodległość Irlandii, a od 1921 roku o przyłączenie Irlandii Północnej do Republiki Irlandii. Irlandzka Armia Republikańska powstała po nieudanym powstaniu wielkanocnym w 1916 roku w wyniku przekształcenia z paramilitarnej organizacji założonej przez irlandzkich nacjonalistów w 1913 roku - Irlandzkich Ochotników. Mało znanym faktem jest, że Irlandczycy organizując powstanie przeciwko Brytyjczykom zwrócili się o pomoc do Niemiec, które wesprzeć miały ich ochotnikami i uzbrojeniem. Pomoc jednak nie dotarła, zaś powstanie upadło. Twórcą IRA był Michael Collins, który stworzył oddziały partyzanckie do walki z silniejszymi i lepiej uzbrojonymi wojskami brytyjskimi, wynikiem czego w 1919 roku 15 tysięczna armia republikańska zaczęła walkę przeciwko 50 tysiącom brytyjskich żołnierzy. Wojna trwała dwa lata i zakończyła się podpisaniem w lipcu 1921 roku Traktatu, na mocy którego 26 południowych hrabstw Irlandii stało się brytyjskim dominium. Slajd 19. W czasie II wojny światowej IRA postanowiła wykorzystać sytuację w jakiej znalazła się Wielka Brytania. W tym celu rozpoczęła kolejną kampanię przeciwko obecności w Irlandii Żołnierzy brytyjskich, przeprowadzając serię zamachów bombowych w angielskich miastach. Akcje te zostały szybko zakończone poprzez internowanie członków IRA. W 1969 roku doszło do rozłamu w szeregach Irlandzkiej Armii Republikańskiej. Politycznym skrzydłem Tymczasowej IRA stała się partia Sinn Féin. Oficjalna IRA w dość krótkim czasie straciła na znaczeniu, po czym ogłosiła zawieszenie broni, walcząc jedynie na scenie politycznej. Organizacja rozpadła się na dwa ugrupowania: o Radykalne - IRA Tymczasowa (PIRA) o Ugodowe - IRA Oficjalna Za późniejszą falę zamachów odpowiada PIRA, która po kongresie rozpoczęła przygotowania do kolejnej wojny partyzanckiej, która rozpoczęła się w 1971 roku i trwała kolejne 20 lat. Po fali rozmów w latach 90-tych PIRA w roku 1997 ogłosiła zawieszenie broni, potwierdzone w roku 1998 Porozumieniem Wielkopiątkowym. Porozumienie miało zakończyć konflikt irlandzki. Tak się jednak nie stało. W szeregach IRA po raz kolejny pojawili się radykałowie, którzy utworzyli w wyniku rozłamu kolejną strukturę – tzw. Prawdziwą IRA, która przejęła na siebie prowadzenie dalszej działalności terrorystycznej, na szczęście w stopniu bardzo marginalnym. (Wśród postanowień znalazły się poniższe. • Irlandia Północna pozostała częścią Wielkiej Brytanii, ale w przyszłości społeczeństwo większością głosów miało prawo zdecydować o zjednoczeniu wyspy. (zakładano przeprowadzenie referendum) • Ugrupowania polityczne zobowiązały się do korzystania wyłącznie z pokojowych i demokratycznych sposobów działania. • W ciągu dwóch lat organizacje paramilitarne miały się rozbroić. • W ciągu dwóch lat mieli być wypuszczeni więźniowie związani z ugrupowaniami paramilitarnymi przestrzegającymi zawieszenia broni. • Miało być wprowadzone nowe prawo w Irlandii Północnej w zakresie praw człowieka i równouprawnienia obywateli. • Republika Irlandii zobowiązała się do zmiany zapisów w swojej konstytucji dotyczących roszczeń terytorialnych wobec Irlandii Północnej, a Wielka Brytania zobowiązała się uchylić ustawę o administrowaniu Irlandią). Wybrane zamachy terrorystyczne: 21 lipca 1972 – ”krwawy piątek” – w ciągu jednego dnia 22 bomby eksplodowały w Belfaście, zabijając 9 osób 21 listopada 1974 – eksplozje w dwóch pubach w Birmingham – 21 zabitych 15 września 1976 - wybuch bomby w koszarach brytyjskich w Newry - zginęło 8 żołnierzy. 27 sierpnia 1979 – dwa zamachy bombowe jednego dnia – zginęli: lord Louis Mountbatten, ostatni wicekról Indii w pierwszym oraz 18 brytyjskich żołnierzy w drugim 12 października 1984 – eksplozja bomby na konferencji brytyjskiej Partii Konserwatywnej – 5 zabitych, premier Margaret Thatcher ledwo uszła z życiem 1987 – wybuch bomby podczas pochodu protestantów w Enniskillen – 11 zabitych 1991 – moździerzowy ostrzał siedziby premiera przy Downing Street 15 sierpnia 1998 – zamach bombowy w Omagh – 31 zabitych, setki rannych (Prawdziwa IRA - RIRA) Slajd 20. Zjawisko terroryzmu z jakim mamy do czynienia w przypadku Hiszpanii ma również – jak w przypadku Irlandii Północnej – charakter etniczno-nacjonalistyczny oraz separatystyczny. Podobnie jak w Irlandii, korzenie konfliktu na linii Baskowie – Hiszpania sięgają średniowiecza. Slajd 21. ETA jest największą organizacją terrorystyczną działającą na terenie Hiszpanii i jedną z najbardziej znanych w świecie. Została założona w 1959 roku, przez grupę radykałów z Baskijskiej „Partii Narodowej”. Aby zwrócić na siebie uwagę, już w pierwszym roku swojej działalności, ETA dokonała serii zamachów bombowych w kilku miastach leżących na terenie prowincji. Rok 1968 zapoczątkował wojnę pomiędzy organizacją a władzami Hiszpanii, która przyczyniła się do fali sympatii w stosunku do ETA. Basków traktowano jako ofiary systemu rządów gen. Franco. 20 grudnia 1973 roku ETA przeprowadziła swój najbardziej spektakularny atak. W zamachu bombowym zginął premier Hiszpanii i jednocześnie najbliższy współpracownik gen. Franco admirał Luis Carrero Blanco. Wkrótce po tym wydarzeniu ETA podzieliła się na dwie organizacje.

• umiarkowana ETA “polityczno-wojskowa”, która bardzo szybko zakończyła działalność terrorystyczną i przeszłą do działalności politycznej
• radykalna ETA “wojskowa” (ETA-M) – nastawiona na kontynuowanie walki. Od 1968 roku w atakach o charakterze terrorystycznym, które przypisuje się ETA zginęło 858 osób. Wśród nich większość stanowili wojskowi, członkowie Gwardii Cywilnej i policjanci a pozostali to politycy, sędziowie i prokuratorzy identyfikowani jako część państwowego aparatu przemocy. Wśród ofiar organizacji byli również przypadkowi cywile. 20 października 2011 ETA ogłosiła definitywnie zakończenie walki zbrojnej. Slajd 22. Najważniejsze zamachy: • 20 grudnia 1973 roku w zamachu bombowym zginął premier Hiszpanii i najbliższy współpracownik Franco admirał Luis Carrero Blanco. • 26 czerwca 1979 r. przeprowadzono podjęto próbę wysadzenia wieży sanktuarium maryjnego Torreciudad, którym opiekuje się Prałatura Opus Dei • W roku 1987 w garażu centrum handlowego Hipercor w Barcelonie eksplodowała bomba zabijając 22 osoby. W tym samym roku bomba eksplodowała na osiedlu w Saragossie zamieszkanym przez rodziny hiszpańskich policjantów - zginęło 11 osób, w tym pięcioro dzieci. • 1995 – próba zamachu na króla Juana Carlosa i lidera Partii Ludowej Jose Marię Aznara. • 2002 - podczas szczytu UE w Sewilli eksplodowało 5 bomb - na szczęście bez ofiar śmiertelnych. • 30 grudnia 2006 zamach na lotnisku w Madrycie, w którym zginęły dwie osoby, a ponad 20 zostało rannych. • 7 marca 2008 - zamach na socjalistycznego polityka Isaiasa Carrasco. Carrasco zginął w ostatnim dniu kampanii przed niedzielnymi wyborami parlamentarnymi, gdy wychodził z córką ze swego domu w baskijskim miasteczku Arrasate, od trzech strzałów oddanych w tył głowy. • 30 października 2008 - zamach terrorystyczny przy użyciu samochodu pułapki na terenie kampusu studenckiego Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie (nad którym opiekę duchową sprawuje Opus Dei). 17 osób zostało rannych. Slajd 23. Oto pomoce naukowe z których korzystałem.