SENTYMENTALIZM • Nurt w sztuce i literaturze oświecenia • Twórcą był Jan Jakub Rousseau (franc.) “Mowa Społeczna” • Zakładał, że człowiek jest z natury dobry, ale psują go nauka i cywilizacja. Nie potępia ich, ale uważa, że trzeba z nich korzystać z umiarem, tyle ile potrzeba. ZAŁOŻENIA:  Literatura ma się opierać nie na rozumie, ale na uczuciach i sercu.  Zamiana racjonalizmu na irracjonalizm  Bohaterowie: • prości ludzie • należy mówić o ich uczuciach, przeżyciach, emocjach • bohaterowie są wrażliwi, płaczliwi, delikatni, nie wstydzą się okazywać uczuć

 Prosty język, często charakter meliczny  Akcja dzieje się na łonie natury  Pokazują się rekwizyty sentymentalne, np. rózeczka, wianek, kosz malin  Typowe gatunki: • drama mieszczańska • sielanka • komedia łzawa  Przedstawiciele: • Franciszek Karpiński (“Laura i Filon”, “Bóg się rodzi”) • Franciszek Dionizy Kniaźnin

 Puławy- ośrodek sentymentalizmu.  Izabela i Adam Czartoryscy zapraszali sentymentalistów na “różowe soboty”

KLASYCYZM  nurt w architekturze i sztuce  odwołuje się do kultury antycznych Greków i Rzymian  odwoływano się do Arystotelesa i Horacego  W Europie popularny w epoce renesansu jako tzw. powrót do źródeł. (np. Kochanowski)  trwał do końca XVIII w. ZAŁOŻENIA  odwoływano się do filozofii antycznych  tematyka wzorowana na dziełach antycznych  wierne odwzorowywanie rzeczywistości  oszczędność w śr. stylistycznych  zasada mimesis  tworzenie zgodnie z zasadami gatunków  połączenie prawdy i piękna  klasyczna budowa wierszy  wyidealizowane obrazy