Ignacy Krasicki, to jeden z najwybitniejszych pisarzy epoki oświecenia. Był poetą, publicystą, komediopisarzem, prozaikiem, najwybitniejszym przedstawicielem literatury polskiego oświecenia, nazwany przez współczesnych “księciem poetów”. Znamy go głównie z takich utworów jak" Bajki", “Satyry”, “Monachomachia”, “Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”. Jedynym celem jakim postawił sobie w twórczości, było dotarcie do szerokich mas ludności i uczulenie na ich sprawy ważne dla ojczyzny. Gorący patriota w dużej mierze poświęcał swoje utwory ojczyźnie, jednak w jeszcze większym stopniu ludziom ją zamieszkującym. Słowem i piórem walczył z zabobonami, ciemnotą społeczeństwa, wzruszał, śmieszył i doprowadzał czytelników do refleksji. Epoka, w której tworzył, sprzyjała jego ideom. W oświeceniu głównym tematem utworów stał się człowiek, a przede wszystkim ukazanie jego zalet i walka z wadami. Zostaje to przewodnikiem mottem utworów Krasickiego. Odtąd przeznaczone są one i kierowane nie tylko do monarchów, ale i do szlachty, częściowo również mieszczaństwa, zmuszając ich do podźwignięcia się z upadku umysłowego baroku. Jako broń w zwalczaniu ludzkiej głupoty, walce o reformę oświaty, tolerancję religijną i wszystkie inne dziedziny życia, które wymagały zreformowania, stają się komizmem. Krasicki popiera tezę “Zabaw przyjemnych i pożytecznych”- czasopisma ówcześnie wydanego, które cieszyło się w kręgach literackich olbrzymim powodzeniem, brzmiącą “uczyć-bawiąc”. Zdaje sobie sprawę, że najłatwiej jest dotrzeć do ludzi nie przez długie, gniewne orędzia, ale przez utwory z pozoru niefrasobliwe , zawierające jednak głębokie pouczenia. Jego utwory nacechowane są komizmem. Mimo tego zaliczamy je do nurtu klasycznego: pouczają, umoralniają, uczą codziennego życia. Pierwszymi utworami, które chciałabym omówić są “Bajki”, jedyne z najbardziej znanych utworów przez czytelników. Jak wskazuje sama nazwa gatunku, niektóre postaci ludzi ukryte zostały pod alegoryczną postacią zwierząt, mających ujawnić stosunki międzyludzkie. Zgodnie z ideą autora niektóre z nich zawierają śmieszne sytuacje, które ośmieszają charakterystyczne zachowania. Tak jaest w bajce zatytułowanej “Dewotka”, w której pobożna kobieta, nie skończywszy jeszcze modlitwy, bije bez opamiętania swoją służącą, która zawiniła w drobnej sprawie. Mimo, iż w utworze ukazana jest smutna prawda o fałszywej pobożności, nie przestrzeganiu w życiu przykazań, które się głosi, to jednak cała zaistniała sytuacja powoduje uśmiech na twarzy czytelnika. Podobną treść posiada bajka “Filozof”. Jej bohaterem jest człowiek uczony, pewny siebie wierzący w swoje siły i możliwości. Ośmiesza on przez całe życie prawdy przez wszystkich znane i poważne. Jednak w sytuacji ekstremalnej jego poglądy diametralnie się zmieniają. “Przyszła słabość, aż mędrzec co firmament mierzył nie tylko w Pana Boga i w upory wierzył”. Krasicki w tym utworze ośmiesza jedną z wad, jaką jest zmienność ludzkiego postępowania. Kolejną bajką z której wypływa morał, pouczenie i śmiech odbiorcy jest “Kruk i Lis”. Pierwszy z nich to symbol człowieka naiwnego i przebiegłego. Bajka ta stanowi opis sytuacji, kiedy to lis swoimi nieszczerymi pochlebieństwami doprowadza do porwania naiwnemu krukowi sera. Śmiejemy się z łatwowierności kruka, z jego bezmyślności i naiwności. A przecież śmiejemy się w tym przypadku z własnych wad. Kruk przecież uosabia symbol człowieka o cechach ludzkich. Często komizm ukazuje się dopiero pod koniec bajki, kiedy to cała pesymistyczna, zawiera na końcu humor, rozjaśniając w ten sposób treść utworu. Kolejnym z utworów Krasickiego, należącego do nurtu klasycznego, mającego odzwierciedlenie w myśli poety są “Satyry”. Utwory te ośmieszają ludzkie wady i przywary, obyczaje, stosunki społeczne i postawy światopoglądowe. Autor krytykuje ciemnotę ludzi za pomocą groteski, dowcipu, ironii, nieraz kpiny i szyderstwa. Jednak poeta nie kieruje swych zarzutów do konkretnych osób, znanych z imienia i nazwiska. Dlatego w jego twórczości widoczny jest brak pamfletów lub paszkwili. Utwory Krasickiego, mają tylko za zadanie uczulenie ludzi na błędy, jakie popełniają. Próbuje za pośrednictwem literatury zmieniać społeczeństwo, będące jeszcze pod wpływem epoki baroku, zacofania, zapożyczeń z obcych języków tzw. makaronizmów. Satyry poświęcone są sprawom bieżącym. Utwór “Do króla” - jest to znakomicie przeprowadzona rozprawa na temat paradoksalnych i naiwnych argumentów szlachty przeciw królowi. Ich śmieszność jest wyolbrzymiona dzięki temu, iż autor posłużył się ciekawą koncepcją. Zarzuty skierowane przeciw monarsze stają się jego zaletami i obracają się przeciwko atakującej szlachcie. Dowcip utworu polega na tym, iż krytykuje on wady nie króla, lecz zabobonnej szlachty jednak w sposób subtelny i zamaskowany. Poważne w tonie zarzuty stają się puste i głupie. Krasicki ośmiesza w ten sposób bezmyślność ludzi, którzy sprawują władzę w kraju. W kolejnej satyrze zatytułowanej “Pijaństwo” - zawarty jest kontrast między postacią pijaka a abstynenta. Opowieść pijaka o jego nocnej libacji wywołuje śmiech, jednak wypływa z niego nauka. Wola ludzka jest słaba, człowiek może łatwo stoczyć się na dno, gdyż nie posiada hamulców wewnętrznych. Opowieść pijaka bynajmniej nie ma charakteru poważnego. Opowiada o bezmyślności ludzi, którzy nie myślą o skutkach picia. W komiczny sposób autor opisuje historię pijacką, lecz nauka jaka z niej wypływa jest uniwersalna. Najbardziej komicznym utworem J. Krasickiego jest niewątpliwie “Monachomachia”. Opowiada ona o sporze pomiędzy zakonem dominikanów i karmelitów. “Monachomachia” jest poematem heroikomicznym. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest komizm, osiągany poprzez kontrast między rolą bohaterów, a sposobem ich postępowania oraz przez pisanie stylem podniosłym o sprawach błahych i śmiesznych. Ignacy Krasicki - poeta, filozof, biskup warmiński kieruje ostrą krytykę do duchowieństwa zakonnego. W związku z tym, że sam jest księdzem doskonale zna obyczaje kleru. Akcja rozgrywa się w małym miasteczku, w którym istnieją dwa wrogie sobie klasztory; “W tej zawołanej ziemiańskiej stolicy, wielebne głupstwo od wieków siedziało”. O wybuch konfliktu bracia zakonni posądzają Jędzę Niezgody (grecka bogini Eris). Konflikt dotyczy faktu, który z zakonów jest ważniejszy. W dowcipny sposób ukazane jest dostatnie i beztroskie życie mnichów. Zamiast świecić przykładem zajmują się zabawą i przyjemnościami, noce zajmują im libacje alkoholowe. W związku z tym wstają późno i nie mogą skupić się na modlitwie. Spór pomiędzy dwoma zakonami rozstrzygnąć ma dysputa. Jest ona jednak nudna i jałowa. Mnichowie postanawiają inaczej rozstrzygnąć konflikt. Dysputa przekształca się w bitwę. Jej opis to najkomiczniejszy punkt utworu. Jak “przystało” na ludzi dorosłych, poważnych, pełniących wysokie funkcje w społeczeństwie, mnisi toczą walkę na talerze, szklanki, kufle, części garderoby, rzeczy codziennego użytku. W walce brak jest elementów grozy, przeważa w niej komizm, który skupia się na prymitywności mnichów. Treść “Monachomachii” - jest błaha i śmieszna, lecz stanowi doskonałe odzwierciedlenie sytuacji w zakonach polskich, znanych Krasickiemu z obserwacji. Poemat ten przyszedł z pomocą w walce z ciemnotą, utrzymywaną w dużym stopniu przez szkolnictwo zakonne. Co więcej, bezlitosne drwiny z życia klasztornego podważyły w świadomości społecznej jedną z najpoważniejszych instytucji kościoła. Koniec utworu stanowi sentencja: “I śmiech niekiedy może być nauką, kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa i żart dowcipną przyprawiony sztuką zbawienny, kiedy szczypie, a nie kąsa. I krytyk zda się, kiedy nie z przynuką, bez żółci łaje, przystojnie się dąsa. Szanujmy mądrych, przykładnych, chwalebnych, śmiejmy się z głupich choć i przewielebnych”. Poemat ten wywołuje oburzenie większej części społeczeństwa, która nie może pogodzić się z myślą, iż utwór ten wyszedł spod ręki biskupa. W odpowiedzi krytykom Krasicki pisze “Antymonachomachię”, która pozornie odwołuje to co było treścią “Monachomachii”. Uważam, że Ignacy Krasicki był wspaniałym człowiekiem jakiego Polska wydała. styl jego jasny, płynny, naturalny. Krasicki urodził się poetą. Imigracja w nim żywa, dowcip obfity.

Twórczość Ignacego Krasickiego Ignacy Krasicki to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli literatury polskiego oświecenia. Okrzyknięty ,,księciem poetów" był wybitnym reprezentantem nurtu klasycystycznego. Zgodnie z jego założeniami Krasicki tworzył utwory, które miały za zadanie ,,bawiąc - uczyć". Autor ucieka w nich więc od moralizatorskiego tonu, a wady ludzkie potępia poprzez ich ośmieszenie. Aby osiągnąć ten efekt poeta - biskup sięga po gatunki znane już w starożytności, wykorzystujące elementy karykatury, parodii i groteski. Należą do nich: satyra, bajka, poemat heroikomiczny. Pozornie błahe i zabawne utwory Krasickiego, niosą w sobie gorzką prawdę o ludzkich wadach. Sam poeta staje się surowym sędzią polskiego społeczeństwa doby oświecenia. Satyra to gatunek literacki, wywodzący się jeszcze z czasów starożytnych. Ukazuje ona wyraźnie zarysowane, często wręcz przejaskrawione, szkodliwe elementy rzeczywistości. Ukazuje świat w krzywym zwierciadle parodii. Przedmiotem jej ataku stają się określone typy społeczne, przedstawiciele poszczególnych warstw, a czasem nawet konkretne osoby. Poprzez komiczne wyolbrzymienie autor satyry potępia i wyszydza ludzkie wady i nieracjonalne zachowania. W satyrze “Pijaństwo” Krasicki wytyka ludziom przywarę jaką jest nadużywanie alkoholu. Tworzy portret pijaka, który przez swój nałóg traci przyjaciół, majątek i wdaje się w bezsensowne spory. Opisany szlachcic dostrzega zgubny wpływ nadmiernego spożycia alkoholu, jednakże nie potrafi i nie chce walczyć ze swoją słabością. W ,,Pijaństwie" Krasicki wygłasza też pochwałę trzeźwości. Dzięki niej człowiek może się rozwijać, pomnażać swój dobytek, zyskać sympatię i szacunek otoczenia. Kolejna satyra Krasickiego - “Świat zepsuty” - to wyraźny apel poety do społeczeństwa. Prośba o zmianę sposobu życia i poprawę zachowania. Krasicki porównuje współczesnych mu Polaków do społeczeństwa jakie tworzyli ich przodkowie. Dawne pokolenie określa jako ludzi dobrych, cnotliwych, religijnych, szanujących i respektujących prawo. Niestety poeta boleje nad tym, że obecne społeczeństwo nie wzięło z nich przykładu. Jest beztroskie, próżne i leniwe. Krasicki porównuje Polskę do tonącego okrętu. Apeluje do młodych, aby z niego nie uciekali, lecz starali się uratować statek - czyli swoją ojczyznę. Innym typem utworów, poprzez które Krasicki chciał nauczać społeczeństwo, są jego bajki. Bajka, podobnie jak satyra, jest gatunkiem wywodzącym się z literatury antycznej. Za twórcę najdoskonalszych bajek uważa się legendarnego Ezopa z Frygii. Tworzona przez Krasickiego bajka epigramatyczna w zwięzłej, wierszowanej formie, przedstawia paraboliczną fabułę. Za pomocą alegorii przekazuje łatwe do zapamiętania przesłanie moralne. Jej bohaterami są najczęściej zwierzęta, którym przypisane zostały stałe, nigdy niezmienne cechy charakteru. Społeczność, którą tworzą jest odzwierciedleniem społeczeństwa ludzi. Mimo błyskotliwego humoru, wyłaniający się z bajek obraz świata jest dosyć pesymistyczny. Triumfuje w nim przebiegłość, spryt, siła, a często i głupota. Krasicki krytykuje nie tylko bezwzględność i okrucieństwo silnych, ale też naiwność i niezdecydowanie słabych. ,,Wstęp do bajek" to niejako zapowiedz i charakterystyka tematyki całego cyklu epigramatycznych utworów I. Krasickiego. Autor wyraźnie sugeruje, że będzie w nich potępiał wszelkie wady społeczeństwa i walczył ze stereotypami. Zapewnia, iż będzie ukazywał świat takim, jakim jest w rzeczywistości. Bajka “Lew i zwierzęta” jest krytyką rządów absolutnych. Lew, który zjadł wszystkie zwierzęta jest symbolem człowieka mocnego, silnego, chciwego, przebiegłego. Natomiast zwierzętami są ludzie słabi, czyli zwykli, przeciętni obywatele. Bajka “Jagnię i wilcy” jest krytyką przemocy rządzącej światem, ale też bezradności i naiwności słabych. Jagnie jest zbyt wątłe, aby stawić skuteczny opór wilkom. Ich siła wygrywa. Podobnie i w życiu. Ci, którzy są zbyt słabi szybko zostają pokonani przez mocniejszych. W tym kontekście bajkę można odczytać jako aluzje do rozbiorów Polski. Słabe państwo nie obroni się przed napaścią innych, silniejszych narodów. W bajce “Kruk i lis” zawarta jest krytyka ludzi próżnych. Zapatrzony w siebie, łasy na komplementy kruk, łatwo daje się podejść sprytnemu i przebiegłemu lisowi. Poeta ukazuje, jak łatwo można żerować na naiwności i próżności innych. Krytyce ulega zatem nie przebiegłość lisa, lecz głupota kruka. W twórczości Ignacego Krasickiego na szczególną uwagą zasługują doskonałe poematy heroikomiczne (Myszeis 1775, Monachomachia 1778 i Antymonachomachia 1779). Gatunek ten stanowi parodię eposu bohaterskiego. Efekt humorystyczny osiągnięty jest poprzez kontrast między wyszukaną formą, a błahą tematyką. Patos, rozbudowane porównania homeryckie, bohaterowie stylizowani na herosów - wszystko to miało podkreślić śmieszność i groteskowość opisywanej sytuacji. Podobnie jak i w innych utworach i tu Krasicki wykłada swoje poglądy. Woja kotów z myszami to aluzja do funkcjonowania państwa i krytyka kultury sarmackiej. Natomiast opis wojny mnichów to wyraźny apel o reformy szkół, prowadzonych wówczas przez zgromadzenia zakonne. Na podstawie omówionych powyżej utworów, możemy z całą pewnością stwierdzić, iż Ignacy Krasicki był wielkim nauczycielem i moralistą epoki oświecenia. Jego pełne humoru dzieła są niejako drogowskazami, jakimi powinien kierować się każdy człowiek. W swej twórczości Ignacy Krasicki nie kreuje wzorców osobowych. Nie mówi wprost o tym, jak powinniśmy się zachować w określonej sytuacji. Jednakże dzięki ośmieszeniu wad, skutecznie zniechęca do przyjmowania niepożądanych postaw. Jego utwory przepełnione są uniwersalnymi prawdami. Dzięki temu, pomimo upływu kilku wieków, nie straciły swojej aktualności.