Czynniki niemeteorologiczne: szerokość geograficzna(49-54N, wysokość słońca nad horyzontem)odległość od zbiorników morskich(ocean atlantycki-morski klimat, Azja-kontynentalny, morze błatyckie od polnocy)ukształtowanie powierzchni(niziny-umozliwia przeplyw mas powietrza)charakter podłoża(lasy, łaki, bagna,jeziora)działalność człowieka(dymy itp.) Czynniki metereologiczne: masy powietrza: polarnomorskie( niż islandzki, 45-60%, latem-wzrost opadow i ochlodzenie, zimą-wzrost opadow i ocieplenie)polarno kontynentalne(umiarkowane szerokości Azji i Europy, 30-40%, latem-gorąco i sucho, zimą-bardzo zimno.brak opadow)arktyczne(o.arktyczny Grenlandia,Skandynawia, 1%,latem-wysokie temp.,burze,zimą-odwilze,roztopy)zwrotnikowo kontynentalne(Azja mniejsza i Afryka, 1%, latem-upaly,susze,jesienią- wzrost temp.,brak opadow) M bałtyckie( Wisła i Odra 87.9% ,Pregoła,Niemen. 99,7% powierzchni Polski)M.Czarne(Dniestr i Dunaj, 0,2% polski)M.Północne(Łaba, 0.1% Polski) Wisła(1047km,Bałtyk)Odra(854km,baltyk)Warta(808km,odra)Bug(770km,Narew)Narew(484km,Wisła) zasialnie rzek-deszczowo-sniezny ustroj. Jeziora polodowcowe:morenowe(płytkie największe jeziora-Sniardwy,Mamry)rynnowe(waskie,glebokie,Hancza(najgłebsze w Pl 108,5km)Jeziorak,Gopło,Radunskie)wytopiskowe(duzo ich ale małe)cyrkowe(dzialanosc lodowcow Gorskich, Czarny Staw,Wielki Staw)Inne;Przybrzeżne(dawne zatoki,Jamno,Gardno)deltowe(dawne zatoki,Druzno,Dąbie)krasowe(Polesie Lubelskie) Morze Bałtyckie- głębokość 56m, zasolenie7-8%o , bardzo zanieczyszczone,najbardziej przez Polske)  Problemy ekologczine Polski: degradacje środowiska wynikające z eksploatacji surowcow mineralnych,znieczyszczenia powietrza,zużycie i zanieczyszczenie wód,degradacja gleb,wzrost ilości odpadów komunalno-przemyslowych,degradacja lasow.Park narodowy-ochronie podlega wszystko, wszystko naturalnie utrzymywane, udosepniane w celach naukowych bardzo cenne.Rezerwaty przyrody-okreslone gatunki zwierzat oraz przyrode nieozywiona, ścisłe-żadna ingerencja człowieka oraz czesciowe.Parki Krajobrazowe-estetyczne i krajobrazowe walory tego miejsca, możliwa niewielka działalność gospodarcza