Paznokieć jest to przydatek skóry w formie kieszonkowych wgłębień. Są to rogowe płytki znajdujące się na końcach palców rąk i stóp. Stanowią one wytwory naskórka, które powstają przez zlewanie się martwych keratynocytów, których ściany ulegają usztywnieniu i połączeniu w ciągłą strukturę twardej kreatyny paznokciowej, czyli paznokieć to giętka blaszka zbudowana ze zrogowaciałych komórek nabłonkowych. Pod wpływem procesu pogrubiania, usztywniania się ścian komórek oraz ich łączenia tworzy się odporna warstwa rogowa. Swoją twardość paznokcie zawdzięczają ułożonym dachówkowato komórkom. Przeciętny wzrost paznokcia wynosi 3mm na miesiąc, jednak wartość ta może być różna, ze względu na cechy osobnicze, tryb życia (podczas snu i po 30-stym roku życia paznokcie rosną wolniej). Płytka paznokciowa jest półprzezroczysta, prześwituje przez nią macierz, w której są liczne naczynia włosowate – stąd różowata barwa paznokci. Zdrowe paznokcie są wypukłe zarówno wzdłuż jak i w poprzek Twardość płytki paznokciowej nie jest jednakowa na całej swojej powierzchni. Część płytki paznokciowej stykającej się z łożem paznokcia ma luźniejsze utkanie keratynowe, co ma znaczenie dla przebiegu np. grzybicy paznokci. Natomiast najtwardsza jest w swoim zewnętrznym odcinku w okolicy wolnego brzegu paznokcia. Wygląd paznokci, ich wielkość, kształt i grubość różni się znacznie wśród populacji. Wykonywanie pracy fizycznej rękami może przyczynić się do spłaszczenia płytki paznokciowej. Na wygląd i kształt paznokci mogą wpłynąć niekorzystnie czynniki wewnątrzpochodne takie jak; • Zaburzenia odżywiania (niedobory pokarmowe). • Choroby przemiany materii • Schorzenia narządów wewnętrznych. Wpływ na stan paznokci mają także czynniki zewnętrzne takie jak; • Wilgoć, • Temperatura • Rodzaj wykonywanej pracy • Sposób pielęgnacji i ochrony.

Funkcje paznokcia Paznokcie pełnią liczne funkcje, mające znaczenie w codziennym życiu; • Chronią opuszki palców przed urazami. • Zwiększają zdolności manipulacyjne dłoni, szczególnie w przypadku chwytania drobnych przedmiotów. • Umożliwiają precyzyjniejsze ruchy palców. • Zwiększają wrażliwość dotykową palców. • Służą celom diagnostycznym w przypadku chorób układowych tkanki łącznej i skóry.

Budowa paznokcia;

1. Płytka paznokciowa – twarda ‘’blaszka’’, którą potocznie nazywamy paznokciem.

2. Obłączek – to znajdujący się tuż u nasady paznokcia księżyc w białym kolorze. Najczęściej widoczny jest na kciuku, niekiedy występuje również na innych paznokciach. Obłączek jest koloru białego, ponieważ nie przylega całkowicie do macierzy. Jednym ze składników jest kolagen.

3. Korzeń – przednia część korzenia -> macierz – to miejsce wzrostu paznokcia i jedyna żywa jego część.

4. Wały paznokcia – wał boczny, wał tylny – określenie to odnosi się do skóry okalającej płytkę paznokcia.

5. Skórka – obrąbek naskórkowy paznokcia – to wąski pasek fałdu skórnego, który zdaje się urywać u podstawy płytki paznokciowej.

6. Brzeg wolny – część paznokcia rosnąca poza opuszkiem palca.

7. Obrąbek naskórkowy podpaznokciowy – tkanka tworząca pod wolnym brzegiem paznokcia warstwę ochronną. Obrąbek naskórkowy uszczelnia kieszeń paznokcia. Uszkodzenie obrąbka może spowodować wystąpienie stanów zapalnych.

   	Pielęgnacja paznokci 
   

Aby zachować paznokcie w dobrej kondycji należy przestrzegać następujących wskazówek; • Do mycia rąk powinno się stosować emulsje i płyny nie zawierające mydła – nie wysuszają one paznokci i skóry rąk, • Po każdym kontakcie rąk z wodą należy wcierać w nie odżywczy, nawilżający krem – tworzy on na skórze i paznokciach ochronną warstwę, która zabezpiecza przed szkodliwymi czynnikami takimi jak: działające wysuszająco detergenty, • Do wykonywania manicure najlepiej nie używać metalowych przyrządów, ponieważ łatwo nimi uszkodzić płytkę paznokcia, • Korzystne jest stosowanie wszelkiego rodzaju odżywek do paznokci, które zawierają składniki przyśpieszające regenerację i wzmacniają płytkę paznokcia, • Raz na tydzień wskazana jest kuracja natłuszczająca, która polega na zanurzeniu na kilka minut paznokci w ciepłej oliwie z dodatkiem kilku kropel witaminy A i E, • Raz na jakiś czas warto zastosować kurację witaminową, która doskonale wpływa na poprawę wyglądu paznokci i wspomaga odbudowę uszkodzonych płytek. Taką kurację należy stosować co najmniej przez miesiąc, • Stosowanie odpowiedniej diety żywieniowej bogatej w białko, wapń, cynk, krzem, żelazo, miedź oraz witaminę B5, • Chronić dłonie przed agresywnymi środkami chemicznymi, • Pamiętać o ochronie przed promieniami UV, w tym celu należy stosować kremy zawierające filtry UV

		Choroby

Grzybica paznokci – schorzenie dotyczące najczęściej osób z zaburzeniami hormonalnymi, chorych na cukrzycę oraz dotkniętych problemami z ciśnieniem tętniczym. Pierwszym objawem pojawiającej się grzybicy może być zaczerwienienie skóry, pieczenie lub swędzenie, nadmierna potliwość oraz łuszczenie naskórka. Dalsze stadium grzybicy to żółtawe, białe lub czarne przebarwienia na płytce paznokcia, jej zgrubienie oraz ból pojawiający się przy jakim kol wiek nacisku na paznokieć Łuszczyca paznokci – choroba związana z niewłaściwym funkcjonowaniem układu odpornościowego, pojawiająca się zazwyczaj wraz z innymi zmianami na skórze ciała. Uwarunkowana czynnikiem genetycznym, jest niezakaźna i niezłośliwa. Objawy to pojawienie się na płytce paznokcia poprzecznych lub podłużnych bruzd w kształcie linii, punkcików lub plamek. Paznokcie stają się kruche i matowe, płytka grubieje, często rozwarstwia się i ulega zniekształceniu. Mogą pojawić się brunatno żółtawe przebarwienia Szponowatość czyli nadmierny przerost płytki paznokciowej może być nabyta lub wrodzona oraz może objąć jeden, kilka lub wszystkie paznokcie. Przyczyną pojawienie się tej choroby mogą być zaburzenia neurotroficzne lub patologiczne, lecz najczęściej jest to stan zapalny łożyska paznokcia wywołany długotrwałym uciskiem paznokcia, noszeniem nieodpowiedniego obuwia, silnym urazem paznokci, czy też niedostateczną higieną. W skutek tej dolegliwości paznokieć staje się grubszy, zmienia kolor na żółty, szarozielony lub brunatny, zaczyna również wykrzywiać się i skręcać przypominając kształtem szpon ptaka Zanokcica to zapalenie ropne atakujące obszar dookoła paznokcia, najczęściej wywołane bakteriami gronkowca lub paciorkowca. Do zanokcicy dochodzi m.in. na skutek wycinania skórek, urazu opuszki palca przy jednoczesnym naderwaniu paznokcia, cukrzycy, wrastania paznokcia w wal paznokciowy, oraz konieczności częstego mycia rąk . Nie jest chorobą zakaźną, lecz jest dość bolesna. Objawy to zaczerwienienie wału paznokciowego oraz wyciek ropy pod wpływem nacisku paznokieć, a w niektórych przypadkach również pojawienie się zielonkawego przebarwienia paznokcia Onycholiza to stan oddzielenia się płytki paznokciowej od jej łożyska, pojawiający się zazwyczaj w związku z cukrzycą, nadczynnością tarczycy, stosowaniem niektórych leków, przebytą infekcją wirusową lub bakteryjną, chorobami skóry (łuszczyca, liszaj), podrażnieniem silnymi środkami chemicznymi oraz w wyniku urazu. Pod płytką paznokcia tworzy się wówczas pusta przestrzeń, w której oprócz powietrza gromadzą się zanieczyszczenia i złuszczona kreatyna, prowadząc tym samym do powstania stanu zapalnego. Ze względu na brak łączności z łożyskiem paznokieć przybiera kolor biały, a jeżeli dojdzie do wtórnego zakażenia, wtedy paznokieć zmieni kolor na żółty, brązowy, szary lub czarny. Czerniak złośliwy paznokci przybiera postać podłużnego lub poprzecznego paska na płytce paznokcia. Powstałej zmiany na paznokciu nie wolno lekceważyć, lecz jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem, który określi czy to jest zwykłe przebarwienie płytki paznokcia czy nowotwór złośliwy. Najczęściej choroba dotyczy kciuka lub też dużego palca u stopy, w najlepszym przypadku czerniak podpaznokciowy kończy się amputacją paliczka lub całego palca. Łyżeczkowaty kształt paznokci charakteryzuje się tym, iż płytka jest wklęsła w swej środkowej części, zaś brzegi wywinięte są do góry, przypominając tym samym łyżeczkę. Przyczyną tej nietypowej dolegliwości jest przeważnie niedobór witamin i żelaza. Aby przywrócić paznokciom normalny wypukły lub płaski kształt, niezbędne jest uzupełnienie brakujących witamin w organizmie.