Teorie bezpieczenstwa

Definicje Pokoju Pokój (łac. pax, staropolskie mir) - pojęcie opisujące stosunki między państwami, lub wewnątrz nich, oznaczające brak wojny, wykluczające konflikt zbrojny i używanie przemocy. Pojmowanie pokoju – św. Augustyn • Pokój jako szczególny dar Boży • Pokój jako harmonia duszy i ciała jednostki • Pokój jako harmonijne współistnienie i współpracę wszystkich obywateli przestrzegających słusznych praw • Pokój między narodami , które nie krzywdzą się wzajemnie Św. Tomasz z Akwinu • Pokój jest największym darem Bożym • Wojnę toczy się dla pokoju • Celem walki zbrojnej jest dążenie do utrzymania doczesnego pokoju społeczeństwa • Pokój jest dobrem samym w sobie Idea wiecznego pokoju” Immanuela Kanta 6 rad zapewnienia wiecznego pokoju: Traktaty nie powinny zawierać niczego co mogłoby stanowić zalążek przyszłej wojny Państwo nie może przechodzić na rzecz drugiego państwa Należy podjąć kroki w celu zlikwidowania armii stałej Nie należy zaciągać długów na potrzeby wojny Nie należy ingerować w sprawy wewnętrzne innych państw Nie wolno łamać sojuszów i rozejmów, nienawiść podkopuje pokój

Definicje Pokoju Pokój (łac. pax, staropolskie mir) - pojęcie opisujące stosunki między państwami, lub wewnątrz nich, oznaczające brak wojny, wykluczające konflikt zbrojny i używanie przemocy. Pojmowanie pokoju – św. Augustyn • Pokój jako szczególny dar Boży • Pokój jako harmonia duszy i ciała jednostki • Pokój jako harmonijne współistnienie i współpracę wszystkich obywateli przestrzegających słusznych praw • Pokój między narodami , które nie krzywdzą się wzajemnie Św. Tomasz z Akwinu • Pokój jest największym darem Bożym • Wojnę toczy się dla pokoju • Celem walki zbrojnej jest dążenie do utrzymania doczesnego pokoju społeczeństwa • Pokój jest dobrem samym w sobie Idea wiecznego pokoju” Immanuela Kanta 6 rad zapewnienia wiecznego pokoju: Traktaty nie powinny zawierać niczego co mogłoby stanowić zalążek przyszłej wojny Państwo nie może przechodzić na rzecz drugiego państwa Należy podjąć kroki w celu zlikwidowania armii stałej Nie należy zaciągać długów na potrzeby wojny Nie należy ingerować w sprawy wewnętrzne innych państw Nie wolno łamać sojuszów i rozejmów, nienawiść podkopuje pokój

Pokój to wartość do której ludzkość nie może nie dążyć , jeśli jest rozumna. Demokratyczne podejście do pokoju Teoria demokratycznego pokoju utrzymuje, że państwa demokratyczne nie prowadzą ze sobą wojen. Różni się ona zatem od realizmu, który uznaje, że państwa w relacjach między sobą kierują się własnym interesem, ich wewnętrzny ustrój nie ma znaczenia. „Pokój jest to nic tylko brak wojny”. Ronald Reagan „Najlepszą strategią, aby zapewnić bezpieczeństwo i zbudować trwały pokój, jest popieranie postępu demokracji" . Bill Clinton Pokój negatywny i pozytywny – kategorie powstałe w wyniku badań nad pokojem oraz konfliktami prowadzonych przez norweskiego socjologa Johana Galtunga w 1964 roku. To właśnie Galtung postanowił podzielić pokój na dwie kategorie. Pokój negatywny – stan, w którym nie używa się przemocy, siły, nie występuje potencjalne zagrożenie wojną. Pokój pozytywny – stan, w którym, poza wyżej wymienionymi warunkami, istnieją działania mające na celu utrzymać go w realny sposób zapobiegając zagrożeniom: jest to proces uwzględniający prowadzenie polityki integrującej populacje, które działają na rzecz tworzenia ładu społecznego. Pokój negatywny nie może być traktowany jako proste przeciwieństwo pokoju pozytywnego, ponieważ przetrwanie stanowi jego fundamentalny warunek. W związku z tym pokój pozytywny jest twórczym rozwinięciem pokoju negatywnego. Praktyka wskazuje, że rozwój pokojowej współpracy międzynarodowej bywa trudniejszym celem do osiągnięcia niż tylko zakaz agresji w ramach uznawanego polityczno-terytorialnego status quo. Pokój w swietle prawa międzynarodowego Pokój jest przedmiotem prawa międzynarodowego oraz zorganizowanej współpracy międzynarodowej państw i organizacji, począwszy od Organizacji Narodów Zjednoczonych, poprzez organizacje regionalne, jak np. Rada Europy, Organizacja Państw Amerykańskich, Organizacja Jedności Afrykańskiej, po dziesiątki organizacji pozarządowych. Utrzymać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, stosując skuteczne środki zbiorowe dla zapobiegania zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienia aktów agresji i innych naruszeń pokoju, łagodzić i załatwiać - w drodze pokojowej, według zasad sprawiedliwości i prawa międzynarodowego - spory lub sytuacje mogące prowadzić do naruszenie pokoju. Wszelkie spory muszą być rozwiązywane środkami pokojowymi[6]. To co dziś wydaje się oczywiste, w przeszłości oczywistym nie było. Wojna była dopuszczalnym przez prawo środkiem rozwiązywania sporów, a prawo do prowadzenia wojny (ius ad bellum) uznawano za atrybut podmiotowości prawa międzynarodowego. Rozwiązywanie sporów międzynarodowych Prawo międzynarodowe wśród środków rozwiązywania sporów wyróżnia środki dyplomatyczne i sądowe. Do tych pierwszych zalicza się: negocjacje, dobre usługi, mediację, komisje badania faktów oraz koncyliację. Środkami sądowymi są: arbitraż międzynarodowy oraz sąd międzynarodowy.

Interwencje zbrojne i operacje pokojowe: Zjawisko interwencji militarnych w bezpieczeństwie. INTERWENCJA Militarna to użycie siły zbrojnej wobec obcego państwa (narodu, klasy, grupy społecznej), które­mu ono się nie sprzeciwia w celu narzucenia korzystnych rozwiązań lub przewrócenia uprzedniego stanu rzeczy, lub mieszania się jednego pań­stwa do spraw drugiego, bez jego zgody. CEL INTERWENCJI MILITARNEJ próba okupowania lub okupowanie części lub całości terytorium obcego kraju celem zawarcia układów korzystnych dla strony okupującej. prowadzona jest w czasie pokoju i w zasadzie nie atakuje wszystkich dóbr prawnych nieprzyjaciela.(dlatego należy ją odróżnić od wojny). LEGALNY I NIELEGALNY CHARAKTER INTERWENCJI zależy od wypełniania norm prawa międzynarodowego zawartych w Karcie ONZ Nielegalna jest interwencja mająca na celu zmianę status quo w porządku międzynarodowym Nielegalne jest również działanie, które nie jest poparte rezolucją Rady Bezpieczeństwa albo jest z nią niezgodne, działanie w celu przywrócenia status quo ante jest legalne, jeżeli odbywa się na prośbę państwa napadniętego i jest poparte rezolucją Rady Bezpieczeństwa. Trudno dziś się zgodzić, że wysyłanie wielotysięcznych armii, w celu wymuszenia pokoju albo przewrócenia niepodległości lub demokratycznych rządów w jakimś państwie nie jest interwencją militarną lub jest czymś innym niż interwencja militarna. Podejście takie wynika z następujących przesłanek :

  1. redefinicja pojęcia interwencji militarnych powinna uwzględniać współczesny proces transformacji towarzyszącego jej zjawiska, jakim jest rozumienie poszanowania zasady suwerenności państw;
  2. uwzględniając cele interwencji militarnych ostatniej dekady XX wieku, należy odejść od przypisywania im wyłącznie pejoratywnego znaczenia;
  3. wiedza na temat współczesnych uwarunkowań interwencji militarnych pozwala postrzegać je jako mechanizm regulujący różnorodne zagrożenia obecnego globalnego porządku międzynarodowego, opartego na implementacji i poszanowaniu zasad prawa międzynarodowego w zakresie bezpieczeństwa zbiorowego, regionalnego i przestrzegania praw człowieka;
  4. przymusowy charakter tych działań, wynikający z faktu użycia sił zbrojnych - wcześniej przygotowanych w tym celu – oraz władczego zachowania się społeczności międzynarodowej, z przodującą nową rolą, po upadku systemu zimnowojennego, rolą mocarstw wobec podmiotów naruszających zasady współczesnego porządku międzynarodowego, powoduje, że najbardziej odpowiednim określeniem, jakie można użyć, definiując tego typu działania, jest interwencja militarna. . Współczesne uwarunkowania interwencji militarnych. Interwencje militarne biorą udział zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio w utrzymaniu bezpieczeństwa zbiorowego i tylko tam, gdzie inne zabiegi dyplomatyczne nie skutkują i jest zezwolenie ONZ. Ewolucja samego pojęcia interwencji militarnej jest najbliższa obecnej sytuacji w świecie. Było ono ukształtowane i doskonalone zarówno przez praktykę, głównie w latach 90. I jej politologiczną i socjologiczną analizę, jak i przez próbę objęcia ramami norm prawa międzynarodowego, zasad i reguł wszystkich faz tego zjawiska, od momentu powzięcia decyzji, poprzez jej przygotowanie i przeprowadzenie, aż do oceny skuteczności osiągnięcia zamierzonych celów interwencji. Obecny etap interwencji militarnych charakteryzuje się różnorodnością zjawisk i czynników warunkujących stan bezpieczeństwa, z których wiele ma nieprzewidywalny charakter. Dwa zjawiska w porządku międzynarodowym, które zostały wypracowane w XX w., stały się podstawą budowy obecnego systemu bezpieczeństwa międzynarodowego. Pierwsze polega na zakazie stosowania siły w prawie międzynarodowym i załatwianie sporów w sposób pokojowy. Drugie jest oparte na założeniu, że siła państw pokojowych w zasadniczy sposób przeważałaby nad siłą potencjalnego agresora lub agresorów, którzy zamierzaliby naruszyć zasady bezpieczeństwa zbiorowego. (Przykładem może być agresja Rosji na suwerenne państwo Gruzji - 2008.) Obecnie rozwój procesów internacjonalizacji i współzależności spowodował, że liczba motywów interwencji stale rośnie. Do najważniejszych z nich, o charakterze strategicznym, należy zaliczyć potrzeby gospodarcze, decydujące o rozwoju państw. Szczególnie znaczenia nabiera obecnie: • dostęp do źródeł surowców ( ropa i gaz ) • kontrola szlaków morskich ( 70% transportu światowego ) Te motywy nadal są aktualne do interwencji zbrojnej. Współcześnie uwarunkowania interwencji militarnych maja dynamiczny charakter i uczestniczy w nich wiele podmiotów, takich jak: ONZ,NATO,OBWE, UE,UA,Oraz organizacje humanitarne Prawne aspekty interwencji zbrojnych i operacji pokojowych Trzy podstawowe rodzaje operacji: peacemaking –tworzenie pokoju (łącznie z conflict prevention – zapobieganiem konfliktom), peacekeeping –utrzymywanie pokoju oraz peace-building – budowanie pokoju, w warunkach współczesnych, nieustrukturalizowanych Podczas trwania konfliktu zbrojnego fundament stanowi peacekeeping, jednak wplecione w niego zostają znaczące elementy peace-building, a więc działania z założenia krótkoterminowe wspierane są przez długofalowe inicjatywy, co ma służyć likwidacji przyczyn, a nie tylko przejawów konfliktów. Proces rozważań nad zakresem działań na rzecz ochrony ludzi podczas operacji pokojowych zaowocował przyjęciem przez Radę Bezpieczeństwa 15 marca 2002 r. Aide Memoire. Rada określiła w nim różne rodzaje pożądanych działań członków misji pokojowej. Wśród zadań przewidzianych do realizacji przez siły pokojowe znalazło się: • odseparowanie cywilów od walczących sił – realizowane np. poprzez zapewnienie zewnętrznego i wewnętrznego bezpieczeństwa w obozach dla uchodźców; • ochrona kobiet przed dyskryminacją, przemocą, gwałtami i innymi formami wykorzystania seksualnego – m.in. przez ułatwianie dostępu kobiet do centrów pomocy i do miejsc schronienia; • ochrona dzieci – m.in. poprzez przeciwdziałanie rekrutacji dzieci do sił zbrojnych, działania na rzecz demobilizacji dzieci-żołnierzy, łączenie rodzin; • zapewnienie dostępu pomocy humanitarnej do grup osób szczególnie wrażliwych – realizowane m.in. poprzez ułatwianie dostarczania pomocy, prowadzenie rozmów ze wszystkimi stronami konfliktu • minimalizowanie negatywnego, niepożądanego wpływu sankcji międzynarodowych na ludność cywilną – m.in. poprzez zwolnienia humanitarne z reżimu sankcji; • zapewnienie bezpieczeństwa personelowi organizacji humanitarnych; • wzmacnianie stabilizacji – m.in. poprzez rozbrojenie, demobilizację i reintegrację członków sił zbrojnych Analizując sposób prowadzenia i organizacji operacji ONZ wyróżnił on pięć podstawowych elementów: • działalność na rzecz wzmocnienia poszanowania dla praw człowieka -musi być częścią szerokiej strategii budowania pokoju; • monitoring i raporty na temat praw człowieka- muszą być wolne od politycznych nacisków; • musi istnieć efektywna koordynacja i funkcjonować ścisłe współdziałanie pomiędzy członkami operacji utrzymywania pokoju oraz pomiędzy organizacjami działającymi w rejonie konfliktu; • działania w dziedzinie praw człowieka muszą uzyskać profesjonalną pomoc oraz wsparcie i być koordynowane w ramach różnych mechanizmów systemu ochrony praw człowieka ONZ; • operacja musi uzyskiwać efektywne administracyjne i logistyczne wsparcie, przy czym działania na rzecz praw człowieka powinny być priorytetowe Zakaz użycia siły zbrojnej w KNZ nie ma charakteru bezwzględnego. Istnieją od niego wyjątki: 1.Artykuł 51 KNZ nie pozostawia wątpliwości, że każdy członek ONZ, przeciwko któremu dokonano zbrojnej napaści ma prawo do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony; 2.Rada Bezpieczeństwa może zdecydować o podjęciu działań o charakterze militarnym w przypadku zagrożenia pokoju, naruszenia pokoju lub aktu agresji na podstawie rozdziału VII; 3.Środki przymusu mogą być stosowane na podstawie układów regionalnych lub przez organizacje regionalne w ramach obowiązku nałożonego na nie przez Radę Bezpieczeństwa, albo z jej upoważnienia na podstawie rozdziału VIII; Asymetryczne i hybrydowe zagrożenia dla bezpieczeństwa Asymetryczne- Wielu badaczy zajmujących się definiowaniem tego terminu oraz jego problematyką zwraca uwagę na różny status stron konfliktu, na to, że przeciwnicy nie mają równych szans. Mówiąc inaczej, w przypadku zagrożenia asymetrycznego da się zaobserwować znaczną dysproporcję potencjałów, wyraźną różnicę celów czy też różny stopień zaangażowania uczestników konfliktu. Takie sytuacje prowadzą do tego, że słabsza strona zazwyczaj wyciąga rękę po niekonwencjonalne metody, których zaletą (z punktu widzenia owej słabszej strony) jest fakt, że przy relatywnie niskich nakładach (finansowych, czasowych itp.) mogą one przynieść maksymalne korzyści. Powszechnie znanym przykładem zagrożeń asymetrycznych są działania terrorystyczne (nasilające się z resztą w ostatnich latach) czy partyzanckie. Ogromny i z punktu widzenia zarządzania kryzysowego bardzo niekorzystny wpływ na zwiększanie skali zagrożeń asymetrycznych ma postępująca globalizacja, granice wielu krajów zachodnich które są coraz bardziej otwarte, a także łatwy dostęp do całej gamy środków komunikacyjnych (sztandarowym przykładem wykorzystania tych czynników są ataki na WTC). Zagrożenia asymetryczne charakteryzuję się także tym, że praktycznie brak jest rozróżnienia pomiędzy żołnierzem a cywilem, ponad to można zaobserwować wzrost znaczenia grup terrorystycznych, zorganizowanych grup przestępczych, hakerów czy nawet korporacji międzynarodowych. Należy zaznaczyć, że działania wojenne stają się coraz bardziej skomercjalizowane, w przypadku niektórych konfliktów pokój jest wręcz nie opłacalny (dla jednej, czy nawet dwóch stron). Myślę, że zagrożenia asymetryczne i wojna asymetryczna wysuwają się w XXI wieku na pierwszy plan. Kolejna wojna światowa, jeśli miałaby kiedyś nadejść, zapewne nie będzie już toczyć się na polu walki, a będą to swojego rodzaju manifestacje sił odbijające się najbardziej na cywilach (co można już obserwować w trwających aktualnie konfliktach). Choć i tak najbardziej prawdopodobne wydaje mi się stwierdzenie, że IIIWŚ będzie odbywać się w Internecie. Zagrożenia hybrydowe Zagrożenia internetowe mające na celu uzyskanie korzyści finansowej zaczęły w sobie łączyć różnorodne elementy złośliwego oprogramowania. Cyberprzestępca może np. wysłać e-mail (spam) z łączem w treści wiadomości. Nieświadomy zagrożenia użytkownik kliknie łącze i zostanie przekierowywany na stronę internetową, z której do jego komputera automatycznie przeniesie się plik (koń trojański). Trojan pobierze następnie dodatkowy plik (program szpiegujący), który będzie rejestrować poufne informacje, takie jak numery kont bankowych. Zagrożenia hybrydowe mają zazwyczaj charakter pojedynczego ataku, ale są o wiele trudniejsze do zwalczania i o wiele bardziej niebezpieczne. Pracownicy Trend Micro zauważyli, że ataki coraz częściej kierowane są przeciw zamożnym użytkownikom Internetu, np. dyrektorom wyższego szczebla. Terroryzm i jego przyczyny. Terroryzm to zjawisko polegające na wymuszaniu siłą swoich postulatów. Rozróżniamy następujące jego rodzaje: zbrojny, medialny, społeczny, ideologiczny i ekonomiczny. W tym tekście zajmę się scharakteryzowaniem zjawisk powodujących terroryzm oraz skutecznymi metodami jego eliminacji na każdej płaszczyźnie. Najczęstszą przyczyną terroryzmu jest odpowiedź na występujący już terroryzm szantażujący społeczność sięgającą po mocniejsze środki. Zbrojny Najczęściej kojarzony z pojęciem „terroryzm”. Polega na fali ataków sabotażowych, dywersyjnych lub zaczepnych, mających na celu zaszantażowanie lokalnej społeczności lub administracji w celu spełnienia swoich żądań. Jego zaprzestanie jest związane ze spełnieniem postulatów terrorystów. Popularny pośród skrajnych grup fundamentalistycznych lub politycznych (IRA, ETA, Al-Kaida, Bejtar), które nie są w stanie dojść do realizacji swoich postanowień innymi metodami. Ekonomiczny Ten typ terroryzmu to szantażowanie danej grupy społecznej poprzez restrykcje finansowe, kontrybucje, lichwę lub wszelakie należności materialne. Powszechnie jest praktykowany przez bankierskie gangi, nieuczciwe międzynarodowe koncerny, bądź przez zwyczajnych „podwórkowych naciągaczy”. Często wiąże się z groźbami kary sądowej za niespłacenie swoich żądań. Terroryści ekonomiczni, aby działać skuteczniej, zazwyczaj przekupują aparat prawniczy, bądź działają na krawędzi prawa wykorzystując luki w ustawach. Ideologiczny To szantażowanie danej społeczności w celu przyjęcia określonej ideologii, doktryny politycznej lub wyznania. Polega on na fali oszczerstw przeciwko osobom spoza „pożądanego” „kręgu ideowego”. Kłamstwa mają wywołać negatywne skojarzenia wobec szkalowanej grupy, często oskarżając je o przyczynianie się do terroryzmu „zbrojnego”. Popularnie stosowany pośród lewackich organizacji takich jak „Antifa” czy „Nigdy Więcej”, modernistów, socjalistów czy republikanów. Medialny Często jest związany z terroryzmem ideologicznym. Mechanizm jego jest w zasadzie podobny do ideologicznego z tą różnicą, że tutaj hasła są przesyłane drogą przekazu medialnego wprost, lub przy użyciu ukrytych symboli w nadawanych audycjach. Stosowany jest przez samodzielne wielkie koncerny medialne, wpływowe grupy z dostępem do popularnych środków masowego przekazu, lub mniej wpływowe grupki przy pomocy własnych, niskobudżetowych mediów. Społeczny Terrory „społeczne”, „ideologiczne” i „medialne” mają takie same podłoże. Wynikają z chęci dominacji na maksymalną skalę w jak najkrótszym czasie. Wszelkie grupy dążące do uznania własnej ideologii za „jedyną słuszną”, dyskredytują wszystko to, co jest im przeciwne. Taki terroryzm prowadzą choćby: propagatorzy „nowych ideologii”, sekty, rewolucjoniści, bojownicy o „prawa czegoś tam”, pseudonaukowcy, lobbyści czy wariaci ogarnięci przeczuciem „misji zbawienia świata”. Istotą tego terroru jest kontrola umysłu ofiary. Wpojenie komuś własnej wizji świata bez względu na to, czy jest ona dobra, czy zła. Często ci terroryści stosują krypto-propagandę w formie ukrytego przekazu. Jej celem jest przedstawienie jako „złe” wszystkiego tego, co choćby tylko w drobnym punkcie jest przeciwne wobec ich wizji świata. Skuteczną metodą zwalczania tych terrorystów jest infiltracja ich środowisk i rozkład od środka. Warto też nastawiać wszelkiej maści sekciarzy i rewolucjonistów przeciwko sobie. Wtedy szuje sami się powykańczają bez naszego udziału. Przestępczość zorganizowana i zagrożenia z tym związane. DEFINICJA PRZESTEPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ Zjawisko kryminalne występujące w skali międzynarodowej, którego nie można ściśle ograniczyć stanem faktycznym przestępstwa. Obejmuje ona zbiór poszczególnych przestępstw, złożoną postać (formę) aspołecznych zachowań, nie jest zjawiskiem wcześniej nieznanym, występowała w wielu krajach, w różnej formie, a przedmiotem jej zainteresowań były różne obszary życia społeczno-ekonomicznego. CECHY ZORGANIZOWANEJ GUPY PRZESTĘPCZEJ
  • hermetyczna, pewna siebie,
  • wyposażona w technologie,
  • brak norm honorowych wewnątrz grupy,
  • poczucie bezkarności,
  • używanie przemocy lub innych środków zastraszania,
  • dąży do wywarcia wpływu na politykę, organy ścigania, sądy lub media
  • brak strategicznych i długofalowych celów działań,
  • zdyscyplinowanie,
  • ustanowiona hierarchia stanowisk (kto komu podlega),
  • zasięg terytorialny jest ściśle określony DWA PODSTAWOWE RODZAJE ZORGANIZOWANYCH GRUP PRZESTĘPCZYCH
  1. Grupy zagrażające bezpośrednio obywatelom, sprawcy to najczęściej posłuszni przywódcom, brutalni, wysportowani młodzi ludzie, często uzależnieni od narkotyków lub alkoholu, posiadający broń palną, bezwzględni, tworzący grupę nietrwałą i zmienna.
  2. Sprawcy działający w tych strukturach są najczęściej wykształceni i wyspecjalizowani w wielu dziedzinach. Struktury przestępcze wyspecjalizowane w działalności: na szkodę Skarbu Państwa, systemów bankowych, innych podmiotów gospodarczych DZIEDZINY DZIAŁALNOŚCI
  • wspieranie prostytucji, sutenerstwa,
  • handel żywym towarem,
  • gry hazardowe,
  • fałszerstwo pieniędzy,
  • przemyt osób starających się o azyl i nielegalnych cudzoziemców,
  • nielegalny handel bronią
  • działalność narkotykowa,
  • działalność przeciwko własności (kradzieże samochodów i podział łupów),
  • działalność gospodarcza (nadużycie bezgotówkowych środków płatniczych),
  • ,,pranie brudnych pieniędzy”. Sposoby likwidowania źródeł i przyczyn terroryzmu. Cztery najważniejsze zasady polityki Stanów Zjednoczonych względem terroryzmu ustanowione w okresie prezydentury J. Cartera, to: 1.USA nie prowadzą żadnych rozmów (przynajmniej oficjalnie) z ugrupowaniami, stosującymi metody terrorystyczne. W swej polityce zakładają także, iż nie można w żadnym wypadku spełniać żądań grup terrorystycznych.
  1. Amerykanie za wszelką cenę będą poszukiwać i tropić terrorystów, bez względu na to, jak dużo czasu to zajmie.
  2. Izolować i naciskać na kraje wspierające terroryzm, aby zmusić je do zmiany swojej polityki. Punkt ten jest głównym elementem prowadzonej przez Stany Zjednoczone wojny z terroryzmem. Usprawiedliwił on ataki na Afganistan i Irak. Administracja G. W. Busha stwierdziła, iż sama izolacja nie wystarcza, niezbędne jest wywarcie presji, w tym także przy użyciu siły.
  3. Wzmacniać możliwości przeciwdziałania terroryzmowi innych krajów, które współpracują ze Stanami Zjednoczonymi i wymagają wsparcia Amerykanie nie są w stanie ingerować w wewnętrzną politykę swych sojuszników (przykład Arabii Saudyjskiej), wobec czego mogą przeciwdziałać terroryzmowi poprzez szkolenia, czy też pomoc sprzętową w tym zakresie. Wzmacnianie możliwości polega także na współpracy wywiadów.

Narodowa Strategia Walki z Terroryzmem (National Strategy for Combating Terrorism). Ogłoszona została 14 lutego 2003 przez prezydenta USA George’a W. Busha Określono w niej cele, które należy osiągnąć w „Wojnie z Terroryzmem” Było to tzw. „4D” Defeat, Deny, Deminish, Defend – zwalczać, odmawiać, osłabiać, bronić
Pierwszy element „zwalczać’ Odnosi się do zwalczania terroryzmu wszelkimi dostępnymi środkami – dyplomatycznymi, legalnymi, ekonomicznymi, wywiadowczymi, policyjnymi i w końcu zbrojnymi (zarówno bezpośrednimi, jak i pośrednimi), przy pomocy identyfikacji zagrożenia (ustalenie kto jest terrorystą, jakie organizacje stosują metody terrorystyczne), ustalenia lokalizacji terrorystów i ich ugrupowań oraz w końcu zlikwidowania zagrożenia przy użyciu odpowiednich środków i metod. Drugi element „odmawiać” Odnosi się do odmawiania poparcia (finansowego i politycznego) oraz legitymacji ugrupowaniom, stosującym metody terrorystyczne. Sposoby działania:

  1. wywieranie wpływu politycznego na kraje sponsorujące terroryzm;
  2. ustanowienie i przestrzeganie międzynarodowych standardów w kwestii zwalczania terroryzmu;
  3. wzmocnienie i podtrzymanie międzynarodowych wysiłków, zmierzających do walki z terroryzmem. Element „odmawiania” dotyczy zarówno braku poparcia przez Stany Zjednoczone, jak i zwalczania terroryzmu sponsorowanego przez państwo. Trzeci element „osłabiać” Odnosi się do niszczenia podłoża terroryzmu, a także do sprawienia, iż metoda terrorystyczna nie przynosi korzyści i przez to jest bezużyteczna. Metody służące osiągnięciu celu to: poszukiwanie partnerów we wspólnej walce z terroryzmem, z którymi można będzie wygrać wojnę ideologiczną. Czwarty element „bronić” Obrona terytorium Stanów Zjednoczonych oraz obywateli przed atakami terrorystycznymi; działania zapobiegające aktom terroryzmu wymierzonym w obywateli amerykańskich poza granicami ich kraju. Metodą jest wcielenie w życie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego oraz zintegrowanie środków zmierzających do ochrony obywateli amerykańskich poza granicami kraju. „Państwa upadłe” i „państwa zbójeckie” Państwo upadłe, (ang. failed state) - termin z zakresu stosunków międzynarodowych oznaczający państwo, którego struktury władzy i infrastruktura społeczna uległy rozpadowi. Chociaż pod względem formalnym (na gruncie prawa międzynarodowego) jest to nadal państwo, to pod względem faktycznym przestało pełnić swoje podstawowe funkcje. Termin państwo upadłe jest więc wynikiem rozdźwięku między stanem formalnoprawnym a stanem faktycznym. Cechy państwa upadłego Oprócz upadku struktur władzy państwowej, upadek państwa wiąże się też z rozkładem społeczeństwa i jego fragmentacją, demontażem infrastruktury państwowej i cywilnej, załamaniem gospodarki, konfliktami zbrojnymi i naruszeniami praw człowieka[5]. Ponieważ upadek państwa wiąże się z konfliktami zbrojnymi, a często z aktami ludobójstwa,, jest ono traktowane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku międzynarodowego. Typologia państw upadłych Istnieją różne wskaźniki upadku państwa. W 2004 r Robert Rothberg porównał różne państwa o słabych systemach władzy, rozróżniając: • państwa słabe (ang. weak states): Boliwia, Ekwador, Gujana, Gwatemala, Paragwaj, Burkina Faso, Czad, Ghana, Gwinea, Madagaskar, Malawi, Mali, Niger, Nigeria, Republika Środkowoafrykańska; Białoruś, Gruzja, Kirgistan, Liban, Mołdawia, Tadżykistan, Turkmenistan, Birma, Filipiny, Laos, Papua-Nowa Gwinea, Sri Lanka, Timor Wschodni, Wyspy Salomona; • państwa upadające (failing states): Haiti, Kolumbia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Zimbabwe, Irak, Indonezja, Korea Północna, Nepal; • państwa upadłe (failed states): Demokratyczna Republika Konga, Liberia, Sierra Leone, Sudan, Afganistan; • całkowite załamanie państwowości (collapsed state): Somalia. Państwa zbójeckie, państwa bandyckie (ang. rogue states) – określenie używane przez administrację amerykańską w stosunku do państw, których autorytarne rządy oskarżane są o nieprzestrzeganie praw człowieka, wspieranie terroryzmu, oraz rozbudowę arsenału broni masowej zagłady Określenia tego używała już administracja Billa Clintona, ale dopiero administracja Busha podkreśliła stanowczo zagrożenie ze strony tych państw, co uzasadniało wszystkie działania Stanów Zjednoczonych zmierzające do jego zmniejszenia. Pod koniec lat 90. XX wieku za „państwa zbójeckie” uznawane były Afganistan, Irak, Iran, Korea Północna oraz Libia. Po operacji wojskowej w Afganistanie został on usunięty z listy. Również normalizacja stosunków libijsko-amerykańskich doprowadziła do usunięcia z listy reżimu Muammara al-Kadafiego. Obecnie lista powiekszyła się o Sudan

W 2002 koncepcję „państw zbójeckich” zastąpiła koncepcja „osi zła”, w której znalazły się Irak, Iran i Korea Północna (John R. Bolton w swoim przemówieniu „Beyond the Axis of Evil” z 6 maja 2002 do grupy tych państw dodał również Libię, Syrię oraz Kubę[1]). W 2003 koalicja pod wodzą Stanów Zjednoczonych zajęła Irak, obalając reżim Saddama Husajna.

Określenie „państw zbójeckich” spotkało się z krytyką przeciwników Stanów Zjednoczonych. Twierdzili oni, że są to raczej kraje wrogie wyłącznie temu państwu, a nie całemu światu. Zwracali również uwagę na podwójne standardy w ocenie niektórych państw, np. Pakistanu i Izraela, które łamią porozumienia o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, ale nie zostały zakwalifikowane do „państw zbójeckich”, gdyż są ważnymi sojusznikami Stanów Zjednoczonych. Amerykański pisarz i krytyk amerykańskiej polityki zagranicznej, William Blum, stwierdził nawet, że same Stany Zjednoczone mogłyby być uznane za „państwo zbójeckie”. Jacques Derrida, francuski filozof, i Noam Chomsky, amerykański językoznawca, skrytykowali obie koncepcje, uznając je za propagandowe określenia usprawiedliwiające imperialistyczną politykę Stanów Zjednoczonych. The Fund for Peace analizuje sytuację państwa pod względem tzw. wskaźników niestabilności, których jest 12. Są one sklasyfikowane w trzech grupach: Czynniki społeczne :

  • Presja demograficzna

  • Duże wewnętrzne migracje ludności wymuszone sytuacją w kraju

  • Obecność silnych grup oporu przeciw danemu porządkowi państwowemu

  • Migracje zewnętrzne, szczególnie Czynniki Ekonomiczne :

  • Niezrównoważony rozwój jednych grup społecznych kosztem innych

  • Głęboki kryzys gospodarczy Czynniki polityczne :

  • Załamanie się legitymacji władzy państwowej

  • Załamanie się sektora usług publicznych (służba zdrowia, administracja państwowa)

  • Masowe naruszenia praw człowieka

  • Brak kontroli państwa nad służbami bezpieczeństwa („państwo w państwie”)

  • Fragmentaryzacja elit rządzących, rozpad na wrogo do siebie nastawione frakcje

  • Zewnętrzna ingerencja, militarna lub paramilitarna obecność sił zewnętrznych Słabe państwa stanowią bezpieczną przystań dla terrorystów, grup przestępczych czy piratów. Są źródłem uchodźców, którzy zalewają sąsiednie państwa – często znajdujące się w niewiele lepszej kondycji. Dotychczasowe doświadczenie w radzeniu sobie z problemem upadłych państw nie jest najlepsze. W Europie jakoś udało się zlepić Bośnię i Hercegowinę oraz zapewnić niepodległość Kosowa, ale poza starym kontynentem było już znacznie gorzej. Somalia, gdzie na początku lat 90. próbę zaprowadzenia porządku podjęli Amerykanie, do dziś nie podniosła się z kolan. Podobnie Afganistan czy DRK. Zostawiony sam sobie Czad czy Sudan również nie mają się najlepiej. Tymczasem operacje typu nation-building, odbudowa państwa od podstaw, mocno straciły na popularności. Co więcej, koszty takich misji są ogromne, gdyż ich prowadzenie wymaga cierpliwości i czasu, zaangażowania militarnego oraz wykorzystania cywilnych specjalistów. Czy trzeba dodawać, że w epoce cięć budżetowych i wielkich deficytów nie ma chętnych na naprawę państw? Ci zaś, którzy dysponują odpowiednimi zasobami, najczęściej z powodów politycznych (poszanowanie suwerenności, brak interesów w danym regionie) również nie są zainteresowani długotrwałą i kosztowną misją. Skoro odbudowa nie wchodzi raczej w grę, co możemy zrobić? Wesprzeć organizacje pozarządowe? A może spróbować odciąć się od upadłych, wznieść oddzielające nas od nich mury? Jak konkluduje na przykładzie Somalii Bronwyn Bruton z think-tanku Council on Foreign Relations: „Nasz wpływ na wydarzenia jest niewielki, szczególnie w znaczeniu pozytywnym. Możemy natomiast, niemal bez ograniczeń, oddziaływać destrukcyjnie na sytuację”. To niezbyt wiele. Ba, donikąd nas to nie zaprowadzi.