W każdym niezjonizowanym atomie liczb elektronów poruszających sie w okół jadra jest taka sama jak liczb protonów w jadrze beta - wiazka szerokich elektr obdarzona ujemnym ładunkiem mniej przenikliwe łatwe do zatrzymania aluminium rozpad- neutron w pewnych warunkach moze zmienic sie w proton i elektron kiedy to nastapi elektron opuszcza jadro a proton zostaje w jadrze powstajacy podczas takich reakcji strumien elektronow nazywany promien beta alfa- niesie dodatni ładunek spolaryzowane jadra helu łatwe do zatrzymania skora rozpad- w rozpadzie alfa jadro dzieli sie na dwie czesci produktami rozpadu sa inne jadra oraz czastka alfa gama- b.mala długosc fali składa sie z fotonów b wyso energiia najbardziej przenikliwe promieniowanie beton przemiany jadrowe- przekształcanie jader nietrwałych izotopów w jadra pierw zazada zachowania ładunku i l nukle w przemianach jadrowych laczna liczb nukleonów jest taka sama przed reakcj i po reakcji reakcja łańcuchowa- jesli neutron uderzy w jadra ciezkiego pierwiastka np uranu moze spowodo reakcje rozszczepienia wydziela sie energia i wysylane sa neutrony rozbijajace kolejne jadra uranu energia spoczynkowa- to energia odpo calej masie spoczywajacego ciala energia wiazania jadra E to energia potrzebna do rozbicia jadra na poszczególne składniki jej wartosc zalezy od deficytu masy E=mc2 roznica miedzy masa składn a masa jadra deficyt masy jadra izotopow ulegaja rozpadowi mozna okresluc zawsze T w ciagu rozpadnie sie polowa jader polowczny rozpd

izotopy-atomy tego samego pierwiastka rozniace sie liczba masowa A Nuklid-atom o okreslonej liczbie protonow i neutronów w jadrze atomowym promieniotworczosc-przemiana okreslanego jadra atomowego pierwiastka chemicznego w inne towarzyszy emisja promieniowania okres połtrwania - czas po ktorym połowa liczby atomow izotopu promieniotworczego ulega przemianie nuklid trway- okres poltrwania jest dluzszy niz 10 9 potegi lat rozpad promieniotworczy- przemiana jader atomowy wyniku powstaja pierwiastki chemiczne o mniejszej masie atomowej i emisja promieniowania promieniowanie- strumien fal lub czastek emitowanych przez dany obiekt 3 rodzaje promieniowan pierwiastek chemiczny- zbior atomów o takiej samej liczbie atomowej Z prawo okresowosci- wlasciwosci pierwiastków chemiczny powtarzaja sie okresowo wraz ze zwiekszaniem sie ich liczb atomowych dimitr mendelejew tworca ukladu okre