Ocena zagrożenia w mojej gminie

Miasto i gmina Szamotuły położone są ok. 30km na północny-zachód od Poznania. Na powierzchni ok. 175 km2 mieszka ponad 29000 ludzi a położenie sprzyja rozwojowi gospodarczemu i ruchowi turystycznemu. Przecinają się tutaj ważne szlaki komunikacyjne, łączące sąsiednie ośrodki: Poznań, Czarnków, Oborniki, Pniewy i Wronki. Wiodą tędy również drogi międzynarodowe, które poprzez trasę A2 i Frankfurt n. Odrą biegną do Berlina, oraz linia kolejowa Poznań – Szczecin. Zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007 gmina Szamotuły zobowiązana jest do utworzenia planu zarządzania kryzysowego na swoim terytorium oraz osobny wydział ds. bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego. Celem planu jest skoordynowane i skuteczne działanie służb na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych siłami przyrody oraz wynikającymi z działalności człowieka, w dokumencie wyznaczone są kompetencje i konkretne zadania dla poszczególnych służb. W dalszej części dokumentu wymienione są zagrożenia, które mogą wystąpić na terenie gminy oraz konkretne procedury i działania mające na celu ich likwidacji. Jako, że przez Szamotuły i okoliczne miejscowości przepływa niewielka rzeka Sama oraz kilka pomniejszych strumyków prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niewielkie, jednakże mogą wystąpić lokalne zalania pól uprawnych i podtopienia domów, szczególnie w okresie roztopów lub kilkudniowych intensywnych opadów. Dodatkowo bezpieczeństwo powodziowe zostało zwiększone przez wybudowanie zalewu w Radzynach ok. 6 km od Szamotuł, gdzie ogromny przypływ mas wody zbierany jest i oczywiście jest możliwość kontrolowanego spuszczania nadmiarów. Jedynym dużym zagrożeniem dla infrastruktury krytycznej może być fakt bliskości Samy i oczyszczalni ścieków przy ul. Nowowiejskiego z której korzysta całe miasto oraz większość wiosek gminy, czyli ponad 20000 ludzi. Kolejnym zagrożeniem z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia mogą być wielkie pożary lasów, łąk, pól uprawnych oraz domów i zakładów pracy. Gmina Szamotuły nie jest mocno zalesiona, na jej terenie znajdują się jednak spore połacie lasu, głównie sosnowego który znany jest z łatwości do szybkiego rozprzestrzeniania się ognia, zwłaszcza w okresie letnim gdy ściółka po kilku upalnych dniach jest bardzo sucha. Z uwagi na rolno-przemysłowy charakter gminy uprawiane są na wielu tysiącach hektarów takie rośliny jak rzepak, kukurydza, różne rodzaje zbóż, szczególnie pożar tych ostatnich mógłby być wyzwaniem dla służb, ponieważ zboże suche bardzo łatwo się pali i ogień szybko przenosi na kolejne pola, pomiędzy którymi często nie ma nawet rowu. Jeśli chodzi o zakłady przemysłowe to warto wspomnieć o położonej 300m od lasu firmie Collection AB, gdzie produkuje się zestawy wypoczynkowe, znajdziemy tam więc niezliczone ilości drewna, lakierów, pianek oraz innych materiałów łatwopalnych. Pożar tego zakładu mógłby być katastrofalny zarówno dla środowiska jak i przyrody. Oprócz tego na obrzeżach miasta funkcjonują jeszcze 2 firmy z branży meblowej oraz położona również nieopodal lasu firma Altax zajmująca się produkcją lakierów i impregnatów do drewna, które są silnie łatwopalne. W sołectwie Emilanowo około 5 km od Szamotuł znajduje się jedyny na Terenie gminy obiekt zaliczany do infrastruktury krytycznej zarówno Polski jak i Europy czyli tłocznia gazociągu Jamalskiego, przez który przesyłany jest gaz z Rosji do Polski i krajów Europy zachodniej. Obiekt ten ze względu na swoje znaczenie jest bardzo regularnie kontrolowany oraz corocznie przeprowadzane są ćwiczenia KP PSP z Szamotuł oraz OSP z okolicznych wiosek, gdzie symulowane są przeróżne warianty klęsk mogących mieć miejsce na terenie tłoczni. Trzeba podkreślić, że dojazd do wielu ważnych obiektów w gminie jest zadowalający, jednakże pożary lasów mogą być trudne w ugaszeniu przez zły stan dróg i konieczność prowadzenia akcji „na odległość”. Kolejne zagrożenie to skażenie biologiczne, które w przypadku chorób zakaźnych zwierząt skończy się utylizacją padliny, w przypadku epidemii ludności szpital powiatowy w Szamotułach jest odpowiednio wyposażony i przygotowany na przyjęcie pacjentów, gdzie konieczna jest izolacja. Niepokój może budzić fakt, że nie sposób przewidzieć na jakim obszarze może wystąpić zagrożenie i ile ludzi i zwierząt może być poszkodowanych. Po upadku cukrowni na terenie gminy nie wykorzystuje się TŚP ( toksycznych środków przemysłowych) jednak nie oznacza to, że nie istnieje prawdopodobieństwo ich wycieku do wód gruntowych czy ulatniania do atmosfery ponieważ przez gminę przejeżdżają tysiące pojazdów dziennie w tym pojazdy z materiałami niebezpiecznymi. Duży ruch kołowy oraz trasa kolejowa z Poznania do Szczecina mogą być miejscem katastrof i karamboli w których mogą ucierpieć setki ludzi, szczególnie groźna może być sytuacja gdy wydarzy się to w centrum miasta i dojazd służb ratunkowych może być utrudniony. Na terenie gminy istnieje wiele wielko powierzchniowych budynków ( min. Hale fabryczne, hale sportowe) , które w okresie zimowym narażone są na zalegający śnieg osłabiający konstrukcję a wiele kamienic a także Szkoła Podstawowa nr 2 jest zabytkowych co może być przyczyną katastrofy budowlanej na dużą skalę. Ze względu na klimat panujący w naszym kraju gminę Szamotuły nawiedzają typowe zjawiska pogodowe: ulewne deszcze, burze, opady śniegu, silne mrozy oraz związaną z tym gołoledź itp. Na koniec chciałbym przedstawić nietypowe zagrożenie a mianowicie zagrożenie promieniotwórcze. Mimo iż na terenie naszego kraju nie istnieje jeszcze elektrownia atomowa a do najbliższej z Szamotuł jest 600km to kilka razy do roku przez miasto drogą kolejową transportowane są odpady radioaktywne z elektrowni niemieckich a ich celem jest składowisko w Czechach. Katastrofa takiego pociągu może doprowadzić do katastrofy i skażenia o nieznanych rozmiarach oraz konieczności przeciwstawienia się temu zjawisku służbom przeszkolonym w tego typu akcjach głównie teoretycznie. Podsumowując miasto i gmina Szamotuły to prężnie rozwijający się teren, jednakże rozwój czasami przynosi zwiększenie poziomu bezpieczeństwa mieszkańców i infrastruktury krytycznej a czasami jest potencjalnym źródłem zagrożenia na dużą skalę. Większość służb ratowniczych jest należycie finansowane dzięki czemu uważam, że ten czynnik wraz z planami i konkretnymi procedurami postępowania w razie kryzysu okaże się pomocne oraz niezwykle skuteczne a każde możliwe do przewidzenia zagrożenie zostanie szybko zlikwidowane.