Szkolnictwo na węgrzech

Publiczny system edukacji na Węgrzech obejmuje: przedszkole, szkołę podstawową, szkołę średnią i uczelnie wyższe. Państwo zapewnia bezpłatną i obowiązkową naukę na etapie przedszkola i szkoły podstawowej. Oficjalnym językiem, w którym prowadzi się naukę, jest język węgierski. Dzieci na Węgrzech obowiązkowo uczęszczają do szkoły od 6 do 18 roku życia. Kształcenie obowiązkowe składa się z następujących etapów: ostatni rok edukacji przedszkolnej, kształcenie podstawowe, kształcenie na poziomie szkoły średniej I i II stopnia oraz etap kształcenia szkolnego, przygotowujący uczniów do uzyskania kwalifikacji zawodowych.

Publiczny system edukacji na Węgrzech obejmuje: przedszkole, szkołę podstawową, szkołę średnią i uczelnie wyższe. Państwo zapewnia bezpłatną i obowiązkową naukę na etapie przedszkola i szkoły podstawowej. Oficjalnym językiem, w którym prowadzi się naukę, jest język węgierski. Dzieci na Węgrzech obowiązkowo uczęszczają do szkoły od 6 do 18 roku życia. Kształcenie obowiązkowe składa się z następujących etapów: ostatni rok edukacji przedszkolnej, kształcenie podstawowe, kształcenie na poziomie szkoły średniej I i II stopnia oraz etap kształcenia szkolnego, przygotowujący uczniów do uzyskania kwalifikacji zawodowych. Bezpłatna i obowiązkowa nauka zaczyna się w wieku 6 lat (najpóźniej w wieku 8 lat) i kończy w wieku 18 lat. Jednak uczestnictwo w zajęciach przedszkolnych w ostatnim roku edukacji przedszkolnej od wieku 5 lat jest obowiązkowe. Kształcenie zawodowe i szkolenia mogą się rozpocząć w wieku 14 lub 16 lat. Szkoła podstawowa - okres nauki trwa 8 lat; w tym czasie uczniowie są przygotowywani do podjęcia dalszej edukacji w szkole średniej lub do ukończenia szkoły zawodowej. Aby zostać przyjętym do szkoły podstawowej, należy przedstawić dokument potwierdzający gotowość szkolną. Szkoły podstawowe mają obowiązek przyjąć wszystkich uczniów z danego rejonu, jednakże rodzice mogą się ubiegać o przyjęcie swoich dzieci do każdej ze szkół. W przypadku, gdy szkoła podstawowa nie jest w stanie zagwarantować przyjęcia wszystkim kandydatom, dokonuje się wyboru przy pomocy losów. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także dzieci, których przyjęcie jest uzasadnione ze względu na ich szczególną sytuację, mogą być przyjęci do wybranej szkoły, po uzyskaniu zaświadczenia o niekorzystnej sytuacji. Prawo do bezpłatnego i obowiązkowego kształcenia jest zapewnione w legislacji: szkoły publiczne mogą jedynie pobierać opłaty za zajęcia pozalekcyjne. Szkoły prywatne są uprawnione do pobierania opłat, chyba, że zawarły umowę o kształceniu publicznym z samorządem lokalnym. Minister właściwy ds. edukacji jest upoważniony – w granicach określonych w Ustawie o Edukacji Publicznej – do corocznego ustalania organizacji roku szkolnego. Rok szkolny rozpoczyna się pierwszego roboczego dnia września i kończy w połowie czerwca następnego roku. W roku szkolnym 2009/2010 rok szkolny obejmował 183 dni nauki. W trakcie roku szkolnego, wiosną, zimą i latem, mają miejsce trzy trwające około tygodnia przerwy szkolne. Lekcje, które odbywają się w dni robocze od poniedziałku do piątku, trwają zazwyczaj 45 minut. Szkoły mogą jednak zorganizować lekcje krótsze i dłuższe (maksymalnie 60-cio minutowe). W ramach kształcenia zawodowego artystycznego lekcje mogą trwać do 90 minut. Prawo określa maksymalną dzienną liczbę godzin lekcyjnych dla każdej klasy: 4 dla klas 1-3; 4,5 dla klas 4-6; 5 dla klas 7-8; 5,5 dla klas 9-10 i 6 dla klasy 11 i wyżej. Zajęcia rozpoczynają się z reguły o 8 rano i trwają do około 14.

Przepisy określają maksymalną liczbę uczniów w klasie: 26 w klasach 1-4, 30 w klasach 5-8, 35 w klasach 9-13. W grupie przedszkolnej liczba dzieci nie może przekroczyć 25. Szkoły mogą uruchamiać klasy profilowane stosownie do lokalnego programu nauczania. Zazwyczaj 1 nauczyciel nauczania zintegrowanego prowadzi grupę w klasach 1-2 oraz kolejny pedagog w klasach 3-4. Jednak nauczyciel może uczyć tę samą grupę w klasach 1-4. Nauczanie konkretnych przedmiotów odbywa się począwszy od klasy 5. Uczniowie zazwyczaj uczą się w tej samej grupie do czasu zakończenia szkoły.

W obrębie kształcenia podstawowego i średniego, ogólne ramy treści programowych są określone na trzy-stopniowych poziomach:

  • Krajowa Podstawa Programowa jest rządowym aktem prawnym. Określa obowiązkowe i ogólne cele edukacyjne oraz cele pracy pedagogicznej w ogólnokształcącym (nie zawodowym) etapie kształcenia. Podstawa programowa zwraca szczególną uwagę na przyswojenie kluczowych umiejętności przydatnych w uczeniu się przez całe życie. Dodatkowo, w zakresie kształcenia zawodowego, istnieje Centralny Program Przedmiotów Zawodowych, wydany zgodnie z Ustawą o Kształceniu Zawodowym.
  • Ramy programowe, centralnie uznane lub opublikowane przez Ministra, opracowane na podstawie krajowej podstawy programowej i służące, jako baza, do układania lokalnego programu nauczania.
  • Na poziomie placówki programy nauczania, wliczając lokalny program nauczania, są układane przez szkoły w oparciu o warunki określone w krajowej podstawie programowej, które są następnie zatwierdzane przez kadrę nauczycielską i organ prowadzący placówkę. W procesie redagowania lokalnego programu nauczania, szkoły średnie są zobowiązane uwzględnić wymagania końcowe egzaminów. Dzieci między 6 a 8 rokiem życia mogą rozpocząć naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Ocena pisemna dokonywana na początku roku pozwala określić czy uczniowie osiągnęli wyniki znakomite, dobre, satysfakcjonujące lub czy potrzebują dodatkowych lekcji w trakcie i pod koniec klasy 1 oraz w toku klasy 2. Począwszy od końca klasy 2 uczniowie mogą być oceniani na podstawie ocen numerycznych w skali 1-5. Jednak od klasy 2 program edukacyjny może zalecać inny system oceniania. Szkoły mają obowiązek zamieścić w programie nauczania sposób, w jaki alternatywne metody oceniania mogą być zamienione na skalę numeryczną. W trakcie roku szkolnego, osiągnięcia i postępy uczniów są regularnie oceniane przez nauczyciela. Uczniowie nie mogą powtarzać klasy 1, lecz począwszy od klasy 2, powtarzanie klasy jest już możliwe. Nauczyciele mają prawo (po konsultacji z zespołem nauczycieli uczących w szkole tego samego przedmiotu) do wyboru treści, metod, podręczników, a także pomocy i narzędzi dydaktycznych zgodnie z programami edukacyjnymi.