Ubezpieczenia społeczne rolników

Na polskim rynku jest wiele firm oferujących różnego rodzaju ubezpieczenia obowiązkowe jak również dodatkowe. Ja jednak chciała bym się skupić na ubezpieczeniach społecznych a dokładnie ubezpieczeniach społecznych rolników. W naszym kraju rolnicy są traktowani bardzo ulgowo jeśli chodzi o ubezpieczenia. Moim zdaniem państwo zbyt wiele dopłaca do ubezpieczeń rolników. Ich składki są bardzo niskie obecnie jest to trochę poprawione gdyż wysokość składki zależy od wielkości gospodarstwa, kiedyś była jedna stawka dla wszystkich.

Na polskim rynku jest wiele firm oferujących różnego rodzaju ubezpieczenia obowiązkowe jak również dodatkowe. Ja jednak chciała bym się skupić na ubezpieczeniach społecznych a dokładnie ubezpieczeniach społecznych rolników. W naszym kraju rolnicy są traktowani bardzo ulgowo jeśli chodzi o ubezpieczenia. Moim zdaniem państwo zbyt wiele dopłaca do ubezpieczeń rolników. Ich składki są bardzo niskie obecnie jest to trochę poprawione gdyż wysokość składki zależy od wielkości gospodarstwa, kiedyś była jedna stawka dla wszystkich. Obecnie jest podział na trzy grupy hektarowe. Dobrze, że państwo chce pomagać choć według mnie stawka ubezpieczenia powinna być zwiększana co 10ha, a nie jak jest obecnie co 50ha. Dodatkową ulgą dla rolników jest płacenie składek co kwartał a nie co miesiąc jak jest w ZUS. Wacław Szubert wybitny specjalista w zakresie prawa ubezpieczenia społecznego i polityki społecznej użył refleksji, która jest aktualna do dziś: Zmiany społeczno-ustrojowe przeobrażają rolę ubezpieczeń. Ubezpieczenia społeczne nabierają odmiennej treści i stają wobec inaczej sformułowanych zadań, co nie może pozostać bez wpływu na formy działalności świadczeniowej. Ubezpieczenia są istotnym elementem współczesnych gospodarek rynkowych. Rozwój ubezpieczeń jest mocno powiązany z poziomem oraz tempem rozwoju gospodarczego. Ubezpieczenie to zawarcie umowy w celu zmniejszenia i rozprzestrzenienia ryzyka. Zgodnie z umową ubezpieczeniową ubezpieczający dostaje od ubezpieczonego stałą opłatę, tzw. składkę ubezpieczeniową i zobowiązuje się do zapłaty odszkodowania jeśli wystąpi określone zdarzenie. W okresach przeobrażeń utrzymanie zgodności między konstrukcją i wymiarem świadczeń a potrzebami, wymaga częstych reform i poprawek. Tak też ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników były wiele razy modyfikowane i zmieniane. Od 1977 roku rolnicy mają zapewnioną przyszłość, gdyż została wprowadzona ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników. Do tego czasu życie na wsi było bardzo trudne. Ciężko pracujący chłopi nie otrzymywali żadnych świadczeń, nie istniało żadne ubezpieczenie zapewniające im przyszły byt, czy odszkodowanie z tytułu wypadku. Nie stać ich było na leczenie, nie otrzymywali zasiłków chorobowych w razie choroby. Będąc spracowanymi, niedołężnymi starcami byli całkowicie uzależnieni od swych dzieci i ich rodzin. Gospodarstwa swe przekazywali w zamian za dożywotni deputat, który nie zawsze był realizowany przez następców. Byli właściciele gospodarstw mogli jedynie dochodzić swojego należnego deputatu na drodze sądowej. Jednak nie było ich stać na zakładanie spraw cywilnych. W rodzinach były nieporozumienia. Wielu starych ludzi przeżywało gehennę. Przepisy te ciągle były zmieniane i tak ustawę z 1977 roku zastąpiono ustawą z 1982 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Była ona bardzo krytykowana, miała wiele mankamentów jak np. brak stabilnych zasad finansowania, brak powiązania wysokości składki ubezpieczeniowej i okresu jej opłacania z wysokością świadczeń. Z rokiem 1991 w styczniu weszła w życie obowiązująca do dziś ustawa z 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników, jej uchwalenie stanowiło zakończenie procesu przeobrażeń społecznego ubezpieczenia rolników. Ubezpieczenia społeczne są zawsze ubezpieczeniami osobowymi i obowiązkowymi zaopatrzenia społecznego oraz opieki społecznej i przede wszystkim są instrumentem polityki socjalnej państwa. Stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje z mocy ustawy. Charakterystyczne cechy tych ubezpieczeń to cel społeczny i przymus. Ubezpieczenia te nie są obliczone na zysk lecz na realizację celu społecznego, jakim jest zapewnienie niezbędnych świadczeń. Przymus ubezpieczenia społecznego wynika z faktu, że nie wszyscy są odpowiednio przezorni. Przymus zapewnia powszechność tego ubezpieczenia oraz zapewnia zmniejszenie kosztów pomocy społecznej.
Moim zdaniem obowiązkowe ubezpieczenie jest konieczne, ponieważ jeszcze wiele osób w naszym społeczeństwie nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji jakie wynikają z braku ubezpieczenia. Wydaje się im, że będą zawsze zdrowi i silni, więc żadne świadczenia nie będą im nigdy potrzebne. Rolnicy posiadający mniejsze gospodarstwa mają możliwość ubezpieczenia się na wniosek, któro nie jest przymusem a jedynym warunkiem jest opłacanie składki. W ubezpieczeniu społecznym rolników wyodrębnia się ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie oraz ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego przysługują następujące świadczenia: jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym, zasiłek chorobowy oraz zasiłek macierzyński. Natomiast z ubezpieczenia emerytalno-rentowego przysługuje: emerytura lub renta rolnicza, renta rolnicza szkoleniowa, renta rodzinna, dodatki do emerytur i rent oraz zasiłek pogrzebowy. Z objęcia ubezpieczeniem wynikają prawa jak i obowiązki zarówno dla ubezpieczonego (rolnika, jego małżonka i domowników) jak również dla jednostek organizacyjnych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Rolnik jest zobowiązany do opłacania składek w terminie do końca pierwszego miesiąca każdego kwartału, natomiast Kasa Rolniczego Ubezpieczenie Społecznego zobowiązana jest do wypłacania świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników. Moim zdaniem od czasu obowiązkowych i dobrowolnych ubezpieczeń życie rolników uległo radykalnej zmianie. Ubezpieczeni rolnicy i ich rodziny mają darmowe leczenie szpitalne, dla ubezpieczonych są darmowe sanatoria, w których odbywa się rehabilitacja lecznicza. Chorym wypłacane są zasiłki chorobowe przez pół roku na podstawie zwolnień lekarskich a w przypadku dalszej niezdolności do pracy, zasiłki chorobowe są przedłużane o kolejny rok na podstawie orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy bądź orzeczenia Komisji Lekarskiej Kasy. Młodzi rolnicy mają ułatwiony start przy zakładaniu rodzin, ponieważ otrzymują zasiłki macierzyńskie na każde urodzone dziecko. W razie wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym, rolnik czy jego domownik ma prawo uzyskać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu. Po spełnieniu odpowiednich warunków jak np. ukończony wiek, ilość lat ubezpieczenia, przysługują świadczenia emerytalno-rentowe. Jest to zabezpieczenie do końca życia. Może wysokość rent i emerytur rolniczych nie jest na tyle wysoka aby żyć w komforcie, ale pozwala na stabilizację życiową. Po śmierci ubezpieczonego lub po śmierci emeryta-rencisty przysługuje zasiłek pogrzebowy, aby rodzina mogła godnie pochować zmarłego zgodnie z panującym w danym regionie obrzędem , tradycją. Reasumując, dobrze się stało, że wprowadzono ustawę o ubezpieczeniu społecznym rolników. Uważam, że jest ona zapewnieniem bytu rolników i ich rodzin, stwarza lepsze warunki życia. Zachęca młodych ludzi do prowadzenia gospodarstw rolnych, do pracy w rolnictwie. Dzięki rozwojowi wsi, będzie następował rozwój miast, gdyż miasto nie mogło by istnieć bez produkcji roślinnej i zwierzęcej na wsi.

Literatura

  1. Black John, Słownik ekonomii, Warszawa 2008;
  2. Jędrasik-Jankowska Inettta, Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2006r, ;
  3. Muszalski Wojciech, Ubezpieczenie społeczne, Warszawa 2004r.;
  4. Stelmachowski Andrzej, Prawo rolne, wyd. III, Warszawa 2006r. ;
  5. Szubert Wacław, Ubezpieczenie społeczne, Zarys systemu, Warszawa 1987r. ;
  6. Wierzbicka Ewa, Ubezpieczenia osobowe, Warszawa 2008r. Wykaz aktów prawnych:
  7. Ustawa z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, (Dz. U z 2008 r. Nr 50. poz. 291);