Anielka
Powieść,pierwodruk pt. Chybiona powieść w “Kurierze Warszawskim” w 1880, wydana w całości w 3. tomie Szkiców i obrazów Warszawa 1885. Utwór ukazuje dwór ziemiański w okresie pouwłaszczeniowym. Trduność związane z sytuacją ekonomiczną oraz nieudolnością właściciela folwarku,typowego przedstawiciela swojej klasy, próżniaka, lekkoducha i utracjusza, doprowadzają do ruiny majątku i rozkładu rodziny. Pzejmująca historia skonstrunowana jest z konsekwencją greckiej tragedii, okrutnym paradoksem losu jest jednak to, że za czyny dziedzica ponoszą karę jego żona i córka.
Powieść,pierwodruk pt. Chybiona powieść w “Kurierze Warszawskim” w 1880, wydana w całości w 3. tomie Szkiców i obrazów Warszawa 1885. Utwór ukazuje dwór ziemiański w okresie pouwłaszczeniowym. Trduność związane z sytuacją ekonomiczną oraz nieudolnością właściciela folwarku,typowego przedstawiciela swojej klasy, próżniaka, lekkoducha i utracjusza, doprowadzają do ruiny majątku i rozkładu rodziny. Pzejmująca historia skonstrunowana jest z konsekwencją greckiej tragedii, okrutnym paradoksem losu jest jednak to, że za czyny dziedzica ponoszą karę jego żona i córka. Najpierw chłopi podpalają dwór, a porzucona przez bawiącego w mieście ojca rodzina musi szukać schronienia w opuszczonym majątku połozonym w niezdrowej,bagnistej okolicy. Następnie matka wyjeżdża do Warszawy, chcąc u męża lub dalszych krewnych uzyskać środki na poprawę warunków bytu,i tam umiera. Wskutek ciężkich przejść psychicznych i złych warunków życia, nie mogąc znieść tułaczki,niedostatku o szoku wywołanego wiadomością o śmierci matki umiera tytułowa bohaterka.Narrator przyjmuje punkt widzenia bohatera, opisując wyarzenia ogladane oczami trzynastoletniej dziewczynki. Dzięki temu powieść jest znakomitym studium psychologicznym dziecka, zaś problematyka społeczna i ekonomiczna stanowiąca tło przedstawionej historii zyskała wymiar moralny. Tytułowa bohaterka przedwcześnie zyskuje wiedzę o zyciu, która przerasta jej wrażliwość i ytrzymałość psychiczną, przewyża bolesne rozczarowanie, konfrontując oficjalna etyke swego środowiska z jego praktyką życiową.