STOWARZYSZENIE NARODÓW AZJI POŁUDNIOWO - WSCHODNIEJ – GENEZA, CELE, ORGANIZACJE, WSPÓŁCZESNOŚĆ

[b]GENEZA:[/b] Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej jest to organizacja polityczno-gospodarcza. Przyczyną powołania Stowarzyszenia były napięcia między państwami regionu, mogące w każdej chwili przerodzić się w konflikt, a także rosnąca rola Japonii. Państwa uznały, że najlepszym sposobem rozwiązania tych konfliktów będzie powołanie organizacji międzynarodowej. W bliższej współpracy widziano także nadzieję na przyspieszenie rozwoju gospodarczego i osłabienie zależności gospodarczej od państw zachodnich. W Bangkoku 8 sierpnia 1967 roku ministrowie pięciu państw Azji Południowo-Wschodniej podpisali Deklarację.

[b]GENEZA:[/b] Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej jest to organizacja polityczno-gospodarcza. Przyczyną powołania Stowarzyszenia były napięcia między państwami regionu, mogące w każdej chwili przerodzić się w konflikt, a także rosnąca rola Japonii. Państwa uznały, że najlepszym sposobem rozwiązania tych konfliktów będzie powołanie organizacji międzynarodowej. W bliższej współpracy widziano także nadzieję na przyspieszenie rozwoju gospodarczego i osłabienie zależności gospodarczej od państw zachodnich. W Bangkoku 8 sierpnia 1967 roku ministrowie pięciu państw Azji Południowo-Wschodniej podpisali Deklarację. Tymi państwami byli: Filipiny, Indonezja, Malezja, Singapur, Tajlandia powołali do życia organizację jaką jest ASEAN. Siedzibą organizacji została Dżakarta. W późniejszych latach zaczęły dołączać inne państwa: Brunei (od 8 stycznia 1984), Wietnam (od 28 lipca 1995), Laos i Mjanma (od 23 lipca 1997), Kambodża (od 30 kwietnia 1999). [b]CELE:[/b] Deklaracja ASEAN stwierdza, że główne cele i zamiary stowarzyszenia to: o przyspieszanie wzrostu ekonomicznego, rozwoju socjalnego i kulturalnego w regionie: fundacja ma budować pokojową i dobrze współpracującą wspólnotę narodów południowoazjatyckich, o promowanie regionalnego pokoju i stabilizacji poprzez trwałe respektowanie sprawiedliwości i reguł prawa w stosunkach między krajami w regionie i dochowywanie zasad Karty Narodów Zjednoczonych, o promowanie aktywnej współpracy w dziedzinie ekonomicznej, społecznej, kulturalnej, technicznej i administracyjnej, o dostarczenie pomocy w sferze szkolenia i wyposażenia krajów regionu w dziedzinach: edukacja, technika, administracja, o współpraca w celu efektywniejszego wykorzystania rolnictwa i przemysłu oraz rozwoju handlu, o utrzymywanie współpracy z istniejącymi organizacjami międzynarodowymi o podobnych celach. Innymi celami ASEAN są: o rozwijanie współpracy politycznej, gospodarczej i kulturalnej; o przyspieszenie rozwoju gospodarczego państw członkowskich; o ustanowienie w regionie strefy pokoju i neutralności wolnej od wpływów mocarstw; o bliska współpraca z organizacjami regionalnymi o podobnych celach. ORGANY: o spotkanie Szefów Rządów – podejmuje najważniejsze decyzje i określa główne kierunki rozwoju organizacji; tematyka tych spotkań jest różnorodna, od energii, środowiska czy finansów po turystykę, naukę i technologię; o konferencje Ministerialne – najważniejszy organ obradujący regularnie, zbiera się raz w roku, w skład wchodzą ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, do kompetencji należy nadzorowanie prac niższych organów, a także akceptowanie i tworzenie nowych programów współpracy; o stała Komisja – organ kierujący działalnością organizacji między spotkaniami Konferencji i odpowiadający za utrzymanie stosunków z państwami i innymi organizacjami, składa się z ministra spraw zagranicznych kraju, w którym ma ona siedzibę (siedziba zmienia się co roku) oraz z ambasadorem pozostałych państw; o Sekretariat – organ administracyjny, na czele stoi Sekretarz Generalny, który sprawuje swoją funkcję przez 3 lata. [b]WSPÓŁPRACA:[/b] Współpraca polityczna. Głównym celem współpracy w tej dziedzinie jest przekształcenie regionu w strefę „pokoju, wolności i neutralności”, czyli obszaru wolnego od ingerencji mocarstw, gdzie rozwija się współpraca między państwami, szanowana jest ich integralność. Współpraca gospodarcza. W 1993 roku podpisano porozumienie o zniesieniu ceł we wzajemnych obrotach i utworzeniu strefy wolnego handlu. Dzisiaj w regionie ASEAN nadal funkcjonują inicjatywy o charakterze porozumienie o wolnym handlu: jedną stroną jest ASEAN jako ugrupowanie, drugą indywidualne kraje trzecie, takie jak Chiny, Japonia czy Indie. Zwłaszcza w latach 2004 i 2005 nasiliły się debaty na temat regionalnych porozumień handlowych. Singapur podpisał porozumienie o utworzeniu strefy wolnego handlu z Jordanią (2004 r.), z Koreą Płd. (2005 r.) i rozpoczął negocjacje z Bahrajnem, Egiptem, Pakistanem, Kuwejtem, Katarem, Sri Lanką (a spoza regionu z Panamą). Malezja podpisała w grudniu 2005 r. porozumienie z Japonią. Z kolei Filipiny i Tajlandia rozpoczęły negocjacje z tym krajem, co będzie skutkowało zacieśnieniem więzi między Japonią a ASEAN. Równocześnie rozważa się możliwość utworzenia strefy wolnego handlu między Japonią i ASEAN, jako ugrupowaniem do 2010 r. Dużym osiągnięciem współpracy gospodarczej było także powołanie systemu rezerw żywnościowych, który ma przeciwdziałać niekorzystnym zjawiskom na rynku żywności. Państwa ASEAN blisko współpracują ze sobą także przy poszukiwaniu i wydobyciu surowców mineralnych, zwłaszcza ropy naftowej. Organizacja rozwija także współpracę gospodarczą z innymi państwami (np. ASEAN + 3 – forum współpracy państw ASEAN z Japonią, Koreą Południową i Chinami). ASEAN utrzymuje stosunki z takimi państwami, jak Chiny, Japonia, Indie, Stany Zjednoczone, Rosja, a także z Unią Europejską. Doświadczenie pokazuje, że współpraca z międzynarodowymi partnerami w różnych częściach świata przynosi zazwyczaj obopólne korzyści. Umożliwia bowiem wzajemne zrozumienie oraz skuteczne rozwiązywanie wspólnych problemów.