Prawa Autorskie- międzynarodowe i krajowe (XIX w. pierwsze normy międzynarodowe) Prawa własności przemysłowej- krajowe (XX w. prawa państw) Patent w Polsce 20lat, Niemcy 10, WB 60, USA nieograniczone Konwencja Berneńska 1886r, traktat Wipo 1906r (uzupełnienie, organizacja wyspec przy ONZ) Ten zakres obejmuje sposób wyrażania, a nie idee, procedury, metody działania czy formuły matematyczne. Precyzuje co tej ochronie podlega = Kategorie:

1. Książki, broszury i pisma
2. Odczyty, przemówienia, kazania (oprócz mowy sądowej i politycznej)
3. Dzieła i muzyka dramatyczna
4. Dzieła choreograficzne i pantomimy (układ na piśmie lub w inny sposób)
5. Utwór muzyczny ze słowami/bez
6. Utwór rysunkowy, malarski, architektoniczny, rzeźby, ryty, litograficzne
7. Mapy geogr, plany, szkice i wyroby plastyczne dotyczące geografii, topografii i urbanistyczne
8. Tłumaczenia, antologie, układy muzyczne, przeróbki, zbiory utworów
9. Fotografia i film
10. Programy komputerowe
11. Zbiory danych stanowiących wytwór intelektu Wyjątek wynika z prawa krajowego (do jednego warto przystąpić, a do innego nie) Wyjątek: przenoszenia praw do danego utworu do innej osoby (sprzedanie/ użyczenie) Prawo autorskie – 1994r przedmiot ochrony: przejaw działalności twórczej o charakterze indywid i trwałym, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia Prawo krajowe:
12. Utwory plastyczne
13. Utwory wyrażone słowami, symbolami matematycznymi i znakami graficznymi
14. Utwory fotograficzne
15. Utwory lutnicze (akustyczne, np. skrzypce)
16. Utwory wzornictwa przemysłowego
17. Utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne
18. Muzyczne i słowo muzyczne
19. Choreograf, sceniczne, sceniczno-muzyczne, muzyczne, słowno- muzyczne, pantomimiczne
20. Utwory audiowizualne w tym film WYJĄTKI: akty normatywne i ich urzędowe projekty (ustawy), urzędowe dokumenty materiały, znaki i symbole, opublikowane opisy patentowe/ ochronne, proste info prasowe Ochrona : prawo własności przemysłowej, ochrona praw autorskich. Która ustawę stosować? LEX SPECIALIS DE ROGAT LEGI GENERALI : prawo szczególne uchyla prawo ogólne . Najpierw stosujemy prawo własności przemysłowej później szersze , czyli autorskie, później cywilne, konstytucyjne. -ochronie podlega utwór, którego twórca/współtwórca to obywatel Pl /UE /EOG (E. Obszar Gosp) -dotyczy utworów opublikowanych po raz pierwszy na terenie RP, w j. pl, -dotyczy utworów których ochrona została zapewniona przez umowy międzynarodowe (jeden spełniony i dzieło już podlega prawu aut) Co nie podlega ochronie praw autorskich w pl? Akty normatywne i ich urzędowe projekty, urzędowe dokumenty, materiały znaki i symbole, strategie, uchwały: wydane w świetle prawa, można je cytować, proste informacje prasowe (musi być nieocenna, dziś będzie deszcz/ ulewny deszcz), opisy patentowe (dokument potwierdzający opatentowanie, tabliczka informacyjna, instrukcja obsługi) Autor- Twórca : jej nazwisko uwidoczniono w tym charakterystycznie na utworze/podano do publicznej wiadomości w inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu Producent lub wydawca w następującym przypadku: -publikacja publicznej encyklopedii/słownika (prawo do poszczególnych haseł należy do ich twórców) -gdy twórca nie jest znany do czasu jego ujawnienia się -jeżeli twórca przekazał swoje prawa autorskie Pracodawca- utwór powstał w ramach stosunku pracy, a w ustawie lub umowie nie wynika, że prawo autorskie nie należy się pracownikowi org. zbiorowego zarządzania prawami autorskimi: twórca nieznany, praw autorskich nie wykonuje, gdy twórca przekazał swoje prawa Prawo osobiste: prawo do autorstwa utworu, oznaczenia go nazwiskiem, nienaruszalności treści i formy, do jego rzetelnego wykorzystania (nie można przerabiać jak został już opubl), do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, do nadzoru nad sposobem wykorzystania utworu
    Prawo majątkowe: prawo do korzystania, rozporządzania utworem, pobieranie wynagrodzenia, opracowania/zwielokrotnienia utworu, możliwość przekazania w spadku, zawodowej odsprzedaży Czas trwania: za życia autora. Po śmierci 70 lat, od śmierci twórcy/ostatniego współtwórcy, gdy twórca nie jest znany: od daty pierwszego rozpowszechnienia lub od daty ustalenia praw aut do utworu, w odniesieniu do utworu audiowizualnego (tez 70 od śmierci najpóźniej zmarłej z następujących osób: scenarzysty, autora dialogów, reżysera, kompozytora muzyki do filmu). Utwory odcinkowe: czas liczony od każdego odcinka. Prawa własności przemysłowej Wynalazek: dzieło nowe, bez względu na dziedzinę techniki posiada odpowiedni poziom wynalazczy i nadaje się do stosowania przemysłowego Wyjątki co nie jest wynalazkiem:

1. Odkrycia, teorie naukowe i metody matematyczne
2. Wytwory o charakterze estetycznym
3. Plany, zasady, metody działania w teoriach rozwoju politycznego i ekonomicznego oraz w teorii gier (działalności umysłowej lub gospodarczej)
4. Wytwory, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnym znanych i akceptowanych w zasad nauk
5. Programy do maszyn cyfrowych (komputerowe)
6. Przedstawienie informacji Co jest wynalazkiem, ale nie ma ochrony patentowej:
7. Wynalazki, których wykorzystywanie nie jest sprzeczne z prawem, ale może naruszać normy etyczne lub moralne
8. Odmiany roślin i rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby uprawy/hodowli z wyjątkiem upraw/hodowli mikrobiologicznej
9. Sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi, terapeutycznymi oraz diagnostyka Wynalazki tajne: dotyczące obronności, bezp p. (sposoby prowadzenia walki, rodzaje wyposażenia wojska lub służb specjalnych, stanowi tajemnicę państwową) Ochrona wynalazków: 1) patent- prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy, zawodowy na obszarze RP, obejmuje elementy objęte zastrzeżeniami patentowymi. Obowiązuje 20lat jest zbywalny i dziedziczny 2) Prawa ochronne dot. produktów leczn, i środków ochrony roślin (zakres wynikający z prawa UE) 3) Licencje - umowy pisemne przenoszące prawa do wynalazku (umowa pełna) lub określają sposób korzystania z wynalazku (umowa ograniczona) 4) sublicencja- możliwość przenoszenia praw licencyjnych na kolejne podmioty 5) licencja przymusowa – zezwolenie urzędu pat. na korzystanie z wynalazku innej osoby gdy: a)jest konieczne dla usunięcia zagrożenia bezp. p. szczególnie w dziedzinie ochrony życia, środowiska, obronności, porządku publ. b) patent jest nadużywany przez uniemożliwienie korzystania -niezbędne dla zaspokojenia potrzeb rynku krajowego/ wymaga tego interes publiczny: a wyrób jest niedostępny dla społ. w dost. ilości, jakości, po zawyżonych cenach c) uprawniony do korzystania z patentu uniemożliwia zawarcie umowy licencyjnej służącej do zaspokojenia potrzeb rynku krajowego dot. innego wynalazku Unieważnienie patentu: w całości /części na wniosek każdej osoby mającej interes prawny (wykaże że nie spełnione ustawowe wymogi), na wniosek prezesa urzędu pat/prokuratora gen Wygaśnięcie patentów: upływ czasu na jaki został udzielony, zrzeczenie się, nie wniesienie opłaty pat, trwała utrata możliwości korzystania z wynalazku (niedostępność materiału biol, z którego wytwarzany, niemożność odtworzenia)

Wzór użytkowy- nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym dotyczące kształtu lub zestawienie przedmiotu o trwałej postaci (np. długopis, laptop- zamykanie/otwieranie) Ochron, prawa ochronne: jak w patencie jest 10 lat Wzór przemysłowy – nowa i indywidualna postać dzieła lub jego części nadana w szczególności przez cechy: kształty, konturów, strukturę, kolor itd. (np. wygląd butelki) Ochrona: prawa rejestrowe (jak w patencie) 10 lat Znaki towarowe- każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny jeśli nadaje się do odróżnienia towarów firm (wyraz, układ kolorów, rysunku, forma przestrzenna) Szczególne: wspólny znak towarowy –używa organizacja reprezentująca zrzeszone podmioty, wspólny znak towarowy gwarancyjny –przedsiębiorcy stosujący się do regulaminu znaku ustalonego przez daną org, która sama go nie używa (np. znak jakości ISO) Ochrona BEZTERMINOWA Oznaczenie geograficzne –najczęściej słowne odnoszące się w większym/mniejszym stopniu do nazwy miejsca i miejscowości, regionu, kraju, identyfikują towar jako pochodzący z danego obszaru jeżeli określona opinia o towarze wynika przede wszystkim z miejsca jego tworzenia Topografia układów scalonych- układy, w których min 1 element jest aktywny Ochrona bezterminowa, ale nie obowiązuje od wprowadzenia topografii na rynek nie minęło więcej niż 15 lat; niewykorzystywana do handlu