Wojewoda odpowiada za wykonywanie polityki Rady Ministrów w województwie. Sprawuje on nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków na zasadach określonych w ustawach regulujących funkcjonowanie samorządów gmin, powiatów i województw. Jest to terenowy organ administracji rządowej i zwierzchnik zespolonej administracji rządowej. Obecnie pozycję organizacyjno-prawną wojewody reguluje Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie .Osoba, która może być powołana na stanowisko wojewody musi spełniać następujące warunki:

• posiadać obywatelstwo polskie,
• posiadać tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny,
• posiadać 3-letni staż pracy w zakresie kierowania zespołami ludzkimi,
• nie być osobą skazaną prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,
• korzystać z pełni praw publicznych,
• cieszyć się nieposzlakowaną opinią . Do kompetencji wojewody należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie nie zastrzeżone na rzecz innych organów tej administracji. Wykonuje on swoje zadania przy pomocy wicewojewody, którego powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody. W myśl artykułu trzeciego wymienionej Ustawy, o wojewodzie i administracji rządowej w województwie osoba na takim stanowisku jest: przedstawicielem Rady Ministrów w województwie, zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie, organem rządowej administracji zespolonej w województwie, organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności, organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji, reprezentantem Skarbu Państwa, organem wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego. Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej . Rozdział 2 Ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o administracji rządowej w województwie jest całkowicie poświęcony urzędowi Wojewody, określa zakres jego obowiązków i kompetencji. Wojewoda wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego. Regulują to ustawy odrębne od wymienionej. Ważnym dokumentem dotyczącym tych kompetencji jest Ustawa o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 sierpnia 2002 r. Do obowiązków wojewody należy podanie do publicznej wiadomości przez rozplakatowanie w miejscach publicznych, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze, rozporządzenia Prezydenta RP o wprowadzeniu stanu wojennego oraz innych aktów prawnych dotyczących tego stanu . W czasie stanu wojennego wojewoda kieruje realizacją zadań obronnych i obroną cywilną na terenie województwa. Do tych zadań w szczególności należy:
• ocena zagrożenia,
• wprowadzenie ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela oraz łagodzenie i uchylanie tych ograniczeń, w zakresie nienależącym do właściwości innych organów,
• występowanie z wnioskami do właściwych organów o wprowadzenie ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela, jak również o ich złagodzenie lub uchylenie,
• określanie zadań wynikających z przepisów stanu wojennego,
• koordynacja i kontrola działalności organów władzy publicznej, przedsiębiorców oraz innych jednostek organizacyjnych działających na obszarze województwa,
• możliwość nakładania zadań i nakazu jednostkom samorządu terytorialnego dokonywania określonych wydatków . Wojewoda może wystąpić z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o zawieszenie organów gminy powiatu lub samorządu województwa jeżeli nie wykazują one dostatecznej skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych lub w realizacji działań wynikających z przepisów o wprowadzeniu stanu wojennego . Do wojewody należy kierowanie sprawami obronności w województwie. Wykonuje on zadania takie jak:
• określanie szczegółowych kierunków działania dla kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży, organów administracji niezespolonej oraz jednostek samorządu terytorialnego w zakresie realizacji zadań obronnych,
• kierowanie realizacją przedsięwzięć związanych z podwyższaniem gotowości obronnej państwa wykonywanych przez starostów, wójtów lub burmistrzów, przedsiębiorców oraz inne jednostki organizacyjne i organizacje społeczne mające swoją siedzibę na terenie województwa,
• koordynowanie przedsięwzięciami niezbędnymi dla zabezpieczenia mobilizacji jednostek wojskowych i wykonywania świadczeń na rzecz obrony,
• kierowanie realizacją przedsięwzięć związanych z przygotowaniem stanowisk kierowania dla organów terenowych,
• organizowanie wykorzystania miejscowych sił i środków na potrzeby obronności państwa i obszaru województwa, w tym ochrony ludności oraz dóbr materialnych i kultury przed środkami rażenia, jak również niesienia pomocy poszkodowanym,
• kontrola i ocena wykonywania zadań obronnych przez organy, podmioty, jednostki organizacyjne i organizacje,
• organizowanie edukacji społeczeństwa dotyczącej przygotowania obronnego oraz prowadzenia szkolenia i ćwiczeń obronnych . Wojewoda jest również organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie województwa. W tym zakresie do kompetencji wojewody należy przede wszystkim:
• kierowanie monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie województwa,
• realizowanie zadań z zakresu planowania cywilnego,
• zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu zarządzania kryzysowego,
• wykonywanie przedsięwzięć wynikających z dokumentów planistycznych wykonywanych w ramach planowania operacyjnego realizowanego w województwie,
• zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym,
• organizacja wykonywania zadań z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej .

Wojewoda jako zwierzchnik zespolonej administracji rządowej kieruje nią i koordynuje jej działalność, zapewnia warunki do skutecznego jej działania. Jest organem mającym bardzo istotne działanie w dziedzinie obronnej. Posiada on szereg kompetencji, dzięki którym koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego.

BIBLIOGRAFIA:

1. Ustawa o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 sierpnia 2002 r.
2. Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie z dnia 23 stycznia 2009 r.
3. Ustawa o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007 r.