Konstytucja Kwietniowa

Rozdział I – “Rzeczpospolita Polska” Składa się z 10 artykułów, nazywanych “dekalogiem” – zawierającym ogólne założenia ideowo-organizacyjne, na których opierała się konstrukcja życia państwowego. “Dekalog” był manifestem odejścia od głównych zasad konstytucji marcowej. Rozdział II – “Prezydent” Prezydent otrzymał władzę zwierzchnią względem parlamentu i rządu – jednolitą i niepodzielną, był “odpowiedzialny przed Bogiem i historią”. Mógł mianować premiera i ministrów, zwoływać i rozwiązywać Sejm i Senat, wyznaczać terminy ich sesji, powoływać 1/3 senatorów.

Rozdział I – “Rzeczpospolita Polska” Składa się z 10 artykułów, nazywanych “dekalogiem” – zawierającym ogólne założenia ideowo-organizacyjne, na których opierała się konstrukcja życia państwowego. “Dekalog” był manifestem odejścia od głównych zasad konstytucji marcowej. Rozdział II – “Prezydent” Prezydent otrzymał władzę zwierzchnią względem parlamentu i rządu – jednolitą i niepodzielną, był “odpowiedzialny przed Bogiem i historią”. Mógł mianować premiera i ministrów, zwoływać i rozwiązywać Sejm i Senat, wyznaczać terminy ich sesji, powoływać 1/3 senatorów. Rozdział III – “Rząd” Rząd (mianowany przez prezydenta) posiadał tzw. domniemanie kompetencji, czyli kierował sprawami niezastrzeżonymi dla innych organów władzy. Rozdział IV – “Sejm” Czynne prawo wyborcze w wyborach do Sejmu przysługiwało po ukończeniu 24 lat, zaś bierne (prawo wybieralności) po ukończeniu 30 lat. Wybory do Sejmu czteroprzymiotnikowe: powszechne, tajne, bezpośrednie i równe, ale już nie proporcjonalne. Kadencja izby – 5 lat. Sesja Sejmu skrócona do 4 miesięcy. Rozdział V – “Senat” Konstytucja przyznała nowe uprawnienia Senatowi – udział (jednak bez prawa do zapoczątkowania) w uchwalaniu wotum nieufności rządowi lub ministrowi, uchylanie zarządzeń wprowadzających stan wyjątkowy. Rozdział VI – “Ustawodawstwo” Konstytucja kwietniowa ograniczała uprawnienia obu izb parlamentu w dziedzinie ustawodawstwa, dodatkowo weto zawieszające prezydenta. Rozdział VII – “Budżet” Utrzymano postanowienia noweli sierpniowej, z tym, że terminy zostały skrócone do 4 miesięcy. Rozdział VIII – “Siły zbrojne” Prezydent wydawał dekrety o organizacji dowództwa sił wojskowych i decydował o użyciu wojska do obrony kraju. Rozdział IX – “Wymiar sprawiedliwości” Władzę sądowniczą sprawować miały niezawisłe sądy, złożone z nieusuwalnych sędziów, których mianował prezydent. Rozdział X – “Administracja państwowa” Określenie struktury samorządu terytorialnego – trójszczeblowość: poziom wojewódzki, powiatowy i gminny. Rozdział XI – “Kontrola państwowa” Najwyższa Izba Kontroli została podporządkowana prezydentowi, który mianował jej prezesa, a na jego wniosek i z jego kontrasygnatą także pozostałych członków kolegium NIK-u. Rozdział XII – “Stan zagrożenia państwa” Rozróżnienie stanu wyjątkowego od stanu wojennego. W czasie tego drugiego prezydent mógł wydawać dekrety, których przedmiotem mogły być wszystkie dziedziny z wyjątkiem zmiany konstytucji. Rozdział XIII – “Zmiana konstytucji” Prezydent mógł zastosować weto zawieszające o wyjątkowo długim okresie, ponowne rozpatrzenie wniosku musiało nastąpić dopiero w następnej kadencji parlamentu.