Obywatelstwo polskie i unijne.

1. Istota obywatelstwa.

2. Obywatelstwo polskie i unijne.

3. Społeczeństwo obywatelskie.

4. Obywatelskie nieposłuszeństwo.

5. Istota obywatelstwa. Art. 34 KRP – obywatelstwo polskie nabywa się przez urodzenie z rodziców będących obywatelami polskimi. Inne przypadki nabycia obywatelstwa polskiego określa ustawa.

1. obywatelstwo – więź prawna łącząca jednostkę z państwem. Objawia się ono poprzez funkcjonowanie systemu obustronnych praw i obowiązków: obywateli wobec państwa i państwa w stosunku do obywateli.
2. obowiązki obywatela: art. 82-86 KRP, prawa obywatela: art. 30-76 KRP.
3. nabycie obywatelstwa: a) tzw. prawo krwi – stosowane w większości współczesnych państw; dziecko nabywa obywatelstwo rodziców bez względu na miejsce urodzenia, b) tzw. prawo ziemi – nabycie obywatelstwa następuje z chwilą urodzenia na terytorium państwa oraz gdy dziecko zostaje tam znalezione, a jego rodzice są nieznani.
4. uzyskanie obywatelstwa może nastąpić w wyniku decyzji odpowiedniego organu państwowego lub oświadczenia złożonego przez jednostkę – tzw. opcja: a) naturalizacja – to wydanie decyzji o nadaniu obywatelstwa, np. w przypadku odpowiednio długiego czasu przebywania cudzoziemca na terytorium danego kraju, b) opcja – dotyczy sytuacji, gdy np. małżonkowie są obywatelami różnych państw lub gdy człowiek musi wybrać jedno z przysługujących mu obywatelstw.

2. Obywatelstwo polskie i unijne.

1. obywatelstwo polskie – nabywa się przez urodzenie (art. 34) oraz w drodze naturalizacji cudzoziemca w wyniku decyzji prezydenta (art. 137),
2. w naszym kraju przyjęto następujące zasady: a) obywatelstwo polskie nabywa osoba, której przynajmniej jedno z rodziców było obywatelem polskim w chwili jej urodzenia, b) zawarcie małżeństwa przez obywatela polskiego z cudzoziemcem nie powoduje zmian obywatelstwa żadnego z małżonków, c) nadanie obywatelstwa polskiego rodzicom powoduje uzyskanie go przez dzieci pozostające pod ich opieką rodzicielską (dziecko powyżej 16 - zgoda)
3. obywatelstwo unijne – ustanowiono Traktatem z Maastricht (1992). Polacy uzyskali obywatelstwo unijne z chwilą wstąpienia polski do UE.
4. przywileje obywatelstwa UE: a) prawo do korzystania z opieki dyplomatycznej i konsularnej państwa członkowskiego UE, b) możliwość swobodnego poruszania się na obszarze UE, c) prawo do zamieszkania w dowolnym kraju członkowskim, d) możliwość podjęcia legalnej pracy, e) prawo do udziału w wyborach deputowanych do PE, f) prawo do udziału w wyborach lokalnych w kraju zamieszkania, g) możliwość składania petycji do PE, h) obywatelstwa unijnego nie można się zrzec.

3. Społeczeństwo obywatelskie.

1. oznacza zbiorowość obywateli albo grup społecznych podejmujących z własnej inicjatywy działania niezależnie od władzy państwowej,
2. to możliwość działania organizacji, instytucji i ruchów społecznych,
3. istota funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego: a) świadomość obywateli – są podmiotem a nie przedmiotem prawa, b) niezależność od władzy – swobodna wymiana poglądów, c) zdolność do samoorganizacji – zrzeszanie się w różnych formach, d) wysoka aktywność społeczna – samorządy, organizacje pozarządowe, e) realizacja zasady subsydiarności (pomocniczości).

4. Obywatelskie nieposłuszeństwo.

1. nieposłuszeństwo obywatelskie – polega na świadomym publicznym działaniu sprzecznym z obowiązującymi przepisami, podejmowanym w imię ochrony dobra ogółu i osiągnięcia rezultatu istotnego społecznie,
2. najczęściej przyjmuje postać aktywnych, pokojowych i świadomie łamanych norm prawnych, np. poprzez blokadę robót budowlanych zagrażających środowisku naturalnemu lub bierny opór – odmowa wykonania uznanych za niesprawiedliwe nakazów władzy, np. niepłacenie podatków (tzw. szara strefa, Dolina Rospudy – obwodnica Augustowa),
3. cel – zmiana prawa.