Przestępczość zorganizowana

Obecnie coraz częściej słyszy się o wykrywanych przestępstwach, których dopuszczają się nie tylko zwykli ludzie, ale również osoby mające związek z polityką, spółkami państwowymi. Ludzie dopuszczają się takich czynów głównie z chęci szybkiego zysku. Aby ten zysk osiągnąć, potrafią gnębić, stosować przemoc fizyczną, ale również są w stanie dopuścić się korupcji etc. Wszelkie działanie związków przestępczych, które zorganizowane są z chęci zysku dla wykonywania ciągłych i różnorodnych przestępstw, mające w założeniu terror, korupcję, szantaż, a celem, których jest wprowadzenie nielegalnych zysków w oficjalny obrót gospodarczy, nazywa się przestępczością zorganizowaną.

Obecnie coraz częściej słyszy się o wykrywanych przestępstwach, których dopuszczają się nie tylko zwykli ludzie, ale również osoby mające związek z polityką, spółkami państwowymi. Ludzie dopuszczają się takich czynów głównie z chęci szybkiego zysku. Aby ten zysk osiągnąć, potrafią gnębić, stosować przemoc fizyczną, ale również są w stanie dopuścić się korupcji etc. Wszelkie działanie związków przestępczych, które zorganizowane są z chęci zysku dla wykonywania ciągłych i różnorodnych przestępstw, mające w założeniu terror, korupcję, szantaż, a celem, których jest wprowadzenie nielegalnych zysków w oficjalny obrót gospodarczy, nazywa się przestępczością zorganizowaną. W nowej rzeczywistości polityczno- społecznej nie wykształcił się jeszcze nowy system wartości. Idea bogacenia się ma dla człowieka ogromną siłę przyciągania. Czynność bogacenia się staje się wartością bezpośrednią, wartością samą w sobie. Obsesyjnej zachłanności towarzyszy patologiczna zawiść, że inni mają więcej, lepiej, inaczej. Chciwość i zawiść są silnymi emocjami; upośledzają ludzką inteligencję, rodzą stresy i frustracje, prowokują patologiczne formy zachowań. Ludzie powodowani zachłannością i zawiścią tracą zdolność widzenia rzeczy takimi, jakimi są w rzeczywistości, popełniają błędy, pozorne sukcesy zamieniają w ostateczne niepowodzenia. Irracjonalność działań ludzkich występuje na każdym stopniu hierarchii społecznej. Wskazane okoliczności powodują, iż pojawiły się nowe zjawiska kryminalne ze względu na rozmiary, charakter i powiązania międzynarodowe. Z punktu widzenia ogólnej teorii systemów przestępczość, zwłaszcza przestępczość zorganizowaną, należy zaliczyć do czynników entropijnych w społeczności ludzkiej, to znaczy do takich czynników, które wprowadzają chaos. Naruszają bowiem równowagę systemów społecznych i często w wysokim stopniu zakłócają ich spójność, przyczyniają się do destabilizacji. Działają wbrew ładowi społecznemu i to zarówno pod względem gospodarczym, prawnym, jak i moralnym. Istnieją grupy przestępcze słabo, średnio i wysoko zorganizowane. W różnych regionach świata, krajach i częściach krajów ma ona w rzeczywistości odmienne przejawy. Na podstawie badań kryminologicznych opracowano kryteria charakterystyczne dla przestępczości zorganizowanej, które są w sposób dynamiczny od siebie uzależnione. Z tego punktu widzenia przestępczość zorganizowana stanowi proces przebiegający w obrębie procesów społecznych. Organizacje przestępcze znajdują się w ustawicznym procesie powstawania i rozwiązywania. Przestępczość zorganizowana stanowi rdzeń przestępczości, wokół którego powstają inne jej rodzaje. Otacza ją przestępczość towarzysząca. Grupa kryminalna powstaje w celach świadczenia nielegalnych usług, produkcji, transportu i dystrybucji nielegalnych towarów. Stanowi solidarną wspólnotę interesów o wzajemnej zależności, współdziałającą dla wspólnego zysku i pomocy. Dąży do osiągania ekonomicznego zysku, władzy oraz statusu i jest zespolona poczuciem przynależności, zagrożeniem przemocy i jej stosowania. W obrębie każdej grupy kryminalnej istnieje strategiczne i taktyczne planowanie, racjonalne działanie i podział ról (podział pracy). Każdy członek grupy specjalizuje się w określonych działaniach w zakresie planowania i wykonania. Przestępczość zorganizowana ma charakter międzynarodowy, wykazuje dużą ruchliwość ponadregionalną. Wykorzystuje nowoczesne środki komunikacyjne i porozumiewania się: przetwarzanie danych, radio, połączenia lotnicze. Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej uważa, że przestępczość zorganizowana jest to każdy związek osób, który prowadzi, w skali międzynarodowej, sprzeczne z prawem działania w celu osiągania zysków, wykraczające poza granice. Jest to interesująca definicja, gdyż przywiązuje wagę do globalizacji działań karalnych. Jest jednak zawężona, ponieważ podkreśla zbyt mocno aspekt międzynarodowy. Przestępczość zorganizowana istnieje również w poszczególnych krajach bez powiązań międzynarodowych. Przestępczość zorganizowana to planowe, określone dążeniem osiągnięcia zysku bądź władzy, popełnianie przestępstw, które pojedynczo i w całości mają duże znaczenie, gdy więcej niż dwóch uczestników, przy podziale pracy, współdziała przez dłuższy lub nieograniczony czas: a) przy wykorzystaniu przemysłowych bądź handlowych struktur, b) przy użyciu przemocy lub innych środków zastraszania, c) przy wywieraniu wpływu na politykę, środki masowego przekazu, administrację, wymiar sprawiedliwości i gospodarkę. Wymieniona grupa robocza stwierdziła występowanie zorganizowanej przestępczości w następujących dziedzinach przestępczości: handel narkotykami i ich przemyt, handel bronią i jej przemyt, przestępczość związana z życiem nocnym (sutenerstwo, prostytucja, handel żywym towarem, nielegalne gry hazardowe), wymuszanie haraczy za ochronę, nielegalne pośrednictwo pracy i zatrudnienie, nielegalna imigracja, fałszerstwo znaków firmowych (piractwo rynkowe), przemyt złota, oszustwa w zakresie lokat kapitału, oszustwa dotyczące subwencji i uchylanie się od opłat celnych, fałszerstwa i nadużycia w bezgotówkowych środkach płatniczych, produkcja i puszczanie w obieg fałszywych pieniędzy, przerzut wysokowartościowych samochodów i ładunków (w tym morskich i kontenerowych), oszustwa ubezpieczeniowe, kradzieże z włamaniem do mieszkań. Nowsze badania kryminologiczne wykazują pewne charakterystyczne cechy przestępczości zorganizowanej. Są nimi: złożone, międzynarodowe organizacje sprawców o coraz wyższej jakości struktury i zamaskowania; coraz większy profesjonalizm sprawców, głęboka konspiracja i stosowanie najnowocześniejszych środków komunikacji; różnorodne metody przemytu w warunkach swobody w ruchu osobowym i towarowym; gotowość użycia przemocy i rygorystyczne jej stosowanie. Ważnym czynnikiem utrudniającym zwalczanie przestępczości zorganizowanej jest wywieranie wpływu na władze. Oddziaływania te są skierowane na następujące władze: policyjne i porządkowe, przemysłowe i budowlane, imigracyjne i celne, wydające zezwolenia na prowadzenie samochodów i dopuszczenie ich do ruchu, finansowe i podatkowe, prokuraturę, biura meldunkowe.O ile pojęcie przestępczości zorganizowanej od lat kojarzy się z państwami takimi jak Stany Zjednoczone czy Włochy, o tyle dzisiaj te słowa straciły zupełnie na aktualności. Zjawisko to rozprzestrzenia się na całym świecie. Dotyka zarówno kraje rozwinięte, m.in. Europę Zachodnią, jak i kraje rozwijające się, m.in. Amerykę Łacińską, Azję11. Próbując scharakteryzować pojęcie ze względu na występowanie zjawiska na świecie, trzeba byłoby zrobić bardzo szeroką charakterystyką tego zjawiska na każdym kontynencie, w każdym kraju, a najlepiej jeszcze ze względu na jeszcze mniejsze jednostki terytorialne. Fakty są takie, że w poszczególnych krajach przestępczość zorganizowana ma różny charakter. Różnice te spowodowane są lokalnymi uwarunkowaniami, które warunkują sposoby oraz obszary działań przestępczych12. Mówi się, że obecnie najbardziej zagrożonym terytorium na istnienie przestępczości zorganizowanej jest Europa Środkowa- Wschodnia. Rejon ten dopiero niedawno odzyskał swoją autonomiczność (bądź wciąż o nią walczy), skutkiem czego był momentalny wzrost przestępczości. Systemy prawne, które dopiero są udoskonalane, cały charakter odbudowy rejonu sprzyja rozwojowi przestępczości zorganizowanej. W chwili obecnej przestępczość zorganizowana, szczególnie w tych miejscach, w których zauważalna była już dawno, zdaje się przybierać charakter międzynarodowy. Osoby, które dopuszczają się takich zjawisk w jednym miejscu, kuszone możliwością np. zarobku, rozwijają swą przestępczą działalność na inne miejsca, tworząc całe sieci przestępcze. Istnieją rejony świata, które specjalizują się w przestępczości zorganizowanej. Ze względu na większe terytoria, główne okręgi to:Stany Zjednoczone: La Cosa Nostra, skupiająca około pięć tysięcy członków; Kolumbia: Kartel Cali, Cartel del Norte del Valle; narkobiznes- handel narkotykami, pranie brudnych pieniędzy;Nigeria: oszustwa, przemyt kart bankomatowych, przemyt narkotyków; Japonia: Yakuza, licząca ok. dwa i pół grup skupiających ok sto tysięcy członków, trudniących się w przestępczości narkotykowej, handlem dziećmi, kasynami gier, a także przestępczość gospodarcza, ściąganie haraczy, nielegalny handel bronią; Chiny i Tajwan: Chińskie Triady, obejmujące kilkaset grup przestępczych o zróżnicowanej liczbie członków, trudniące się w przestępczości narkotykowej, praniu brudnych pieniędzy, przestępczości gospodarczej, handlu ludźmi; Kraje byłego ZSRR: zorganizowane grupy przestępcze posługujące się językiem rosyjskim, w ilości ok dwustu do trzystu grup; grupy te zajmują się nielegalnym handlem bronią, przestępczością gospodarczą, praniem brudnych pieniędzy, szeroko rozumianym przemytem, handlem ludźmi, fałszerstwami środków płatniczych. Przepis dotyczący przestępczości zorganizowanej jest niedoprecyzowany i wymaga szeregu uzupełnień. Brakuje w Kodeksie Karnym legalnej definicji przestępczości zorganizowanej i pokrewnych jej określeniom. Zmieniające się realia gospodarczo - polityczne i coraz większa „śmiałość” ze strony przestępców powoduje, iż niezbędne jest ciągłe uzupełnianie i udoskonalanie zarówno przepisów jak i realnych form walki z przestępczością zorganizowaną.