Historia integracji europejskiej

Historia integracji europejskiej Pierwsze próby integracji europejskiej pojawiają się już w czasach starożytnych, kiedy to państwa, narody i cywilizacje spotykały się ze sobą. Jednak spotkania te miały charakter bardziej przypadkowy i żywiołowy a formą tych stosunków międzynarodowych najczęściej była wojna. Kolejną formą stosunków międzynarodowych była gospodarka – szlaki handlowe (np.: Szlak Jedwabny, Bursztynowy). W Średniowieczu wyraźnie zaczynają ukazywać się akcenty współistnienia między państwami Europy, do których w znacznym stopniu przyczyniło się papiestwo.

Historia integracji europejskiej

Pierwsze próby integracji europejskiej pojawiają się już w czasach starożytnych, kiedy to państwa, narody i cywilizacje spotykały się ze sobą. Jednak spotkania te miały charakter bardziej przypadkowy i żywiołowy a formą tych stosunków międzynarodowych najczęściej była wojna. Kolejną formą stosunków międzynarodowych była gospodarka – szlaki handlowe (np.: Szlak Jedwabny, Bursztynowy). W Średniowieczu wyraźnie zaczynają ukazywać się akcenty współistnienia między państwami Europy, do których w znacznym stopniu przyczyniło się papiestwo. Pojawili się Templariusze, którzy wymyślili papier, kwit, jako formę zabezpieczenia finansowego, bezwartościową dla złodziei, pojawia się Hanza i związek jej miast. Feudalna Europa charakteryzowała się dobrze rozwiniętymi kontaktami między rządzącymi, powstawały wartości, normy oraz wzory tworzące powoli cywilizację zachodu. Epokę Średniowiecza zamyka kryzys feudalizmu, naradził się kapitalizm, który zreformował i zrewolucjonizował formy i aspekty ludzkiego życia. Kapitalizm miał ogromny wpływ na przepływ towarów, obrót kapitału, rynek międzynarodowy, podział pracy, geograficzną ekspansję – powstawanie kolonii. W drugiej połowie XVIII w. powstaje kapitalizm przemysłowy do którego przyczynia się wzrost skali gospodarek krajowych, akumulacja kapitału, zwiększenie ilości wynalazków, przyśpieszony postęp techniczny, wzrost poziomu oświaty oraz zwiększenie się komunikacji zamorskiej. Zacieśnienie więzi  międzynarodowych przyczyniło się do dużej współzależności międzynarodowej. W XIX w. stosunki międzynarodowe zaangażowały nie tylko rządzących ale także rządzonych, gdzie przedmiotem obrotu były materialne i niematerialne wytwory całych społeczeństw. Koniec XIX wieku to zwiększenie się ilości konwencji i porozumień międzynarodowych. W wieku XX powstaje Liga Narodów – pierwszy światowy system bezpieczeństwa zbiorowego, który miał zapewnić pokój i współdziałanie na rzecz wspólnego dobra wszystkich państw. Powstanie takiego systemu bezpieczeństwa, spowodowane było wyniszczającymi skutkami I wojny światowej. Pisząc o genezie integracji europejskiej trzeba wspomnieć o koncepcjach integracji po II wojnie światowej:
  1. Koncepcja federacyjna – zakłada budowę tworu państwowego podobnego do Stanów Zjednoczonych Ameryki, zastąpienie narodowych struktur ponadnarodowymi organami federacyjnymi. Zwolennikami tej koncepcji byli Winston Churchill, Konrad Adenauer
  2. Koncepcja konfederacyjna – zakłada utworzenie związku państw. Opiera się na współpracy międzynarodowej a nie ponadnarodowej. Zwolennikiem tej koncepcji był m.in. Charles de Gaulle
  3. Koncepcja unionistyczna – mówiąca o ograniczeniu integracji europejskiej do współdziałania między rządami suwerennych państw. Zwolennikiem tej koncepcji był m.in. Ernest Bevin (brytyjski minister spraw zagranicznych) Po II wojnie światowej powstają kolejne i koncepcje europejskiej integracji i współpracy politycznej. Najważniejsze z nich to:  4 marca 1947 w Dunkierce Francja i Wielka Brytania podpisała Traktat o sojuszu i wzajemnej pomocy na wypadek ponownej agresji niemieckiej  w marcu 1948 roku rządy Belgii, Francji, Holandii, Luksemburga i Wielkiej Brytanii podpisały Traktat o współpracy gospodarczej, społecznej i kulturalnej oraz ochronie zbiorowej. Zawarcie Traktatu Brukselskiego było jednocześnie spełnieniem warunku o udzielenie pomocy wojskowej przez USA  4 kwietnia 1949 roku powstał Sojusz Północnoatlantycki (NATO), który utworzyły USA, Kanada i 10 państw Europy Zachodniej. Pakt Północnoatlantycki wszedł w życie 24 sierpnia 1949 roku  18 kwietnia 1951 roku powstaje traktat na mocy którego powołuje się na podstawie planu Roberta Schumana – Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, której celem było przyczynienie się do rozwoju gospodarczego, zwiększenia zatrudnienia i podnoszenia stopy życiowej poprzez utworzenie wspólnego rynku  25 marca 1957 roku podpisano Traktaty rzymskie ustanawiające EWEA (Euroatom) i EWG. Traktat został także uznany przez ETS za kartę konstytucyjną wspólnoty opartej na rządach prawa.  W 1962 roku następuje początek wspólnej polityki rolnej czyli systemu dotacji dla rolnictwa  1 lipca 1967 roku wchodzi w życie Traktat fuzyjny, dochodzi do polączenia 3 wspólnot europejskich czyli: EWWiS, EWEA i EWG. Powstaje Wspólnota Europejska  1 stycznia 1973 roku rozszerzono Wspólnotę Europejską o 3 kolejne państwa: Wielka Brytania, Dania, Irlandia  13 marca 1979 roku wchodzi w życie Europejski System Walutowy  w czerwcu 1979 roku miały miejsce pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego  1 stycznia 1981 roku przyjęto nowe państwo członkowskie – Grecję  1 stycznia 1986 roku przyjęto kolejne nowe państwa członkowskie Hiszpanię i Portugalię  17 – 28 lutego 1986 roku Parlament otrzymuje większe kompetencje w kwestii stanowienia prawa mocą Jednolitego Aktu Europejskiego  7 lutego 1992 roku podpisano Traktat z Maastricht – ustanowiono m.in. Unię Europejską opartą na trzech filarach: 1 filar – Wspólnota Europejska, Europejska Wspólnota Węgla i Stali i Euroatom 2 filar – Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa 3 filar – Wymiar Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz wprowadzono pojęcie obywatela UE  1 stycznia 1995 roku przyjęto kolejne nowe państwa członkowskie Austrię, Szwecję i Finlandię  26 marca 1995 roku w Belgii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Luksemburgu, Niemczech i Portugalii wchodzi w życie Układ z Schengen  17 czerwca 1997 roku podpisano Traktat w Amsterdamie, zmieniono Traktat o Unii Europejskiej i traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie, wprowadzono możliwość nakładania sankcji za naruszanie zasad demokracji, wzmocniono ETS oraz pozycję PE  1 czerwca 1998 roku powstaje Europejski Bank Centralny  1 lutego 2001 roku podpisano Traktat w Nicei, który wszedł w życie w 2003 roku. Przyjęto Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej, określono konieczne zmiany instytucji europejskich w celu rozszerzenia Unii Europejskiej  w 14-15 grudnia 2001 roku w Laeken powołano Konwent Europejski dla przygotowania konstytucji dla Europy  1 stycznia 2002 roku weszła do obiegu gotówkowego wspólna waluta – Euro  1 maja 2004 roku rozszerzono Unię Europejską o 10 państw: Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię, Czechy, Słowację, Słowenię, Węgry, Maltę, Cypr  29 maja 2005 r. – Francuzi, jako pierwszy kraj UE, wyraźną większością głosów odrzucili w referendum konstytucję Unii Europejskiej  W 2006 roku szczyt Unii Europejskiej przedłużył okres debaty nad konstytucją do połowy 2008 roku  1 stycznia 2007 roku przyjęto kolejne państwa członkowskie: Bułgarię i Rumunię, Słowenia dołączyła do strefy euro  13 grudnia 2007 roku podpisano Traktat Lizboński – umowę międzynarodową zakładającą reformę instytucji Unii Europejskiej  w czerwcu 2008 roku Irlandia odrzuca Traktat Lizboński  1 grudnia 2009 roku nastąpiło wejście w życie Traktatu Lizbońskiego Integracja to proces tworzenia się określonej całości z pewnych elementów. Może zawierać różne dziedziny życia społecznego: politykę, gospodarkę, bezpieczeństwo, prawo. Integracja musi zawierać określone zasady formalno – prawne, mówiące o prawach i obowiązkach, systemie wartości i norm a także powinna likwidować wszelkie bariery i przyczyniać się do coraz większego postępu i rozwoju. Europa cały czas ewoluuje a wraz z nią integracja europejska.