Procesy norymberskie

20 listopada 1945 roku rozpoczął się w Norymberdze proces przeciwko głównym zbrodniarzom hitlerowskim. Po raz pierwszy w dziejach świata oskarżono przywódców państwa, które wywołało wojną, o zbrodnię przeciw pokojowi i ludzkości. Akt oskarżenia składał się z czterech zasadniczych punktów: • uczestniczenie w spisku celem dokonania zbrodni • zbrodnie przeciwko pokojowi • zbrodnie wojenne • zbrodnie przeciwko ludzkości. Proces prowadził Międzynarodowy Trybunał Wojskowy powołany na podstawie umowy zawartej przez rządy USA, Wielkiej Brytanii, Francji i ZSRR.

20 listopada 1945 roku rozpoczął się w Norymberdze proces przeciwko głównym zbrodniarzom hitlerowskim. Po raz pierwszy w dziejach świata oskarżono przywódców państwa, które wywołało wojną, o zbrodnię przeciw pokojowi i ludzkości. Akt oskarżenia składał się z czterech zasadniczych punktów: • uczestniczenie w spisku celem dokonania zbrodni • zbrodnie przeciwko pokojowi • zbrodnie wojenne • zbrodnie przeciwko ludzkości. Proces prowadził Międzynarodowy Trybunał Wojskowy powołany na podstawie umowy zawartej przez rządy USA, Wielkiej Brytanii, Francji i ZSRR. W skład trybunału wchodzili przedstawiciele wyżej wymienionych państw: Lord Geoffrey Lawrence – Wielka Brytania (przewodniczący), Francis Biddle – USA, ZSRR – gen. Rudenko oraz Francja – prof. Donnedieu de Vabres. Do umowy przystąpiło też dziewiętnaście rządów koalicji antyhitlerowskiej, wśród nich także Polska. Trybunał sądził 22 dostojników nazistowskich za: dopuszczenie się zbrodni przeciwko pokojowi, tzn. za planowanie, przygotowanie i prowadzenie wojny napastniczej; zbrodnie wojenne (mordowanie i znęcanie się nad jeńcami, zabijanie zakładników, rozmyślne niszczenie osiedli ludzkich, rabunek własności publicznej i prywatnej); zbrodnie w obozach koncentracyjnych, masowe morderstwa w obozach zagłady, prześladowanie ludzi z powodów rasowych, politycznych i religijnych. W trakcie przesłuchań poruszone zostały takie wydarzenia jak: podpalenie Reichstagu, tortury w obozach koncentracyjnych, zamordowanie kanclerza Austrii, Dollfussa. Ujawniono także tajne rozmowy Hitlera z najważniejszymi ludźmi w Rzeszy, które zdradzały plany późniejszych ataków. Zobrazowano kulisy anszlusu Austrii i przejęcia Czechosłowacji w 1938 roku. Poruszona również została kwestia II wojny światowej, która jednakże została omówiona tylko częściowo, podano bowiem wydarzenia, które miały miejsce tuż przed kampanią wrześniową, jak i sama wojna obronna Polski, ataku na Danię i Norwegię, napaści na Francję i kraje Beneluxu. Szczególnie omówiono bitwę o Anglię i atak na ZSRR. Szczególne miejsce na procesie norymberskim zajęła kwestia programu “Endlösung”. Omówiono nie tylko akcje rozpoczęte po 1942 roku, ale wszystkie akty bezprawia wymierzone przeciw narodowi żydowskiemu, poczynając od ustaw norymberskich, nocy kryształowej, a na obozach Auchwitz-Birkenau czy Majdanku i likwidacji getta warszawskiego kończąc. Przed Trybunałem stanęło wielu ocalałych, którzy opowiadali swoją straszną historię. Kiedy pokazano nakręcane głównie przez SS-manów filmy, Funk płakał, a Dönitz zakrył twarz rękoma. W swojej celi po tym dniu Frank oświadczył psychologowi więziennemu: “Żyliśmy po królewsku i wierzyliśmy w tę bestię! Niech pan nie pozwala sobie wmawiać, że oni o niczym nie wiedzieli. Każdy czuł, że w tym systemie dzieją się straszne rzeczy, jeśli nawet nie znaliśmy wszystkich szczegółów. Nie chciano ich znać. To był bardzo wygodne, świetnie się urządzić i wierzyć, że wszystko jest w porządku.” Oskarżonym dano prawo wypowiedzenia swojego ostatniego słowa. Nikt z niego nie zrezygnował. Hessowi musieli sędziowie nawet przerwać, gdy rozpoczynał już dwudziestą minutę swojego bezładnego monologu. Z początku wydanie wyroku miało się odbyć 23 września, jednakże w wielu sprawach między sędziami narastał spór, tak więc ostatnie posiedzenie Trybunału przeniesiono na 1 października 1946 roku. Dnia 1 października 1946 roku ogłoszono kary dla oskarżonych. Zapadło 12 wyroków śmierci przez powieszenie, trzech skazano na dożywotnie więzienie, trzech uniewinniono, a pozostali dostali kary 10-20 lat więzienia. Kary śmierci: Martin Bormann (niewykonana ze względu na nieobecność oskarżonego - rozważano uznanie go za zmarłego, jednak zdecydowano później na pozostawienie “otwartej furtki”), Hans Frank, Wilhelm Frick, Hermann Göring (niewykonana, Göring popełnił samobójstwo dzień przed straceniem, połykając truciznę - nie wyjaśniono, w jakich okolicznościach została ona mu dostarczona), Alfred Jodl, Ernst Kaltenbrunner, Wilhelm Keitel, Joachim von Ribbentrop, Alfred Rosenberg, Fritz Sauckel, Arthur Seyss-Inquart i Julius Streicher. Wyroki śmierci wykonano 16 października o godzinie 1.00 w nocy. Zwłoki skremowano, a prochy rozrzucono nad rzeką Izarą. Kary dożywotniego więzienia: Walther Funk (zwolniony w 1957 roku ze względu na stan zdrowia), Rudolf Hess (ostatni mieszkaniec Spandau, “popełnił samobójstwo” w wieku 94 lat w 1987 roku) i Erich Raeder (zwolniony w 1955 roku ze względu na swój wiek i stan zdrowia). Kary 20 lat pozbawienia wolności: Baldur von Schirach i Albert Speer (obaj odsiedzieli swoje wyroki do końca). Kara 15 lat pozbawienia wolności: Constantin von Neurath (zwolniony po 8 latach więzienia). Kara 10 lat pozbawienia wolności: Karl Dönitz (wyszedł w 1956 roku, po 10 latach). Uniewinniono: Hansa Fritzsche, Franza von Papena i Hjalmara Schachta.