Douhet był pierwszym teoretykiem, który opracował zwartą, skonkretyzowaną i przemyślaną koncepcję masowego użycia lotnictwa dla celów strategicznych, w czasach, kiedy samoloty wykorzystywane były głównie do zadań bardzo ograniczonych i mało istotnych. Generał Douhet był zdania, że wyłączną perspektywą przywrócenia manewrowych kształtów działań w przyszłej wojnie będzie użycie zmasowanego lotnictwa. Według Douhet’a lotnictwo to rodzaj wojsk będący w stanie samodzielnie zaważyć o wyniku – zwycięstwie w przyszłej wojnie. „Panowanie w powietrzu” stworzone przez Douhet’a, stało się pierwszym dziełem, które obszernie propagowało teorię “wojny powietrznej”. Teoria ta zawierała między innymi koncepcję, która wbrew panującym ówcześnie poglądom zakładała użycia lotnictwa do celów strategicznych. Autor przedstawiał w niej opinię, iż wywalczenie panowania w powietrzu można osiągnąć przez zniszczenie samolotów przeciwnika na ziemi, bombardowanie i niszczenie jego lotnisk, składów oraz baz lotniczych, a samo bombardowanie należy wykonywać przy użyciu bomb zapalających, burzących i chemicznych. Zasadne jest stwierdzenie, kierując się oczywiście teorią Douhet’a, że użyteczność samolotów podczas działań dywersyjnych jest tak znacząca, że broniąc się przed nalotem niezbędne są znacznie większe siły niż do samego nalotu. Uważał on, biorąc pod uwagę gwarantowane efekty pozyskiwane w walce z samolotami, że obrona przeciwlotnicza nie ma ani perspektyw, ani możliwości rozwoju. Zdaniem teoretyka już samo pojawienie się samolotu będzie oddziaływać na przeciwnika, wywołując u niego efekt paniki. Według twórcy “Panowania w powietrzu”, aby stać się zwycięską stroną w konflikcie, niezbędnym jest zdobycie panowania w powietrzu, a następnie wykorzystanie tego faktu do zwycięstwa w całym konflikcie poprzez załamanie przeciwnika zarówno pod względem materialnym jak i moralnym. Douhet twierdził, iż stworzenie armii lotniczej w liczbie około 1000 samolotów bombowych i eskortujących pozwoli na to, aby siły powietrzne stały się dominującym rodzajem wojsk, a wojska lądowe oraz marynarka wojenna działały jako komponenty pomocnicze; natomiast lotnictwo pomocnicze dla poszczególnych rodzajów wojsk uważał za niepotrzebne, jak i również szkodliwe. Zasługi jakie Douhet i jego teoria wnoszą do rozwoju lotnictwo są z pewnością nieocenione i jest ich bardzo wiele. Pozwolę sobie przytoczyć kilka najważniejszych według mojej opinii:

• jako pierwszy z pośród teoretyków sprecyzował pojęcie operacji powietrznej i wprowadził do powszechnego użytku termin, pojęcie „panowania w powietrzu” nadając mu współczesną treść;
• był pierwszą osobą, która zauważyła potrzebę usamodzielnienia lotnictwa, stworzenia odrębnego, nowego rodzaju sił zbrojnych;
• wraz z myślą o powołaniu nowego rodzaju sił zbrojnych jednocześnie stworzył teoretyczne podstawy organizacji tychże sił armii lotniczej;
• już w tamtych latach, gdy lotnictwo dopiero miało się rozwijać, przedstawił myśl skonstruowania “samolotu bitwy”, czyli połączenia właściwości myśliwca z bombowcem. Niejako można by to nazwać prototypem dzisiejszych samolotów wielozadaniowych. Według teorii generała Douhet’a lotnictwo jest jedynym czynnikiem, który może doprowadzić do osiągnięcia celu strategicznego.

Generał Władysław Sikorski i jego poglądy dotyczące sił powietrznych W tej części pracy, ze względu na obszerność tematu “wojny powietrznej”, w celu porównania dwóch teorii na temat lotnictwa i jego użycia, postaram się przybliżyć poglądy generała Władysława Sikorskiego jakie zawarł w dziele pod tytułem: “Przyszła wojna – jej możliwości i charakter oraz związane z nimi zagadnienia obrony kraju” . Dzieło traktuje o siłach powietrznych i roli, jaką mogą odgrywać w konfliktach zbrojnych. Generał Sikorski w swojej pracy stwierdza, że postęp technologiczny znacznie zwiększył znaczenie i rolę sił powietrznych. Nie uznaje jednak w przeciwieństwie do generała Douhet’a poglądu o ich decydującym znaczeniu dla wyniku ewentualnych wojen. Taką możliwość dopuszcza tylko w przypadku podjęcia przez lotnictwo bojowe walki z ludnością cywilną, przy wykorzystaniu do tego celu broni chemicznej.
Na temat walk w powietrzu, polegających na starciach nieprzyjacielskich eskadr, autor “Przyszłej wojny…” wyraża się sceptycznie. Stwierdza on, że w powietrzu nie można zrealizować przyjętych celów strategicznych. Sam wynik wojny powietrznej natomiast uzależnia od użytego uzbrojenia w tych działaniach. Generał Sikorski widzi miejsce dla lotnictwa w wielu bardzo różnych dziedzinach aktywności wojskowej, od prowadzenia rozpoznania po niszczenie wielkich celów naziemnych. Według przewidywań generała w zwiadzie lotnictwo w niedługim czasie miało zająć miejsce kawalerii i odegrać kluczowa rolę w wykryciu przygotowań wroga do ofensywy. Do zadań tego typu postuluje użycie wieloosobowych samolotów. Zdaniem Sikorskiego ważną rolę w czasie zmagań wojennych odegra lotnictwo bombowe. Uważa on, że w tej dziedzinie najważniejsze będą ciężkie samoloty, które będą w stanie przenosić kilka ton bomb w celu niszczenia dużych celów naziemnych.
Zadania lotnictwa myśliwskiego w konfliktach, według teorii generała Sikorskiego, powinny głównie dotyczyć osłaniania własnych wojsk, eskorcie samolotów bombowych i zwiadowczych oraz obronie przed nalotami bombowymi wroga, działając w ramach obrony przeciwlotniczej. Generał Sikorski popiera tworzenie niezależnej armii powietrznej, która miałaby realizować działania bojowe samodzielnie lub we współdziałaniu z armią lądową. Duże znaczenie przykłada do współdziałania lotnictwa z marynarką wojenną, np. podczas operacji przecinania komunikacji morskiej wroga. Ten rodzaj współpracy miał być szczególnie ważny i skuteczny w czasie operacji nad zamkniętymi akwenami wodnymi. Generał przewiduje również, że wraz z rozwojem techniki skuteczność użycia sił powietrznych będzie wzrastać. W mojej opinii, wraz z rozwojem i postępem technologicznym, z każdą dekadą, z każdym kolejnym konfliktem na świecie możemy zauważać wzrost znaczenia sił powietrznych. Współczesna potęga powietrzna bardziej niż w przeszłości nadaje się, jak to pokazał konflikt na Bałkanach lub wojna z Irakiem, do bezpośredniego osiągania celów polityczno- militarnych. Po pierwsze potęga ta jest głównym czynnikiem odstraszania, a jeśli ono zawiedzie jest w stanie zredukować lub nawet wyeliminować możliwości osiągnięcia przez przeciwnika celów wojny, czego doskonałym przykładem jest wojna z Irakiem. Prędkość, zasięg, perspektywai swoboda działania sił powietrznych, a w perspektywie powietrznej i kosmicznej mogą tworzyć niezwykle korzystne warunki dla działania sił lądowych i morskich w fazie wprowadzania ich do rejonu działania, jak też potęgować ich siłę w toku walki. Siły powietrzne, ze względu na ich elastyczność, łatwiej jest wprowadzić do walki, jak i również łatwiej wycofać. Lotnictwo ma unikalną możliwość szybkiego osiągnięcia wyznaczonego celu, a także możliwość odstraszania przeciwnika na jego głębokich tyłach, czego przykładem może być konflikt w Zatoce Perskiej. Obecnie siły powietrzne chcą być postrzegane jako równorzędny partner na współczesnym polu walki, a nie jako wspomagający lub dodatkowy komponent. Dzieje się tak z uwagi na fakt, iż w bardzo wielu sytuacjach możliwości sił powietrznych przewyższają możliwości pozostałych wojsk. Siły powietrzne są i przez wiele kolejnych lat będą równym partnerem pozostałych rodzajów sił zbrojnych. W niektórych przypadkach siły powietrzne będą wspierać uderzenia wojsk lądowych, marynarki czy wojsk specjalnych, a w innych role te będą odwrócone. Należy podkreślić, że działania wszystkich rodzajów wojsk są bardzo ważne i powinny być doceniane. Godnym poświęcenia uwagi jest fakt, iż wraz z rozwojem techniki, możliwości sił powietrznych są dużo większe niż tylko udział w działaniach połączonych, natomiast właściwie użyte, mogą prowadzić działania niezależnie od pozostałych rodzajów sił, a ponadto, co jest bardzo istotne, mogą brać udział w działaniach strategicznych.
Z perspektywy lat, konfliktów, wojen oraz użycia w nich sił powietrznych można stwierdzić, iż teoria “wojny powietrznej” zapoczątkowana przez generała Douhet’a oraz przedstawione w niej aspekty związane z siłami powietrznymi były jak najbardziej zasadne i dalece wyprzedzały czasy, w których generał tworzył i propagował swoje poglądy na temat lotnictwa. Obecnie siły powietrzne odgrywają i zapewne będą odgrywać coraz to bardziej decydującą rolę w procesie utrzymania pokoju, w sytuacjach kryzysowych i podczas wojen.