Pojęcie i istota strategii obrony narodowej Strategia obrony narodowej jest częścią składową nadrzędnej strategii bezpieczeństwa narodowego, obejmującą obszar wyboru, przygotowania i wykorzystania środków, zapewniających skuteczną ochronę i obronę przed zagrożeniami bezpieczeństwa narodowego – militarnymi i niemilitarnymi, wewnętrznymi i zewnętrznymi. Strategia jest synonimem każdego planowanego długofalowego działania. Zmiany społeczne, uprzemysłowienie, degradacja środowiska naturalnego spowodowały, że w powszechnej świadomości ludzkości obecnie zagrożenia niemilitarne są równe skutkom wojny, a współcześnie bezpieczeństwo narodowe, obrona narodowa obejmują w coraz większym stopniu, oprócz siły militarnej, zdolności ochrony i ratownictwa ludności, substancji materialnej i środowiska przed zagrożeniami niemilitarnymi. Jednocześnie radykalnie wzrosło zaangażowanie sił zbrojnych dla wsparcia władz i społeczeństwa w sytuacjach zagrożeń niemilitarnych, przy czym siły zbrojne, a głównie obrona terytorialna, do realizacji tej nieorężnej misji są zawczasu przygotowane funkcjonalnie, organizacyjnie i sprzętowo. Współczesna strategia obrony narodowej – to część realizacyjna strategii bezpieczeństwa narodowego obejmująca wybór, przygotowanie i wykorzystanie oraz zespolenie cywilnych i wojskowych środków oraz metod w celu skutecznego zapobiegania zagrożeniom (odstraszania), ochrony i obrony interesów narodowych przed istniejącymi i potencjalnymi zagrożeniami – militarnymi i niemilitarnymi, wewnętrznymi i zewnętrznymi – bezpieczeństwa narodowego Polski, członka wspólnoty obronnej NATO. Głównym celem polityki obrony narodowej, wynikającym z podstawowej funkcji państwa oraz ustaleń Konstytucji RP jest zapewnienie skutecznej ochrony i obrony wartości oraz interesów narodowych przed istniejącymi i potencjalnymi zagrożeniami bezpieczeństwa narodowego, militarnymi i niemilitarnymi, wewnętrznymi i zewnętrznymi. Równocześnie przed strategią obrony narodowej stoi zadanie współudziału Polski w realizacji głównego celu wspólnoty obronnej NATO, zawartego w Traktacie Północnoatlantyckim: „zdecydowanie ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizację swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności.

„NIEWIELKA, ALE NOWOCZEŚNIE WYPOSAŻONA I NOWOCZEŚNIE WYSZKOLONA ARMIA ZAWODOWA (WOJSKA OPERACYJNE – PRZYP. J. M.) I OPARTA NA POWSZECHYNYM OBOWIĄZKU SŁUŻBY WOJSKOWEJ ARMIA (OBRONA – PRZYP. J. M.) TERYTORIALNA, CZYLI ARMIA KRAJOWA, KTÓRA NIE TYLKO BĘDZIE BRONIĆ SWOJEGO REJONU CZY SWEGO MIASTA PRZED ZAJĘCIEM GO PRZEZ NIEPRZYJACIELA, ALE BĘDZIE MU ZADAWAĆ CIOSY, NĘKAĆ GO I WYRZĄDZAĆ STRATY W WYADKU OKUPACJI.”

Zgodnie ze Strategią Bezpieczeństwa Narodowego RP nadrzędnym celem strategicznym Rzeczypospolitej Polskiej jest zapewnienie korzystnych i bezpiecznych warunków realizacji interesów narodowych poprzez eliminację zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń, redukowanie ryzyka oraz odpowiednie oszacowanie podejmowanych wyzwań i umiejętne wykorzystanie pojawiających się szans. Do głównych celów strategicznych Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie obronności należą:

• zapewnienie niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej, jej integralności i nienaruszalności granic;

• obrona i ochrona wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej;

• tworzenie warunków do zapewnienia ciągłości realizacji zadań przez organy administracji publicznej oraz inne pomioty właściwe w obszarze bezpieczeństwa narodowego, w tym odpowiedzialne za funkcjonowanie gospodarki i innych obszarów istotnych dla życia i bezpieczeństwa obywateli;

• tworzenie warunków do podwyższania zdolności obronnych państwa, jak też zapewnienie gotowości do realizacji obrony w układzie narodowym i sojuszniczym;

• rozwijanie partnerskiej współpracy wojskowej z innymi państwami, zwłaszcza sąsiednimi;

• realizacja zobowiązań wynikających z członkostwa Polski w NATO i Unii Europejskiej;

• zaangażowanie w międzynarodowe operacje reagowania kryzysowego, prowadzone w pierwszej kolejności przez NATO i UE, a także przez ONZ czy w ramach doraźnych koalicji.

Wymogi strategii obrony narodowej Strategia ma tworzyć przyszłe bezpieczeństwo narodowe, a więc uprzedzać, zapobiegać zagrożeniom i likwidować ich źródła. Nie może być konstruowana na przewidywaniu przyszłości, gdyż przyszłość jest zmienna, nieprzewidywalna, a regułą jest zaskoczenie. Strategia musi być przygotowana na sprostanie najgorszemu zagrożeniu, jakie może się zdarzyć wykorzystując doświadczenia z historii. Zadaniem strategii jest osiągnięcie celów ustalonych przez politykę przy jak najlepszym wykorzystaniu posiadanych środków. W wyborze środków i metod działania „nie należy obierać za punkt wyjścia tego, co jest możliwe, ale szukać tego, co jest konieczne i starać się to osiągnąć”. Należy zmierzać do określonego celu w danych warunkach przy użyciu właściwych środków. Zapewnić zgodność i równowagę celów, metod i środków. Zdolność przystosowania się do najróżniejszych i być może najmniej przewidzianych sytuacji.

STRATEGIA WOJSKOWA PODSTAWĄ BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

SOKRATES (469-399 P. N. E.) – STRATEGIA JEST DOBRODZIEJSTWEM BOGÓW, BOWIEM STANOWI DLA KRAJU ŚRODEK ZAPEWNIAJĄCY MU WOLNOŚĆ I SZCZĘŚCIE.

D. PAPP – POLITOLOG USA – POTENCJAŁ BEZ STRATEGII JEST NIEMALŻE TAK SAMO POZBAWIONY ZNACZENIA JAK STRATEGI BEZ POTENCJAŁU