Kontrkultura a kultura alternatywna. Refleksje na temat wybranej kultury kontestującej

„Świat kultury, tzw. noosfera, jest do życia człowiekowi równie potrzebny jak biosfera” Antoni Kępiński — Lęk Temat: Kontrkultura a kultura alternatywna. Refleksje na temat wybranej kultury kontestującej” Swoją pracę chciałabym zacząć od wyjaśnienia pojęcia „ kultura”. Termin „kultura” jest pojęciem popularnym, ale jednocześnie wieloznacznym. Nawet w języku potocznym może on oznacza zarówno np. dorobek narodu, kiedy mówimy o dziedzictwie kultury, jak i zespół zachował powszechnie społecznie uznawanych, gdy stwierdzamy o kimś, że zachowuje się „z wysoką kulturą”.

„Świat kultury, tzw. noosfera, jest do życia człowiekowi równie potrzebny jak biosfera” Antoni Kępiński — Lęk Temat: Kontrkultura a kultura alternatywna. Refleksje na temat wybranej kultury kontestującej”

Swoją pracę chciałabym zacząć od wyjaśnienia pojęcia „ kultura”. Termin „kultura” jest pojęciem popularnym, ale jednocześnie wieloznacznym. Nawet w języku potocznym może on oznacza zarówno np. dorobek narodu, kiedy mówimy o dziedzictwie kultury, jak i zespół zachował powszechnie społecznie uznawanych, gdy stwierdzamy o kimś, że zachowuje się „z wysoką kulturą”. Sam wyraz wywodzi się z języka łacińskiego i oznacza ni mniej ni więcej jak uprawianie ziemi. Uprawa roli jest zaś procesem, który przeprowadza człowiek w oparciu co prawda o świat przyrody, lecz jednakowoż w oderwaniu od niej, bowiem uprawy rolnicze mają charakter zaplanowany i kontrolowany przez człowieka. Jest to zatem swoiste zmieniane naturalnego świata dokonywane przez człowieka. Stąd podstawowe rozumienie kultury jako czegoś, co przeciwstawia się naturze, w rozumieniu przyrodniczym. Natura jest czymś spontanicznym, poddającym się jedynie prawom fizyki, biologii, przyrody ogólnie rzecz ujmując. Kultura zaś to proces stworzony i kontrolowany przez człowieka. Jak stwierdził André Malraux: „ Kultura jest tym, co sprawiło, że człowiek stał się czymś innym, niż tylko przypadkowym wydarzeniem w przyrodzie.” Swoistość kultury wynika z jej specyficznych cech, zatem można przyjął definicję określającą przede wszystkim cechy. Taką definicję proponuje Melville Herskovits, stwierdzając, iż specyfika kultury polega na tym, że:

  1. Kultura jest czymś wyuczonym, w przeciwieństwie do wrodzonych instynktów.
  2. Kulturę tworzą elementy biologiczne, środowiskowe, psychiczne i historyczne ludzkiej egzystencji.
  3. Kultura jest zorganizowana.
  4. Kultura jest wieloaspektowa.
  5. Kultura jest dynamiczna, jedyne, co w niej stałe, to sam fakt jej rozwoju.
  6. W kulturze występują prawidłowości
  7. Jest ona narzędziem przystosowania się człowieka do środowiska, w którym żyje.

W opinii społecznej bardzo często subkultura utożsamiana jest z kontrkulturą. Istnieją jednak pewne zasadnicze różnice. Kontrkultura bowiem, to subkultura, która w wyraźny sposób kontestuje uznane normy kulturowe. Kontrkultura i kultura alternatywna- terminy te upowrzechniły się pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku na okreslenie pojawiających się, zwłaszcza wśród ówczesnej młodzieży amerykańskiej i europejskiej, rozmaitych form negocjacji kultury zastanej i prób budowania nowej.

PUNK to właśnie ta kontrkultura która chciałabym opisać. Subkultura punków powstała w latach siedemdziesiątych XX wieku na fali kryzysu ekonomicznego w Wielkiej Brytanii. Paradoksalnie, chód w warstwie ideologicznej jest kontrkulturą kontestującą przede wszystkim istniejące relacje społeczno – gospodarcze, została stworzona na potrzeby rynku muzycznego przez Malcolma McLarena. Był on twórcą i menadżerem grupy muzycznej Sex Pistols, która stałą się ikoną subkultury punkowej. Charakterystyczną cechą jest wyzywający ubiór: kurtki nabijane ćwiekami, charakterystyczne fryzury, podarte spodnie z powpinanymi elementami metalowymi, jak np. agrafki. Punki zachowują się wyzywająco manifestując w ten sposób sprzeciw wobec panującego porządku społecznego. Są anarchistami – wyrażają bunt wobec jakiejkolwiek władzy. Muzyka, która jest podstawowym przejawem tej subkultury jest hałaśliwa, pełna dysonansów i bardzo dynamiczna. Teksty pełne buntu są wykrzykiwane przez wykonawców często z pominięciem jakiejkolwiek melodii.