Stereotypy i uprzedzenia Postępowanie analityczne właściwe dla definicji sprawozdawczych stanowi wyróżnienie pięciu cząstkowych kryteriów, stanowiących składniki definicji ogólnego pojęcia stereotypu Pierwszy składnik dotyczy statusu poznawczego stereotypów jako formy świadomości upraszczającej rzeczywistość. Stereotypy mogą więc być całkowicie lub częściowo niezgodne z faktami Drugi składnik odnosi się do statusu empirycznego stereotypów jako formy świadomości niezależnej od doświadczenia. Stereotypy wyrażają treści pochodzące z źródeł w ogóle lub w pewnym stopniu niezależnych od doświadczenia Trzeci składnik mówi o statusie walencyjnym stereotypów jako formie świadomości zawierającej oceny emocjonalne i sądy wartościujące. Stereotypy mogą być nacechowane negatywnie bądź pozytywnie, ale mogą też istnieć stereotypy neutralne Czwarty składnik określa status lingwistyczny stereotypów jako formę świadomości powiązaną ze słowem odgrywającym rolę impulsu aktualizującego z góry powzięte przekonania. Piąty składnik definiuje status inwariancyjny stereotypów jako formę świadomości charakteryzującą się względną trwałością i nieelastycznością; od tych właściwości wywiedzionych została sama nazwa stereotypu trwałego odbicia typowego przedstawiciela jakieś klasy przedmiotów bądź nazwisk.

W kwalifikacji podmiotowo- przedmiotowej stereotypów zastosowano, kierując się założeniem teorii społecznej heterogenizacji, schemat trójpoziomowy : Poziom globalny – obejmuje społeczeństwa jako nadrzędne i ogólne całości społeczne; są to społeczeństwa narodowo państwowe Poziom segmentacyjny, wynikający z podziału społeczeństwa ogólnego na części będące wielkimi grupami społecznymi o niesamodzielnym statusie subkategorialnym ;zróżnicowanie stereotypów między grupami wieku, płci, wykształcenia, zawodu, typu zamieszkania i przynależności religijnej; Poziom indywidualny, dotyczący jednostek ludzkich jako podmiotów rzeczywistości społecznej.

Pojęcie stereotypu należy do języka współczesnych nauk społecznych i humanistycznych. Pojęcie to zostało użyte pierwszy raz w książce W. Lippmanna „Public opinion” , w której autor przedstawił swoje poglądy na temat roli stereotypów w życiu publicznym. Od chwili ukazanie się tej pracy w 1992 r., nagromadziło się wiele definicji pojęcia stereotypu . Stereotypy stanowią specyficzną i trudna do zdefiniowania oraz badania formę świadomości, zespalająca w jedną całość percepcyjną naturę poznawczą i psychiczną. Spróbuje w jak najprostszy sposób wytłumaczyć co jest stereotypem. Wd. Lippmanna stereotypy to obrazy w naszych głowach. Twierdził, że stereotypy nie są adekwatnym odbiciem rzeczywistości. Uznawał je za fikcję oddzielające nas od środowiska, tworząc jakieś pseudo środowisko. Idąc tym tropem można rozumieć, że nasze zachowanie jest reakcją na pseudo fakty a nie na realnie istniejące zjawiska. Według D. Katza i K. Blaya Stereotyp jest utrwalonym wyrażeniem w bardzo małym stopniu zgadzającym się z faktami, do reprezentowania których pretenduje. E.S. Bogardus mówi, że stereotyp jest w zasadzie nienaukową i z tego powodu niegodną zaufania generalizacją, którą jedni ludzie dokonują na temat innych ludzi – osób bądź grup. S.I. Hayakawa uważa się stereotypy są tradycyjnymi i dobrze znanymi wiązkami symboli wyrażającymi mniej lub bardziej założone idee w przystępny i dogodny sposób. A Shaff twierdził, że stereotypy nie są po prostu uogólnieniami, które pozwalają z pewnym prawdopodobieństwem J.A Fishman utrzymuje że stereotypy przyjmują postać uprawnionego i pełnego zapisu, opierającego się na cechach charakterystycznych grupy, który przebiega w kolejności od indukcji do dedukcji. Schemat funkcjonowania stereotypów. -> prezentacja Stereotyp jest formą świadomości

1. Całkowicie lub częściowo niezgodna z faktami
2. Wyrażającą treści pochodzące ze źródeł w ogóle lub w pewnym stopniu niezależnych od doświadczenia
3. Zawierającą oceny emocjonalne i sądy wartościujące
4. Powiązaną ze słowem odgrywającym rolę impulsu aktualizującego z góry powzięte przekonania
5. Charakteryzującą się względną trwałością i nieelastycznością