Portret człowieka czującego. Omów temat, analizując fragment powieści J.W. Goethego

Poeci,tworzący w epoce romantyzmy i preromantyzmu, często sięgali do motywów samotności, ogromnej wrażliwości, wielkiej indywidualności … Analogicznie jest w powieści epistolaternej Johanna Wolfganga Goethego - ‘‘Cierpienia młodego Wertera’’ . Utwór ten przedstawia portret człowieka który kieruje się w życiu emocjami, sercem. Jest to typowy bohater romantyczny (mimo iż stworzony w preromantyzmie), do którego odwołania możemy znaleźć w wielu utwórach. Trudno wyobrazić sobie interpretację utworów romantycznych bez wspominania o werteryzmie. Werter był młodzieńcem bardzo wrażliwym, o niespokojnym sercu.

Poeci,tworzący w epoce romantyzmy i preromantyzmu, często sięgali do motywów samotności, ogromnej wrażliwości, wielkiej indywidualności … Analogicznie jest w powieści epistolaternej Johanna Wolfganga Goethego - ‘‘Cierpienia młodego Wertera’’ . Utwór ten przedstawia portret człowieka który kieruje się w życiu emocjami, sercem. Jest to typowy bohater romantyczny (mimo iż stworzony w preromantyzmie), do którego odwołania możemy znaleźć w wielu utwórach. Trudno wyobrazić sobie interpretację utworów romantycznych bez wspominania o werteryzmie. Werter był młodzieńcem bardzo wrażliwym, o niespokojnym sercu. W jego przypadku wyostrzona wrażliwość łączyła się niemal z egocentryzmem. Werter był wielkim indywidualistą, o czym świadczy sam fakt że jako jedyny bohater powieści jest nazywany z nazwiska, nie z imienia. Bohatera cieszy kontakt z naturą, dziećmi, prostymi ludźmi, ale mimo znajomości z okolicznymi mieszkańcami, Werter najlepiej czuje się sam ze sobą. Ważną cechą jego charakteru jest niemożność jakiegokolwiek przeciwdziałania złu świata. Bohater widzi zło, nie akceptuje stosunków międzyludzkich i układów nimi rządzących, ale nie robi nic, by ten stan rzeczy zmienić. W gruncie rzeczy, jest całkowicie bierny wobec sytuacji przed jakimi staje, nie działa, ale pozwala nieść losowi. Rzeczony fragment przedstawia sytuację, w której Werter dowiaduje się o śmierci parobka. O morderstwo podejrzewa młodzieńca, z którym wcześniej rozmawiał i do którego czuł sympatię. Idzie to sprawdzić, a na miejscu dowiaduje się iż chłopak popełnił zbrodnię z miłości. Wiadomość ta czyni w sercu i duszy Wertera przełom.Bohater zdaje sobie sprawę że miłość do Wertera zamiast nadawać mu sens - niszczy go i sprowadzi do zguby, analogicznie jak parobka. Bohater czuje emocjonalną więż z mordercą, mimo jego czynu odbiera go za niewinnego, w jakiś sposób go usprawiedliwia. Wertera przytłacza okrutność i niesprawiedliwość życia i świata. Staje w obronie parobka, na próżno jednak. Ważnym kluczem do interpretacji przytoczonego fragmentu jest cytat: ‘‘Nieszczęsny,nie można cię uratować! Widzę dobrze, że nic nas obu uratować nie może!’’ . Słowa te oddają przerażenie Wertera który uświadomił sobie,że uczucie do Lotty go zgubi. Podświadomie jednak czuje,że śmierć z miłości jest najszlachetniejsza, piękna. Z fragmentu dowiadujemy się także, jaki jest stosunek głównego bohatera do partnera Lotty. Mimo,że kiedyś była między nimi więź, rozmawiali przecież o tak ważnych tematach jak samobójstwo, to w przytoczonym fragmencie Werter wyraża swoją niechęć do Alberta. Wie o tym,że Albert jest dobrym i uczciwym człowiekiem, ale mimo wszystko nie może go traktować należycie. Niemal pała do niego nienawiścią. Analizując fragment Wertera, trudno nie wspomnieć o pojęciach takich jak ‘‘weltschmerz’’ czyli ból istnienia, oraz o werteryzmie. Główny bohater powieść Goethego cierpiał na ból istnienia, co znaczy że odczuwał poczucie bezcelowości i bezsensu życia. Odczuwał przejmujący smutek i melancholię, nie był w stanie sprostać życiu w społeczeństwie i dostosować się do reguł w nim panujących, nie zgadzał się na istniejące normy obyczajowo-moralne. Taki stan zwykle doprowadzał do samobójstwa. Bohatera werterycznego cechowała nadmierna uczuciowość, skłonność do marzeń i egzaltacji, a także tendencja do poetyzacji rzeczywistości. Bohater buntował się wobec obowiązujących zasad i norm połeczno-obyczajowych oraz odczuwał bezsens życia. Werteryzm wywarł ogromny wpływ na całą obyczajowość romantyzmu oraz literaturę tego okresu. Pod koniec XVIII wieku, moda na życie jak Werter była nie tylko modą, a wręcz koniecznością i obowiązkiem każdego młodego człowieka. Manifestowała się przede wszystkim strojem: niebieski frak i żółta kamizelka to niezbędne minimum nadążającego za modą młodzieńca. Modne stały się także książki, które czytał Werter: ‘‘Odyseja’’ i ‘‘Pieśń Osjana’’. Najważniejsze było jednak uznanie miłości za cel życia. Najbardziej radykalni naśladowcy Wertera kończyli życie tak jak ich bohater.