W powieści Bolesława Prusa „Lalka” i utworze Juliusza Słowackiego „Kordian” zawarty jest obraz epoki zachodnioeuropejskiej. Autorzy, ponieważ są z innych epok prezentują Zachód w różny sposób. Juliusz Słowacki krytykuje zachód, przedstawia go w ciemnych barwach, natomiast Bolesław Prus, autor epoki pozytywizmu odsłania go w sposób ciekawy, barwny. „Kordian” jest to utwór z epoki romantyzmu, natomiast „Lalka” jest powieścią pochodząca z epoki pozytywizmu. Przedstawiony fragment „Lalki” to przemyślenia Stanisława Wokulskiego na temat Paryża. Bohater, obserwując miasto z góry podczas lotu balonem jest bardzo zafascynowany .Mimo chaosu, jaki w nim panuje Wokulski odnajduje pozytywne strony: „Paryż, pomimo pozornego chaosu, ma plan, ma logikę (…)”. Stanisław obserwując Paryż zwraca uwagę na to, że miasto budowało wielu różnych ludzi, a mimo to wybudowane zostało logicznie. Myśląc o otaczającej go przestrzeni dochodzi do wniosku, że jest to miasto ludzi pracujących. Wokulski zwraca uwagę na to, że ciężka praca ludzi przynosi te same skutki, co praca pszczół: „ Zatem – praca milionów ludzi, którzy tak głośno krzyczą o swojej wolnej woli, wydaje te same skutki , co praca pszczół, budujących regularne plastry (…)” . Bohater stwierdza, że paryżanie dużo pracują: „ A cóż oni takiego robią? – Przede wszystkim – nadzwyczajnie pracują, po szesnaście godzin na dobę, bez względu na niedziele i święta”. W kolejnym akapicie, bohater zwraca uwagę na dorobek całego Paryża. Jest zaimponowany tym, że Paryż tworzą ludzie z pokolenia na pokolenie, dając szansę każdemu na zaspokojenie potrzeb i rozwój nowej cywilizacji. Wspomina o tym, że dobytek Paryża, to historia wielu rodów. Wokulski widzi ogromy wkład i podziwia pracę ludzi. Twierdzi, że treścią życia paryskiego jest praca nad szczęściem. Bohater zwraca uwagę na dorobek cywilizacyjny miasta: hale, galerie, różne muzea i gabinety. Podkreśla, że w Paryżu nie ma czasu na nudę. Wokulski zauważa również, że Francuzi tworzą coś, nie po to żeby było piękne, ale użyteczne: „( …)dzieła sztuki są nie tylko piękne, ale i użyteczne. Przy łukach triumfalnych i wieżach kościołów znajdują się schody, ułatwiające wejście na szczyt i spoglądanie na miasto z wysokości” .Jednak nie wszystkie cechy w powieści Bolesława Prusa pt. „ Lalka” tworzą pozytywny obraz cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Wokulski zauważa, że mimo tak ogromnego codziennego wkładu i wysiłku w tworzenie cywilizacji, w mieście zachowane jest prawo doboru, które jest zgodne z tym, że przeżywają tylko najsilniejsi: „ (…) Dzięki czemu spełnia się tu prawo doboru, wedle którego: tylko najsilniejsi mają prawo do życia”. Podróż Stanisława Wokulskiego do Paryża była dla niego nowym doświadczeniem. Mógł poznać życie i działalność Francuzów. Zagłębił się także w idee Geista. W swoich przemyśleniach bohater porównuje stolicę Polski to Paryża. Twierdzi, że Warszawa to nudne miasto, natomiast o Paryżu mówił : „Oto miasto – myślał – w którym więcej przeżyłem w ciągu jednej godziny, aniżeli w Warszawie przez całe życie”. Podróż do Paryża pozwoliła Wokulskiemu na poznanie kultury mieszkańców i oderwanie się od życia codziennego.

W utworze Juliusza Słowackiego „ Kordian” ukazany jest bohater typowo romantyczny. Jest nieszczęśliwie zakochany w Laurze. Miłość ta prowadzi go do zguby. Kordian pragnie się zabić. Po nieudanym wtargnięciu na swoje życie, postanawia podróżować po świecie, by zapomnieć o ukochanej. Swoją podróż po Europie rozpoczyna od Londynu. Tam poznaje dozorcę, który tłumaczy mu że w dzisiejszych czasach światem rządzą pieniądze. Obserwując życie mieszkańców doszedł do wniosku, że panuje tam zakłamanie i próżność. Nie rozumiał, dlaczego Anglicy nie mają żadnych wartości, a ich życie jest tylko pozorem. Kolejnym miejscem, jakie odwiedził bohater były Włochy. Kordian po raz kolejny poznał to, jak ważny dla ludzi jest pieniądz. Dla kobiety, którą kochał liczył się tylko majątek. Nie chciał tak żyć, kolejny raz się zawiódł. Rozmowa z Papieżem w Watykanie, także była klęską. Bohater przekonał się, że dla duchownego ważniejsze są sprawy polityczne, niż to co się dzieje w Polsce. Wszystkie miejsca, które odwiedził Kordian sprawiły, że poznawał on nie tylko świat, ale i samego siebie ( podróż inicjacyjna). Przeżył wiele rozczarowań, rozmawiając z ludźmi z różnych miejscowości. Ostatnim miejscem, w którym znalazł się Kordian był szczyt góry Mont Blanc. Tam bohater przeżywa swoją przemianę wewnętrzną. Z bohatera romantycznego, przemienia się w wojownika. Odnajduje swój cel. Postanawia sam naprawić świat. Kordian to bohater patriotyczny, najważniejszy jest dla niego naród. Przez swoją podróż dochodzi do wniosku, że idealny świat przedstawiony w poezji, w rzeczywistości jest zupełnie inny. Podsumowując, utwory Bolesława Prusa i Juliusza Słowackiego różnią się od siebie. W powieści pozytywistycznej „Lalka” ukazane zostały pozytywne strony cywilizacji Zachodu. We fragmencie „Lalki” widoczny jest organicyzm ( każdy mieszkaniec Paryża jest potrzebny by miasto się rozwijało i istniało) i utylitaryzm ( ludzie dzięki działaniu dla własnego dobra, poprawiają byt całego społeczeństwa). W „Kordianie” widoczny jest inny obraz cywilizacji Zachodu. Słowacki był romantykiem i główna cecha jaką ukazał w swoim utworze to indywidualizm postaci- Kordian bierze całą winę na siebie, chce sam naprawiać świat. Jest wielkim patriotą. Bohater idealizuje również uczucia. Wierzy w prawdziwą miłość, która niestety okazuje się tylko złudzeniem.