Pogrzeb Józefa Piłsudskiego

Uroczystości żałobne ku czci marszałka Józefa Piłsudskiego trwały od 13 do 18 maja 1935r. i były największą manifestacją kultu jego osoby w II Rzeczypospolitej. Zachowane zdjęcia oraz nagrania oddają atmosferę tamtych dni. Śmierć Józefa Piłsudskiego nie była dla Polaków zaskoczeniem. Oficjalne informacje o jego złym stanie zdrowia pojawiły się po obchodach rocznicy odzyskania niepodległości w 1934r., kiedy marszałek zasłabł podczas uroczystości. Wiosną 1935r. lekarze postawili diagnozę - cierpiącemu na raka wątroby Piłsudskiemu dawano jedynie kilka tygodni życia.

Uroczystości żałobne ku czci marszałka Józefa Piłsudskiego trwały od 13 do 18 maja 1935r. i były największą manifestacją kultu jego osoby w II Rzeczypospolitej. Zachowane zdjęcia oraz nagrania oddają atmosferę tamtych dni.

Śmierć Józefa Piłsudskiego nie była dla Polaków zaskoczeniem. Oficjalne informacje o jego złym stanie zdrowia pojawiły się po obchodach rocznicy odzyskania niepodległości w 1934r., kiedy marszałek zasłabł podczas uroczystości. Wiosną 1935r. lekarze postawili diagnozę - cierpiącemu na raka wątroby Piłsudskiemu dawano jedynie kilka tygodni życia. Józef Piłsudski zmarł 12 maja 1935r. Tego samego dnia premier Walery Sławek ogłosił żałobę narodową, a prezydent Ignacy Mościcki wydał orędzie do narodu. 13 i 14 maja ciało marszałka zostało wystawione w Belwederze. Katafalk przybrano purpurowym suknem z godłem Rzeczypospolitej. Obok wykonanej ze srebra trumny stała urna z sercem Piłsudskiego. W pomieszczeniu wartę honorową pełniła straż, zmieniająca się co pół godziny. Przed Belwederem gromadziły się tłumy, które chciały wpisać się do księgi kondolencyjnej. 15 maja trumna z ciałem marszałka została przewieziona na lawecie zaprzężonej w sześć koni do katedry św. Jana - miejsca ważnego dla polskiej historii. Odbywały się tam koronacje władców, zaprzysiężono też Konstytucję 3-go maja. Następnego dnia na Polach Mokotowskich, na które w uroczystym kondukcie przetransportowano trumnę, zorganizowano defiladę na cześć Piłsudskiego. Po jej zakończeniu trumnę ułożono na specjalnie zbudowanej platformie kolejowej, ponieważ pogrzeb miał odbyć się w Krakowie. Pociąg jechał bardzo powoli, na mijanych stacjach tysiące Polaków żegnało zmarłego marszałka. Uroczystości w Krakowie rozpoczęły się 18 maja. Na dworcu zgromadzili się przedstawiciele najwyższych władz państwa oraz prawie 100 delegacji zagranicznych. Trumnę przeniesiono na lawetę armatnią, a następnie uroczysty kondukt udał się do kościoła Mariackiego. W orszaku uczestniczyli m. in. weterani powstania styczniowego oraz byli żołnierze 1. Kompanii Kadrowej, szedł także okryty żałobnym kirem koń Józefa Piłsudskiego. pochód liczył ok. 100 tys. osób i miał długość kilku kilometrów. Kiedy trumna przejeżdżała przez rynek, zabrzmiał hejnał mariacki, a kilkadziesiąt minut później, w momencie, gdy kondukt przybył do kościoła, rozległ się dzwon Zygmunta. Po przemówieniu prezydenta Ignacego Mościckiego i mszy trumnę przetransportowano na Wawel. Generałowie złożyli ją w krypcie św. Leonarda, wówczas ponownie rozbrzmiał się dźwięk dzwony Zygmunta i wystrzeliło 101 salw armatnich. Uroczystości pogrzebowe były transmitowane przez radio. Zgodnie z ogłoszoną jeszcze za życia wolą marszałka urna z jego sercem 31 maja 1935r. została przewieziona do Wilna. Sprowadzono tam również prochy matki Józefa Piłsudskiego

  • Marii Piłsudskiej. 12 maja 1936r. złożono je razem z sercem jej syna na cmentarzu wojskowym Na Rossie.