ROLA I ZADANIA PODMIOTÓW SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA RP W KSZTAŁTOWANIU GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA
Spis treści Wstęp System Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej System Bezpieczeństwa Narodowego RP a System Obronny Państwa Gotowość Obronna Państwa Zadania podsystemów: • Administracja publiczna • Siły Zbrojne • Służby specjalne • Służba Celna • Polityka rodzinna • Służba zdrowia • Szkolnictwo • Terenowe organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego Podsumowanie Tematem mojej pracy jest Rola i zadania podmiotów Systemu Bezpieczeństwa RP w kształtowaniu gotowości obronnej państwa. Badałam poszczególne zadania podsystemów, oraz jak bezpośrednio miało to wpływ na gotowość państwa do obrony Ojczyzny.
Spis treści
Wstęp
System Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
System Bezpieczeństwa Narodowego RP a System Obronny Państwa
Gotowość Obronna Państwa
Zadania podsystemów:
• Administracja publiczna
• Siły Zbrojne
• Służby specjalne
• Służba Celna
• Polityka rodzinna
• Służba zdrowia
• Szkolnictwo
• Terenowe organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego
Podsumowanie
Tematem mojej pracy jest Rola i zadania podmiotów Systemu Bezpieczeństwa RP w kształtowaniu gotowości obronnej państwa. Badałam poszczególne zadania podsystemów, oraz jak bezpośrednio miało to wpływ na gotowość państwa do obrony Ojczyzny. Dzięki analizie wielu źródeł, już w tym momencie jestem w stanie stwierdzić, iż System Bezpieczeństwa Narodowego RP wyeliminował podział na system bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego. Skupię się głównie na działaniach instytucji rządowych oraz wyspecjalizowanych służb, które poprzez wykonywanie swoich zadań zapobiegają zagrożeniom. Wyodrębniłam zadania administracji publicznej w różnych stanach gotowości bojowej państwa, ponieważ według mnie wykonuje ‘ona’ najważniejsze zadania dotyczące usprawnienia systemu. W swoim referacie postaram się, na podstawie analizowanych przeze mnie materiałów, odpowiednio ustosunkować się do tematu pracy i przedstawić wysnute wnioski.
System Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej System ten zdefiniowany został w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2007r i eliminuje dotychczasowy podział na system bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa.
Podmiotami SBN RP są wszystkie organy odpowiedzialne na bezpieczeństwo w świetle Konstytucji RP i ustaw oraz instytucje należące do władz ustawodawczych, wykonawczych i sądowniczych, które są odpowiednio kontrolowane poprzez sprawdzanie ich kompetencji, specjalistycznej wiedzy i rozwoju umiejętności. Ważnymi jego elementami są siły zbrojne oraz służby i instytucje rządowe zobowiązane do zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom. System Bezpieczeństwa Narodowego RP w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP posiada jasno określone role i zadania wyżej wymienionych podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i obronność państwa.
System Bezpieczeństwa Narodowego RP a System Obronny Państwa W dawnych latach SOP był unowocześniany i modyfikowany, mimo to pełnił pewnego rodzaju funkcję SBN RP, na szczęście jego podmioty kontynuowały wypełnianie właściwych zadań nie zapominając o reagowaniu obronnym w razie agresji na terytorium państwa Polskiego i przeciwstawienia się agresji. W dzisiejszych czasach wzrost zagrożeń spowodował niezbędne utworzenie Systemu Bezpieczeństwa Narodowego RP, w znacznie szerszym ujęciu niż System Obronny Państwa. System ten powinien być na tyle zintegrowany, by organy odpowiedzialne za bezpieczeństwo przeciwstawiały się wszystkim zagrożeniom na terytorium kraju. Powołane służby i instytucje zobowiązane są do zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom, zapewnienia publicznego bezpieczeństwa, prowadzenia działań ratowniczych, a także ochrony ludności i mienia w sytuacjach nadzwyczajnych. Należy pamiętać o tym, że oba systemy powinna ‘sklejać’ sprawna łączność, bez której porozumiewanie nie byłoby dostatecznie dobre. System Bezpieczeństwa Narodowego RP musi być na tyle sprawny, by móc udzielić pomocy poszkodowanym w każdych warunkach oraz przygotowany do szybkiej reakcji na różnego rodzaju zagrożenia, a także kryzysy. Wizja bezpieczeństwa, która świadczy o woli maksymalizacji rezultatów działań na rzecz bezpieczeństwa państwa i jego obywateli, nakłada nacisk na potrzebę podejmowania przez Polskę wysiłków w każdej sferze życia społecznego. Rodzi to konieczność rozwoju zdolności integracji wysiłków podejmowanych przez poszczególne organy, instytucje i służby państwowe. Skuteczna integracja systemu bezpieczeństwa musi być uporządkowana i precyzyjnie określać kompetencje poszczególnych jego składników. Polska będzie dążyć do podnoszenia zdolności poszczególnych elementów krajowego systemu bezpieczeństwa do współpracy z odpowiednimi strukturami pozostałych członków UE i sojuszników, przy zachowaniu możliwości skutecznego działania samodzielnego. Duże znaczenie dla systemu bezpieczeństwa mają wiedza, umiejętności oraz kompetencje uczestników jego podsystemów. Polska, niestety z niewielkim stopniu, rozwija swoje zdolności do promowania najlepszych rozwiązań w zakresie zarządzania personelem. Nie można zapominać także o usprawnianiu komunikacji między wszystkimi elementami systemu poprzez unowocześnienie sieci telekomunikacyjnych właściwych organów i służb, a zwłaszcza administracji publicznej. Realizacja celów i zadań strategicznej koncepcji bezpieczeństwa narodowego będzie się odbywać z wykorzystaniem działań politycznych, gospodarczych, wojskowych i innych przedsięwzięć, angażujących administrację publiczną, organizacje pozarządowe i obywateli.
Gotowość obronna państwa • STABILNOŚĆ ELEMENTÓW SYSTEMU OBRONNEGO I SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP • REAGOWANIE W SYTUACJACH NADZWYCZAJNYCH • MOŻLIWOŚĆ PRZECIWDZIAŁANIA ZAGROŻENIOM
Gotowość obronna państwa to stan przygotowania elementów Systemu Obronnego Państwa i Systemu Bezpieczeństwa Narodowego RP do utrzymania bezpieczeństwa narodowego oraz skutecznego działania w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym możliwość przeciwstawienia się wszelkim zagrożeniom kryzysowym i wojennym.
Podsystemy
Administracja Publiczna Zadania, miejsce i rola administracji publicznej w stanach gotowości obronnej państwa Zadania administracji publicznej w ramach powszechnego obowiązku obrony: Do najważniejszych według mnie zadań należy przede wszystkim utrzymywanie, przebudowa i modernizacja Systemu Obronnego Państwa i Sił Zbrojnych RP oraz przygotowywanie podległych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych do wykonywania nałożonych na nie zadań obronnych podczas podwyższania gotowości obronnej państwa, a także przygotowanie ludności i warunków jej ochrony na wypadek wojny, a także ochrony mienia szczególnie cennego dla dziedzictwa narodowego.
ZADANIA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE STAŁEJ GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA: Organy administracji publicznej monitorują i dokonują oceny potencjalnych zagrożeń, kierują przygotowaniami obronnymi w czasie pokoju, utrzymują gotowość sił i środków poprzez podział kompetencji i zadań. Prowadzą szkolenia, ćwiczenia i treningi, by móc mieć kontrolę nad prawidłowością wykonywanych zadań oraz podnieść rozwój nowych zdolności poprzez wychowanie patriotyczne. Prowadzą działania dyplomatyczne, prewencyjne oraz wywiadowcze. Umacniają więzi polityczne, ekonomiczne, organizacyjne, kulturowe i utrzymują bezpieczeństwo wewnętrzne poprzez kształtowanie bezpiecznego środowiska przy realizacji nowych zadań.
MIEJSCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE STAŁEJ GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA: PODSYSTEM KIEROWANIA- organy kierowania odpowiadające za realizację zadań obronnych PODSYSTEM MILITARNY- Siły Zbrojne PODSYSTEM NIEMILITARNY- ogniwa wykonawcze administracji publicznej, instytucje państwowe i przedsiębiorcy Planowanie, współdziałanie, utrzymywanie wymaganych zdolności
ROLA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE STAŁEJ GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA: Utrzymywanie zdolności do kierowania i reagowania s sytuacji potencjalnego zagrożenia
Rada Ministrów
Ministrowie Wojewodowie Dyrektorzy admin.niezespolonej
Dyrektorzy i kierownicy admin.zespolonej
Marszałkowie województw
Siły Zbrojne RP Starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie
Wójtowie
Szczególną rolę odgrywają struktury wojewódzkie, łączące wysiłki wszystkich służb działających w ramach administracji zespolonej
ZADANIA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU KRYZYSU: Organy odpowiedzialne realizują zadania wynikające z wprowadzenia stanu wyjątkowego, zabezpieczają rozwój Sił Zbrojnych RP, prowadzą przegląd i aktualizację planów operacyjnych, przygotowują zasoby państwa do mobilizacji, uruchamiają rezerwy państwowe, przygotowują do militaryzacji. Pełnią także zadanie ochronne m.in. ochrona infrastruktury krytycznej, ochrona ludności przed bronią konwencjonalną, ochrona dóbr kultury. Walczą z dywersją i przestępczością, a ich zadania dążą do podniesienia efektywności organizacyjnej wsparcia społecznego
MIEJSCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU KRYZYSU: PODSYSTEM KIEROWANIA- organy kierowania odpowiadające za realizację zadań obronnych PODSYSTEM MILITARNY- Siły Zbrojny PODSYSTEM NIEMILITARNY- ogniwa wykonawcze administracji publicznej, instytucje państwowe i przedsiębiorcy Współdziałanie
ROLA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU KRYZYSU: Osiąganie zdolności do kierowania państwem w sytuacji realnego zagrożenia
Rada Ministrów
Ministrowie Wojewodowie Dyrektorzy admin.niezespolonej
Dyrektorzy i kierownicy admin.zespolonej
Marszałkowie województw Sojusznicze Siły Wzmocnienia
Siły Zbrojne RP Starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie
Wójtowie
Zabezpieczenie mobilizacyjnego i operacyjnego rozwinięcia Sił Zbrojnych RP oraz realizacja zadań w stosunku do sojuszniczych sił wzmocnienia
ZADANIA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU WOJNY: Organy realizują zadania wynikające z wprowadzenia stanu wojennego tj. uruchomienie głównych i zapasowych stanowisk kierowania, realizacja przedsięwzięć maskowania operacyjnego, mobilizacja gospodarki, wykorzystywanie rezerw państwowych, militaryzacja przedsiębiorstw, ochrona ważnych obiektów państwowych, pomoc przy rozbudowie terenu, utrzymywanie szlaków komunikacyjnych, ochrona ludności przed bronią konwencjonalną, a także ochrona infrastruktury krytycznej i dóbr kultury. Prowadzą również walkę z przestępczością i organizują wsparcie społeczne.
MIEJSCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU WOJNU: PODSYSTEM KIEROWANIA- organy kierowania odpowiadające za realizację zadań obronnych PODSYSTEM MILITARNY- Siły Zbrojny PODSYSTEM NIEMILITARNY- ogniwa wykonawcze administracji publicznej, instytucje państwowe i przedsiębiorcy Wspieranie
ROLA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W STANIE GOTOWOŚCI OBRONNEJ PAŃSTWA CZASU WOJNY:
Osiągnięcie pełnej zdolności do kierowania państwem w czasie wojny
Rada Ministrów
Ministrowie Wojewodowie Dyrektorzy admin.niezespolonej
Dyrektorzy i kierownicy admin.zespolonej
Marszałkowie województw Sojusznicze Siły Wzmocnienia
Siły Zbrojne RP Starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie
Wójtowie
Zabezpieczenie potrzeb obronnych Sił Zbrojnych RP i sojuszniczych sił wzmocnienia
Siły Zbrojne Są zasadniczym elementem obrony narodowej. Do podstawowych zadań należy zapewnienie zdolności państwa do obrony, utrzymywanie gotowości do przeciwstawienia się agresji w ramach zobowiązań sojuszniczych, wspieranie pozostałych organów państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa wewnętrznego Polski , udzielanie niezbędnej pomocy wojskowej właściwym instytucjom i służbom rządowym oraz samorządowym, organizacjom cywilnym i społeczeństwu w reagowaniu na zagrożenia, obserwacja i kontrola przestrzeni powietrznej . Polska rozwija i kształtuje zdolności Sił Zbrojnych dla zapewnienia skutecznej ochrony i obrony polskich granic.
Służby specjalne Wywiadowcze i kontrwywiadowcze zadania służb specjalnych dotyczą m.in. rozpoznania i przeciwdziałania zjawiskom zewnętrznym oraz wewnętrznym, które zagrażają interesom kraju. Eksperci uzyskują, analizują, przetwarzają i przekazują właściwym organom informacje, które mogą mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa by zapobiec i przeciwdziałać terroryzmowi oraz ochronić zdolności obronne i ekonomiczne kraju warunkujących jego międzynarodową pozycję. Zajmują się eliminowaniem bądź zmniejszaniem ryzyka zakłócenia bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku konstytucyjnego oraz korupcji, jak również przeciwdziałanie niepożądanym działaniom obcych służb specjalnych. Do ich zadań należy również ochrona polskich sił zbrojnych uczestniczących w operacjach poza granicami kraju.
Służba celna Ochrania społeczeństwa przed zagrożeniami, głównie rynek wspólnotowy przed nieuczciwym i nielegalnym handlem oraz pilnują bezpieczeństwa interesów finansowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Wykrywanie przestępstwa i wykroczenia związane z powstawaniem zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.
Polityka rodzinna Działania służą poprawie kondycji polskich rodzin, ich wzmacnianie oraz zachęcanie do postawania nowych, a także zapewnianie równych szans kobietom i mężczyznom oraz poprawienie sytuacji materialnej rodzin oraz możliwości ich rozwoju. Polityka rodzinna wspiera również edukację młodzieży, szczególnie z małych miejscowości i terenów wiejskich. Zapewniają także pełny dostępu opieki lekarskiej oraz wprowadzają rozwiązania odwracające negatywne tendencje demograficzne w społeczeństwie polskim.
Służba zdrowia Zapewnia ochronę życia i zdrowia ludności we wszystkich stanach funkcjonowania państwa oraz utrzymuje rezerwy państwowych produktów leczniczych i wyrobów medycznych.
Szkolnictwo Ma za zadanie wspieranie bezpieczeństwa państwa poprzez budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy i tworzenie wykształconych zasobów osobowych, upowszechnianie innowacyjności i nowych technologii w oparciu o potencjał środowisk naukowych i system szkolnictwa wyższego. Wprowadzenie nowego przedmiotu- edukacja dla bezpieczeństwa: wchodzącego zarówno do gimnazjów, jak i szkół ponadgimnazjalnych ma za zadanie wzbogacić wiedzę społeczeństwa. Wcześniej przysposobienia obronnego uczono tylko w szkołach średnich. Nowy przedmiot będzie realizowany w wymiarze 30 godzin lekcyjnych w całym cyklu kształcenia na obu etapach kształcenia. Na lekcjach będzie mniej zagadnień ogólnowojskowych i mniej o zagrożeniach czasu wojny. Zdecydowanie większy nacisk położono na zagrożenia czasu pokoju, takie jak terroryzm, zażywanie narkotyków, pożary, powodzie, katastrofy chemiczne czy na przykład budowlane by rozwijać świadomość o powinnościach obywateli na rzecz bezpieczeństwa i obronności państwa.
Terenowe organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego Prowadzenie działalność planistyczną, organizacyjną i wykonawczą, monitorują i zapobiegają wszelkim zagrożeniom. W sytuacji wystąpienia zagrożenia - dążą do ich opanowania i likwidacji bądź minimalizacji powstałych skutków.
Reasumując- bezpieczeństwo jest najważniejsze Dla każdego z nas bezpieczeństwo ma wymiar indywidualny, jednak definiuje się jako stan poczucia braku zagrożenia. Nikt z nas nie chce czuć się zagrożony w środowisku, w którym żyje, jednak by nie wzmagać naszego strachu sami powinniśmy zadbać o to, by żyć w harmonii, z poczuciem najwyższego bytu i równowagi. Według mnie powinniśmy skupić się na zagrożeniach dnia dzisiejszego. Jestem za tym, by położyć nacisk na zasady udzielania pierwszej pomocy, gdyż w Polsce co trzecia osoba, według statystyk, nie umie jej udzielić. Powinniśmy, jako naród próbować samokształcenia w ramach samorealizacji, by wiedzieć, m.in. jak zachować się np. w stanie wojny, czy wiedzieć co zrobić jak wybuchnie pożar, bądź pomóc przy ratowaniu infrastruktury. Powinniśmy wiedzieć jak przygotowywać i wykorzystywać siły i środki będące w dyspozycji państwa dla przeciwdziałania wszelkim zagrożeniom. Wielu z nas polega jednak na opinii publicznej i medialnej, które często podają błędne informacje o gotowości obronnej państwa. Wyjęte z kontekstu rozmowy, które przedstawiają media, nie odzwierciedlają prawidłowości systemu obronnego, a jednak przykuwają uwagę słuchacza po czym występuję nagonka na organy pilnujące bezpieczeństwa państwa. Nie powinniśmy obarczać służb, które mimo wszystko, wykonują swoje zadania najlepiej jak tylko potrafią i chronią społeczeństwo. Teraz sami musimy odpowiedzieć na pytanie co jeszcze możemy zrobić dla naszej ojczyzny i w jaki sposób możemy przyłączyć się do pomocy w realizacji zadań w kształceniu gotowości obronnej państwa. O to czas na refleksje…
Bibliografia:
- Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997r.
- STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, Warszawa, 2007r
- Ustawa o Powszechnym Obowiązku Obronnym RP
- Rozporządzenie RP z dnia 13 stycznia 2004r. w sprawie ogólnych zasad wykonywania zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony
- Bezpieczeństwo międzynarodowe w XXI w., Kraków, 2010r.
- Wyzwania i zagrożenia XXI w., Radom, 2009r.
- Gotowość systemu bezpieczeństwa narodowego, Wojnarowski Jan, 2012r.
- Słownik Bezpieczeństwa Narodowego, 2001
- http://www.spbn.gov.pl/
- http://www.echodnia.pl/
- http://www.powiat.pl/
