Od wielu lat społeczeństwo boryka się z nieakceptowaniem Żydów. Byli oni najliczniejszą z mniejszości narodowych zamieszkujących nasz kraj. Z roku na rok ludzie traktowali ich coraz gorzej. Często byli bici i poniżani bez żadnego konkretnego powodu. Pomimo, iż w większości charakteryzowali się pracowitością oraz uczciwością. Jednak wśród tych pozytywnych osób występowały negatywne jednostki, które powodowały niekorzystne nastawienie społeczeństwa.
Fragment utworu Adama Mickiewicza przedstawia losy Żyda o imieniu Jankiel. W przeszłości zachwycał ludzi graniem na cymbałach i śpiewaniem. Chodź nie był Polakiem to najbardziej lubił pieśni Polskie. Plotki głosiły, że to on pierwszy przywiózł do powiatu „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. We wsi uchodził za dobrego, mądrego i zaradnego człowieka. Jako jedyny potrafił zażegnać kłótnie między dwoma rywalizującymi karczmami. Dowodzi to, że jest osobą znającą się na interesach. Pomimo współcześnie panujących stereotypów, Jankiel był szanowany przez społeczeństwo. Nawet znajduje porozumienie z Gerwazym oraz Protazym i żyje z nimi w zgodzie. Szczególna przyjaźń łączyła go z księdzem Robakiem, z którym spotykał się potajemnie w karczmie. Rozmawiali o ważnych rzeczach i handlowali między sobą. Spotkanie Jankiela z Generałem Dąbrowskim jest chwilą podniosłą. Żyd traktuje go jako zbawiciela, czyli osobę, która wybawi narodowość Żydowską z antysemityzmu. W tym fragmencie przedstawiony jest niezwykły patriotyzm Jankiela. Mieszka i czuje się on Polakiem, ale jednocześnie nie zapomina o prawdziwym pochodzeniu. Pomimo tego traktuje Polskę jako swoją Ojczyznę. Akcja utworu Marii Konopnickiej rozgrywa się w latach 80, czyli okresu wystąpień Polaków przeciw Żydom. Fragment ukazuje rozmowę Mendla z zegarmistrzem. Żyd uważa, że nie można karać ludzi za inne wyznania tylko za ich przekroczenia. Podkreśla, że przybył do Polski i na wszystko zapracował ciężką pracą. Zwraca uwagę na równość obywateli i na absurdalność, pustkę argumentów zegarmistrza. Uznawany jest za obcego, czyli osobę gorszą oraz nieznaną. Przez to tworzy się uproszczony schemat myślenia – stereotypy. Nazwisko Mendla to przynależność do małej ojczyzny, którą jest Polska. Gdański jest synonimem polskości. Argumenty zegarmistrza są ogólnikowe i zasłyszane, natomiast argumenty Żyda są rzeczowe, oparte na obrazowych przykładach. Przedstawione są dwa sposoby myślenia człowieka zamkniętego oraz człowieka światowego o otwartym umyśle. Polacy chcą pobić wszystkich Żydów, tych dobrych i pracowitych oraz złodziei i rabusiów. Pomijają fakt, że ogromna większość polskich Żydów przyczynia się do rozwoju zniszczonej Polski. Wnuczek Mendla został uderzony kamieniem w głowę za to, że był Żydem. Wtedy stracił wiarę w Warszawę, w miejsce, gdzie się urodził i wychował. Mendel był osobą szanowaną wśród ludzi znajomych, a z nieakceptacją spotykał się tam, gdzie go nie znali. Jankiel i Mendel mieli wiele wspólnych cech. Poza pochodzeniem, oby dwoje byli osobami szanowanymi przez otaczające ich społeczeństwo. Pracowali na utrzymanie ciężką pracą i robili to w sposób uczciwy. Wychowali się na ziemiach polskich. Niestety Mendel żył w czasach, kiedy zaczęto masowo potępiać Żydów. Zarówno w utworze Adama Mickiewicza jak i Marii Konopnickiej Żydzi zostali ukazani jako osoby uczciwie i zasługujące na szacunek. Pomimo tego w społeczeństwie spotykają się z nieakceptacją. Autorzy rozpoczynają walkę z stereotypami po przez literaturę. Swoimi dziełami wcielają w życie asymilacje Żydów i przekazują tą idę ludziom. W latach 1811 – 1812 Żydzi nie mają do czynienia z represją przeciw nim. Natomiast w latach 80 po powstaniu styczniowym problem antysemityzmu pogłębia się.