Pierwszy wieszcz polskiego romantyzmu - dziś symbolizujący epokę, posągowy, podręcznikowy - przechodził różne przemiany ideowe i jest “posiadaczem” wcale barwnej biografii. Jak w każdym życiu - rozczarowania i rozpacz splatały się z sukcesami, a że był to talent pierwszej wody, zyskała nasza narodowa literatura. Kiedy studiował w Wilnie nie był jeszcze takim absolutnym romantykiem. Wielbił Woltera, był filomatą - więc wielbicielem wiedzy (bardzo to przypomina oświecenie, czy nie?) pisał w klasycznym duchu. Dopiero wyjazd do Kowna - cios samotności, przymus niechcianej pracy i lektury niemieckich romantyków oraz Byrona wywołały eksplozję romantyczną. Oto wieszcz nie lubił nauczać i skarżył że obrywa piersi “obuczaniem żmudzkich łbów”. Tęsknił za Wilnem. No i poznał Marylę Wereszczakównę, z której uczynił muzę swojej twórczości, ta zaś spokojnie i chyba bez większego żalu wyszła za mąż za hrabiego Puttkamera. Ten wielki romans literatury był być może nieco “ideowy”, bowiem gdy Mickiewicz poznał Marylę był już zagorzałym czytelnikiem cierpień werterowskich i byronowskich - i bardzo mu ów nieszczęśliwy romans pasował do romantycznej kreacji. Sam później spotkał jeszcze kilka kobiecych ideałów, ożenił się z Celiną Szymanowską, miał z nią dzieci i podobno ją zdradzał. Natomiast żona naszego wieszcza cierpiała na chorobę nerwową i było to chyba najbardziej udane małżeństwo. Patriotyzm swój udowodnił Mickiewicz działalnością w studenckich towarzystwach konspiracyjnych, był więziony, był zesłany. Natomiast motywacja faktu, że nie brał udziału w powstaniu listopadowym osnuta jest mętną tajemnicą. W twórczości Mickiewicza dużą rolę odegrały miejsca, w których bywał, a sporo podróżował: był na Krymie, w Szwajcarii, we Włoszech, mieszkał w Paryżu a zmarł w Konstantynopolu.

KALENDARIUM: 1798 - urodzony w Zaosiu k. Nowogródka 1815 - studia na Uniwersytecie Wileńskim Etap wileńsko - kowieński 1816-1819 - studia w Wilnie 1819-1823 - praca w szkole w Kownie

Twórczość tego okresu: 1820 - Oda do młodości 1822 - Ballady i serduszko 1823 - Grażyna 1823 - Dziady wileńsko - kowińskie

Etap rosyjski 1823 - proces filomatów, uwięzienie w Wilnie, zsyłka w głąb Rosji (Podróż, Odessa, Moskwa) 1826 - Sonety krymskie 1828 - Konrad Wallenrod

Etap drezdeński 1829-1833 1829 - wyjazd z Rosji do Europy 1830 - we Włoszech dowiaduję się o powstanie. Wyrusza do Wielkopolski, nie wjeżdża do Królestwa Polskiego. 1830 - Drezdno, zetknięcie z falą emigracji, wyjazd do Paryża 1831 - Reduta Ordona 1832 - Dziady drezdeńskie

Etap paryski 1834 - ślub z Celiną Szymanowską 1839/40 - rok w Lozannie 1840 - obejmuje katedrę lit. słowiańskich w College de France (Paryż), epizod towianizmu w życiu Mickiewicza 1848 - prośba stworzenia Legionu Polskiego we Włoszech.

Powrót do Francji, choroba żony, praca w Bibliotece Arsenału 1855 - wyprawa do Turcji (wojna krymska) 26 listopada 1855 - śmierć w Konstantynopolu