Janusz Radziwiłł jest jedną z negatywnych postaci w “Potopie” Henryka Sienkiewicza. Pełnił funkcję hetmana wielkiego litewskiego oraz wojewody wileńskiego. Zdradził ojczyznę, podpisując porozumienie z królem Szwecji Karolem Gustawem, na mocy którego Radziwiłł oddawał Polskę pod panowanie szwedzkie. Był gwałtownym człowiekiem, nie akceptującym odmowy. To świadczy o posiadaniu zaborczej natury. Sprzedając Polskę ujawnił również swoją przekupność oraz słabość do pieniądza i ogólnie pojętych dóbr materialnych. Był ogarnięty manią wielkości. Uważał, że sam wszystko wie najlepiej, nie przyjmował rad, ani pomocy od innych. Przyznawał sobie prawo do decydowania za innych, jednocześnie odmawiając im prawa oceniania jego postępowania. Potrafił trafnie przewidzieć rozwój wypadków, chociażby reakcję szlachciców na ugodę z Karolem Gustawem. Mówiąc “kto nie za mną, ten przeciwko mnie” pokazywał swoją bezwzględność. Wynikała ona z pewności siebie, swojej władzy i pozycji społecznej. Uznawał, że dzięki temu może grozić innym bez konsekwencji. Mówiąc, że odpowiada tylko przed Bogiem, faktycznie zrzucał z siebie odpowiedzialność za popełnione czyny. Reagował emocjonalnie głównie z powodu pychy. Sposób przedstawienia wyglądu Radziwiłła jest wyolbrzymiony aż do przesady, zatem w jego przypadku mamy do czynienia z taką kategorią estetyczną jak groteska.