Dramat Stanisława Wyspiańskiego Wesele ukazuje nam wyobrażenia inteligencji na temat mieszkańców wsi. Jak się okazuje, młodopolska chora dusza chętnie kurowała się w świecie tężyzny fizycznej i wiejskiej natury. To przykład typowej chłopomanii.

1. Pan Młody, który poślubił chłopkę, garnie się wręcz do życia na wsi. Swoje dotychczasowe życie w mieście, uznaje za ponure i szare. Jest zauroczony chłopską kulturą, według niego to ożywcze źródło odskoczni od codzienności. Dopiero na wsi odnajdzie szczęście.

2. Zdaniem poety, inteligencja aż za bardzo ubóstwia chłopów. Patrzy on realnie.

3. Gospodarz docenia rolę chłopstwa jako siły, dzięki której można odzyskać wolność, jednocześnie nie może zapomnieć o rzezi galickiej (1846), boi się, że co było może przyjść. To tłumaczy niemożność serdecznej więzi panów z chłopami. Większość osób z inteligencji uważa chłopów za ważną warstwę społeczną, są nimi zafascynowani. Nie chcą jednak , by wieś się zmieniła. Chłopi jednak pragną zmian, niepodległości.

4. Chłopi mają świadomość przynależności do polskości, mają poczucie tożsamości narodowej i własnej wartości, są ciekawi świata. Przywiązują dużą wagę do tradycji, mają poczucie winy za rabację, są skłonni do pijaństwa i bijatyki, porywczy, trudno nad nimi zapanować. Chętnie podejmą walkę o niepodległość, lecz brak im przywódcy.

5. Inteligencja ma natomiast bardzo sielankową wizję wsi. Postrzeganie chłopów przez inteligencję nie jest do końca zgodne z prawdą. Chcieliby ich wciąż widzieć w tej samej roli. Tak naprawdę, nic nie wiedzą o mentalności chłopów. Ci bowiem chcą walczyć o niepodległość, w inteligencji widzą przywódców.