III Ramowy plan wypowiedzi:

1. Wstęp

a) wyjaśnienie i przybliżenie pojęć: duch i zjawisko nadprzyrodzone b) rola postaci zza światów w literaturze c) literacka fascynacja światem nadprzyrodzonym

2. Rozwinięcie

a) pogawędka niezrównoważonej Karusi, ze zmarłym kochankiem w „Romantyczności” Adama Mickiewicza

• duch Jaśka jako symbol istnienia sfery duchowej równolegle ze światem materialnym
• szaleństwo jako pewnego rodzaju stan duchowy, który mogą zrozumieć tylko nie liczni
• miłość jako potężne uczucie, które przezwycięża nawet śmierć
• motyw ludowości i baśniowości

b) przenikanie się dwóch światów – rzeczywistego i pozaziemskiego w „Dziadach cz. II” Adama Mickiewicza

• wzajemna pomoc ludzi i duchów
• postacie zjaw dzieci –Józia i Rózi jako uświadomienie czytelnikowi, że życie pozbawione cierpienia traci sens
• duchy właściciela wsi i młodej dziewczyny jako przestroga przed nierozsądnym postępowaniem w życiu
• prezentacja moralności ludowej

c) postacie zjaw – sposobem interpretacji historii narodowej w “Weselu” Stanisława Wyspiańskiego

• zjawy jako alter ego zgromadzonych na weselu gości
• ukazanie słabości narodu polskiego

3. Podsumowanie –wnioski

a) przenikanie się świata rzeczywistego i transcendentnego b) bardzo istotne role duchów i zjaw w przytoczonych utworach:

• przybliżanie obrazu niematerialnego świata
• uświadamianie czytelnikowi, że świat można odbierać nie tylko za pomocą rozumu
• nauki pozostawione przez istoty pozaziemskie jako kodeks moralnego postępowania
• goście zza światów – odzwierciedleniem stanów wewnętrznych bohaterów literackich