"Człowiek nie tyle jest o ile stwarza sam siebie" - rozważ na podstawie 5 dzieł filmowych i literackich.

Słowo człowiek posiada wiele definicji od tych naukowych, przez te zwyczajowo przyjęte, do poetyckich. W zależności od Religi, przynależności do kręgu kulturowego czy stopnia rozwoju cywilizacji, ludzie różnie interpretują znaczenie i sens życia, rolę człowieka w świecie i wreszcie sposób kreowania siebie jako osobowości. Jak brzmią słowa Fiodora Dostojewskiego „W ciągu całego życia człowiek nie tyle jest, ile stwarza siebie”. Można to interpretować na wielu płaszczyznach jednak zawsze płynie z nich jednakowy, bardzo prosty wniosek – człowiek sam kształtuje siebie, swoją osobowość, zachowania, sam pisze scenariusz swojego życia.

Słowo człowiek posiada wiele definicji od tych naukowych, przez te zwyczajowo przyjęte, do poetyckich. W zależności od Religi, przynależności do kręgu kulturowego czy stopnia rozwoju cywilizacji, ludzie różnie interpretują znaczenie i sens życia, rolę człowieka w świecie i wreszcie sposób kreowania siebie jako osobowości. Jak brzmią słowa Fiodora Dostojewskiego „W ciągu całego życia człowiek nie tyle jest, ile stwarza siebie”. Można to interpretować na wielu płaszczyznach jednak zawsze płynie z nich jednakowy, bardzo prosty wniosek – człowiek sam kształtuje siebie, swoją osobowość, zachowania, sam pisze scenariusz swojego życia. Poprzez dokonywanie wyborów i podejmowanie decyzji staje się sobą, każdego dnia na nowo. Ludzie sami się ukierunkowują i dopasowują do różnych grup społecznych, nawet dobór czytanych książek, wpływa na ich sposób bycia. Choć wszystko to wydaje się samo w sobie brzmieć dość abstrakcyjnie, w rzeczywistości takie nie jest. Można znaleźć wiele przykładów, nawet współczesnych, dzieł literackich czy też filmowych, które ukazują tą jakże starą prawdę. Motyw kształtowania jednostki i jego światopoglądu jest tematem wdzięcznym i chętnie wykorzystywanym, jako że stanowi to bazę w budowaniu jakichkolwiek innych relacji czy zdarzeń – człowiek zawsze jest bohaterem swojego życia. Człowieka kształtują przede wszystkim jego wybory, przed którymi staje cały czas. Na myśl nasuwa mi się, może dość banalnie, książka „pamiętnik narkomanki”. Jest to historia dziewczyny, której życie zrujnowało piekło uzależnienia. Jest to idealny obraz tego jak wielki i rozległy wpływ mają nasze decyzje na całe nasze życie – nawet te najprostsze mogą zaważyć na nim całym, raz podjęte na zawsze zmieniają nas samych. Bohaterka wybierając narkotyki wybrała wyniszczające i nieszczęśliwe życie, w którym jedynym przyjacielem są używki. Każdy z nas spotyka się z wieloma pokusami, które mogą być w skutkach tragiczne i tylko my decydujemy czy się im poddać, ugiąć się pod wpływem środowiska czy też odmówić nie narażając się na ich, często negatywny, wydźwięk. Podobne relacje możemy znaleźć w filmie „Requiem for dream”, który w sposób dość brutalny pokazuje jak można sobie w prosty sposób zniszczyć życie, nawet poprzez ślepą pogoń za marzeniami. Przykładem kształtowania swojej osobowości może być literacka postać Świętoszka, jest to, co prawda osobowość sztuczna i wykreowana na potrzeby osiągnięcia określonych celi, jednakże jest kolejnym dowodem, że człowiek stwarza siebie. Ludzie często udają kogoś innego, stwarzają mylne pozory, aby dopasować się do ogółu, w którym się znajdują. Taka fałszywa kreacja siebie pokazuje, że człowiek, jeśli zechce może stać się, w oczach innych, kim tylko chce, wystarczy się tylko odpowiednio zachowywać i powielać odpowiednie wzorce. Ustanawiając sobie cele, człowiek sam dopasowuję się do odpowiedniego stylu bycia. Kreacja człowieka następuje również poprzez podpisywanie się pod schematami. Każdego można skatalogować, zaszufladkować do odpowiedniej społeczności poprzez ogół ludzi, na podstawie jego urodzenia, pochodzenia, wiary czy innych wartości. To od nas zależy czy biernie poddamy się, często krzywdzącym, stereotypom czy też zawalczymy o godną pozycję dla siebie. Idealnie obrazującym to przykładem jest głośna ostatnimi czasy książka „Kwiat pustyni”, opowiadająca o kobiecie urodzonej w Somalii, kraju, którym nie rządzą ludzkie potrzeby. Wychowana wśród pustynnych wędrowców, dzikiej natury i często dość okrutnych zwyczajów, potępianych przez rozwinięte cywilizację, jak np. obrzezanie czy wydawanie młodych dziewcząt za mąż bez względu na ich zdanie. Jest to kraj, w którym kobiety traktowane są przedmiotowo i nie posiadają żadnych praw, ich życie jest z góry przesądzone przez panujące tam normy. Jednak Waris, bo tak brzmi imię bohaterki, postanawia nie poddawać się takiemu losu i zawalczyć o siebie. Ucieka i rozpoczyna długą wędrówkę, która ostatecznie kończy się w Nowym Jorku, gdzie, mówiąc w dużym skrócie zostają sławną modelką. Sukces, jaki odniosła umożliwił jej podzielenie się swoją historią, która odbiła się głośnym echem i wzbudziła ogromne zainteresowanie. Kobieta otworzyła wielu ludziom oczy na ten problem, pokazała, że trzeba mieć siłę i nie poddawać się, bo nic nigdy nie jest z góry przesądzone. Jest to idealny obraz tego, że każdy człowiek może wiele osiągnąć. Człowiek zawsze może i zawsze ma szanse na wykreowanie takiego siebie, jakim najbardziej chciałby się widzieć. Na podobnych relacjach, co książka „Kwiat pustyni” bazuje film „Wszystko za życie”. Jest to historia chłopaka, który będąc wybitnym sportowcem i uczniem, pochodzącym z zamożnej rodziny, decyduję się porzucić to wygodne życie, aby zasmakować prawdziwego, spontanicznego życia. Wybiera się w podróż na Alaskę, ze skromnym bagażem, nie posiadając pieniędzy, jedynie z ciekawością świata, niesamowitym zapałem i chęcią życia z dnia na dzień. Wydawać by się mogło, że ktoś taki nie jest w stanie zrezygnować ze spokojnego i statecznego życia, a jednak chłopak postanawia rzucić się w wir przygód i marzeń, aby stać się człowiekiem innym niż wszyscy. Kreuje siebie jako całkiem innego człowieka, człowieka nieschematycznego i niebanalnego, porzuca wygodną rzeczywistość, aby móc odnaleźć siebie. Istnieje również wiele prozaicznych przykładów odzwierciedlających słowa Fiodora Dostojewskiego. Można wspomnieć o dość kontrowersyjnym, choć plasującym się na dość średnim poziomie artystycznym filmie „Galerianki”. Film sam w sobie nie jest może wybitnie udany, jednak pokazuje nam problem dzisiejszej cywilizacji oraz uświadamia jak wiele człowiek jest w stanie zrobić, aby znaleźć, choć odrobinę akceptacji, podpasować się do jakiegoś grona, bo człowiek nie lubi odstawać – lepiej być niemoralnym w grupie niż porządnym samotnie. Dziewczyna będąca bohaterką filmu, na potrzeby swojego środowiska całkowicie się zmienia, tworzy nową siebie, która całkowicie nie leży w jej naturze. Pozwala jej to znaleźć chwilowe poczucie bycia lepszą, jest to jednak złudne uczucie. Film, krótko mówiąc pokazuje, że człowiek sam dostosowuje siebie do środowiska, kreuje siebie na wymogi społeczeństwa, w którym żyje. Życia nie można krótko zdefiniować, można jednak stwierdzić, że jego podmiotem i przedmiotem jest człowiek i tylko od niego zależy, jaki w tym życiu będzie. Jedno wiadomo na pewno – człowiek dostając życie sam ukierunkowuje go na wybrany cel, sam pisze swój los i wreszcie sam przez całe życie stwarza siebie, aby zaistnieć dla świata.