Zinterpretuj fragment „Innego świata” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, odczytaj go jako jeden z kluczy do zrozumienia utworu, a wnioski wykorzystaj w wypracowaniu na temat: „Jak ocalić zagrożone człowieczeństwo”

Pytania o ludzkie człowieczeństwo zadawane były od zawsze, jednak dopiero po II wojnie światowej, gdy zezwierzęcenie i dehumanizacja przekroczyły pojmowalne granice, zdano sobie sprawę ze złożoności tego problemu i zaczęto szukać sposobu, jak ustrzec przyszłość przed powrotem koszmaru. Ja zastanowię się nad tą kwestią, analizując fragment kończący książkę ?Inny świat?, autorstwa Gustawa Herlinga-Grudzińskiego ? naocznego świata skutków działania machiny wojennej.

Główną postacią epilogu, oprócz autora książki, okazuje się nieznany bliżej z imienia były współwięzień Grudzińskiego. Jego historia rozpoczyna się w czerwcu 1940, gdy po upadku Paryża zostaje pojmany i uwięziony w Witebsku, a później w obozach nad Peczorą.

Nadludzki wysiłek podczas pracy na ?lesopowale? doprowadza go niemal do śmierci, od której ratuje go posada dziesiętnika budowlanego. Później, pod presją NKWD, podejmuje decyzję, która zaważyła na życiu pięciu osób ? jego i czterech Niemców rozstrzelanych poza zoną.

Dramat tego człowieka jest niewyobrażalny. Najpierw, sam będąc oddanym komunistą, zostaje uwięziony przez komunistów. To dla niego moment ogromnego upokorzenia ? wszystkie jego wzniosłe ideały zostały zmieszane z błotem. I to w dodatku przez naród sowiecki, który miał być przecież ucieleśnieniem wymarzonej utopii. Niedługo później zostaje zmuszony do dokonania kolejnego wyboru ? między wyznaniem religijnym, a przynależnością do narodu polskiego. Ma to krytyczny wpływ na jego stan psychiczny, a z czasem jest już tylko gorzej.

Niewiele wiadomo o jego pracy na ?lesopowale?, prócz tego, że niemal go zabiła. Jednak z tego okresu coś pozostało w jego wnętrzu ? paniczny strach przed bólem fizycznym, przed powolną, katorżniczą śmiercią, którą eufemistycznie nazywano pracą. Spostrzeżenie to jest kluczowe dla zrozumienia późniejszych losów Jewrieja, gdyż pozwala na uświadomienie sobie, w jaki sposób ten młody człowiek utracił resztki empatii i, ktoś mógłby rzec, egoistycznie wybrał własne życie.

“Nic na świecie nie jest tak straszne jak ból fizyczny. W obliczu bólu nie ma bohaterów” (?Rok 1984, George Orwell). Doskonale wiedzieli o tym oficerowie NKWD i często wykorzystywali to w praktyce. Do osiągnięcia własnych celów wystarczyło zaszantażować więźnia ? albo zrobisz to, czego od ciebie oczekujemy, albo czeka cię najgorsza tortura, jaką możesz sobie wyobrazić, czyli powrót na ?lesopowal?. W obliczu takiej groźby uleganie napastnikowi nie jest słabością, lecz odruchem samozachowawczym, przemożnym pragnieniem uniknięcia bólu, o którym samo wspomnienie napełnia panicznym strachem.